Akademisyen Keleşoğlu: Patriotlar alınırsa, S-400’lerden vazgeçilir

Şerif KARATAŞ
İstanbul

ABD Dışişleri Bakanlığı, 3,5 milyar dolarlık Patriot hava ve füze savunma sistemlerinin Türkiye’ye satışına onay verdi. Bu onay henüz iki ülke arasında bir satış anlaşması imzalandığı anlamına gelmiyor. Türkiye, Rusya ile S-400 hava savunma sisteminin alınması konusunda anlaşmaya varmıştı. ABD ise Türkiye’nin NATO üyesi olmayan bir ülkeden savunma sistemi almasına karşı çıkıyordu.

Gazetemize konuşan Akademisyen Erhan Keleşoğlu, netleşmiş bir anlaşma olmadığını hatırlatarak, “Patriotlar alınırsa, S-400’lerden vazgeçilir. Çünkü aynı anda ikisinin birden olması mümkün değil” dedi. Savunmaya harcanan paranın artmasına da dikkat çeken Keleşoğlu, savunma giderlerinin ancak barışçıl politikaların sürdürülmesiyle azalabileceğine de dikkat çekti.

HENÜZ ‘OLMUŞ BİTMİŞ’ BİR DURUM YOK

Keleşoğlu, “Sadece ABD Kongresine sunulan olası bir antlaşma için bir metin var ortada. Satış için Kongrenin izni isteniyor. Onun için de olmuş bitmiş bir anlaşma gibi yansıtılmaması gerekiyor” ifadelerini kullandı. Satışa “onay” verilmesinin önemli olduğunu da vurgulayan Keleşoğlu şu değerlendirmede bulundu: “ABD yönetimi, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alınması süreci başladığından beri, savunma sisteminin kendilerinden tedarik edilebileceğini söylüyordu. Türkiye de buna karşılık Kongrenin iznine ihtiyaç olduğunu belirtiyor ve şartlara ilişkin pürüzler olduğunu ileri sürüyordu. ABD yönetimi de o yüzden S-400’leri değerlendirdiğini iddia ediyordu. Türkiye de ‘Patriotları bize vermediniz, biz de acil savunma ihtiyacımız için Rusya’ya yöneldik’ diyordu. Askeri ve teknik açıdan bakıldığında Türkiye bir NATO ülkesi olduğu için ve NATO radar ağını kullana geldiği için Patriotların entegrasyonu daha çok rahat olur. Füzelere karşı savunma sistemi kabiliyeti açısından da daha kullanışlı olacaktır. Çünkü, füzelere karşı savunma için radar sistemi entegrasyon gerekiyor. S-400’lerde bu mümkün olmayacaktı.”

‘İKİ SİSTEMİN ALINMASI SİYASETEN MÜMKÜN GÖRÜNMÜYOR’

Keleşoğlu, ABD’den gelen ‘satışa onay’ kararının siyasi boyutuna ilişkin de şunları ifade etti: “Suriye üzerinde ABD ile Türkiye arasında bir çıkar çatışması sürüyor. Bu konuda bir uzlaşmaya varılamadı. S-400’ler, ABD’nin Ortadoğu politikalarına Türkiye’nin uyum sağlayamaması neticesinde geliştirilmiş bir itirazdı. Astana’daki Suriye toplantıları sürecinde Türkiye’nin Rusya ile bir ortaklığı vardı. S-400 meselesi bir koz olarak kullanıldı. Ancak hem F-35 savaş uçaklarının satışı meselesinde hem de Patriot füze savunma sistemi söz konusu olduğunda, S-400’lerin satın alınması meselesinin aynı anda yürümesi siyaseten mümkün görünmüyor. Pentangon’un S-400’lerin Türkiye tarafından satın alınmasına çok ciddi itirazları var. S-400’lerden Türkiye vazgeçebilir.

Bir de Türkiye, Eurosam adındaki Fransa-İtalya firmalarının ortak hava savunma sistemlerine de ortak olmak istiyor. Eurosam’la anlaşma imzalandı. Türkiye’nin, bir tanesi NATO dışında olmak üzere üç tane ayrı tedarikçiden hava savunması için füze alması ciddi bir tutarsızlık olacak. Dolayısıyla ben diyorum ki, Patroitlar alınırsa, S-400’lerden vazgeçilecek. Çünkü aynı anda hepsi olmaz.”

ABD, Türkiye'ye Patriot satışına onay verdi

BARIŞÇIL POLİTİKALAR SAVUNMA GİDERLERİNİ AZALTIR

Üç ayrı tedarikçi ile hava savunma sistemi satın alma süreci yaşayan Türkiye’nin silahlanmaya ayırdığı bütçenin giderek artmasına ilişkin de konuşan Akademisyen Erhan Keleşoğlu, “Bu, diplomasiyi kullanarak yakın çevrenizdeki riskleri azaltmanıza ve aynı zamanda içeride de iç barışı sağlayacak politikalar uygulamanızdan geçiyor. Eğer yakın çevrede ve içeride barışçıl politikalar uygulanırsa riskler daha aza indirilecektir. Ve savunma giderleri de kısılabilecektir” diye konuştu.