Arjantin'de hantavirüs enfeksiyonu nedeniyle iki ayda 9 kişi öldü

Arjantin Sağlık Sekreteri Adolfo Rubinstein, Epuyen kentinde bir doğum günü partisinde yayılmaya başladığı tespit edilen hantavirüs vakalarında 9 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

TN televizyon kanalına konuşan Rubinstein, Arjantin'in Chubut eyaletine bağlı Epuyen şehrinde son iki ayda 9 kişinin hantavirüs enfeksiyonu nedeniyle öldüğünü, ayrıca 26 kişide daha bu virüsün bulunduğunun belirlendiğini söyledi.

Şu ana kadar bütün vakaların aynı epidemiyolojik bulaşma zincirinden kaynaklandığını aktaran Rubinstein, “Enfeksiyon, kasım ayında düzenlenen bir doğum günü partisine katılan kişilere, onlardan da başkalarına bulaşmış” dedi.

Rubinstein, hantavirüs enfeksiyonu vakalarının başkent Buenos Aires'e bin 700 kilometre uzaklığındaki Epuyen ile sınırlı kaldığını, diğer bölgelere yayılmadığını da sözlerine ekledi.

EPUYEN'DE 85 KİŞİ KARANTİNA ALTINA ALINDI

Öte yandan Hakim Martin Zacchino, Epuyen şehrinde, hantavirüs enfeksiyonunun bulaşmasının önüne geçmek için 85 kişinin 30 gün boyunca karantina altına alınmasına karar verdi.

Karar, Chubut eyaleti Sağlık Bakanı Adrian Pizzi'nin, Esquel Cumhuriyet Başsavcılığından gerekli önlemlerin alınmasını talep etmesinin ardından çıkartıldı.

Zacchino, karantina kararına ilişkin, "Burada sadece halkın sağlığı değil, hayatı da tehlikede. Karantina kararı orantılı olmasının yanı sıra aynı zamanda haklı, mantıklı ve son derecede gerekli." açıklamasında bulundu.

Epuyen'de yetkililer, salgın ihtimalini göz önünde bulundurarak şehirde taziye ziyaretleri dahil bütün toplantıları erteleme kararı aldı. Erteleme kararı, virüsün evrimini ve semptomlarını belirlemek için gereken 40 gün boyunca uygulanacak.

Ağız maskeleri dağıtılan Epuyen sakinlerine, 40 gün boyunca alış veriş haricinde evlerinden çıkmamaları konusunda uyarı yapıldı.

HANTAVİRÜS ENFEKSİYONU NEDİR?

Hantavirüsler, doğada çok sayıda tipi bulunan ve bunlardan bir kısmı insanlarda hastalık yapabilen virüslerdir. Tıpkı Kırım Kongo Kanamalı Ateşi gibi Bunyaviridae ailesinde yer alan Hantavirüs, bu ailenin diğer tüm üyelerinden farklı olarak insana bulaşmak için bir vektöre (kene, sivrisinek vb) ihtiyaç duymaz. Bu virüslerın coğrafik dağılımları iklim, fauna gibi faktörlerden çok etkilenir ve çoğunlukla oldukça sınırlı bölgelerde görülürler. Örneğin bir Hantavirüs olan Puumala virüsu, İskandinavya, Baltık cumhuriyetleri ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde görülürken, Sin Nombre virüsu Amerika kıtasında sınırlıdır. Ülkemizde daha önce görülmezken 2009'da Zonguldak, Bartın bölgesinden bildirilen Hantavirüs ise ilk defa Kore’de 1978 yılında izole edilmiştir. Tüm Avrasya’da değişik bölgelerde bulunabilen bir virüstur.

Hantavirüs’un doğadaki kaynağı fare ve benzeri küçük kemirgenlerdir. Kemirgenler virüsu kanlarından temizleseler de haftalar, aylar boyu idrar ve salyalarıyla virüsu etrafa saçarlar. Bu hayvanların idrar ve salyası (olasılıkla gaitası) ile dış ortama atılan virüs, gıdalara bulaşarak ağız yoluyla veya çevreden toz halinde havaya saçılıp bu tozların solunum yoluyla vücuda alınmasıyla insana bulaşmaktadır. Daha nadir görülen bir diğer bulaş yolu da enfekte hayvan tarafından ısırılmadır. Hastalığın insandan insana direkt yolla bulaştığı gösterilememiştir. Bu nedenle hastaların karantinaya alınması gibi önlemlere gerek yoktur. Ancak Hantavirüs ile enfekte bir hastanın kan, idrar gibi çıkartılarının doğrudan mukozalara teması ile hastalık bulaşabilir. Bu nedenle bu hastalara bakım veren sağlık personelinin standart korunma önlemelerine uyması önerilmektedir.

İnsana bulaşan Hantavirüs iki farklı klinik hastalık yapabilmektedir. Bunlardan birincisi; böbrek yetmezliği ile giden kanamalı ateş tablosu (HFRS), diğeri ise daha ağır seyirli olan ve akciğer ödemi ile karakterli Hantavirüs Akciğer Sendromu (HAS) dur.

Böbrek Yetmezliği ile Giden Kanamalı Ateş tablosu (HFRS): Bu hastalık ateş, trombosit sayısında azalma ve akut böbrek yetmezliği ile karakterlidir. Kuluçka süresi ortalama 2 haftadır ancak 5-42 gün arasında değişebilir. Hastalarda ateşe ek olarak baş ağrısı, bel ağrısı, karın ağrısı ve sıklıkla bulanık görme yakınmaları vardır. Trombositopeniye bağlı olarak cilt içine kanamalar ve/veya iç organ kanamaları görülür. Pek çok hastada şok tablosu gelişir. Hastalığın bu dönemi 4-7 gün kadar sürer ve şok dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemi atlatan hastalarda 3-10 gün süren, idrar çıkışının azalması hatta durması ile kendini gösteren böbrek yetmezliği dönemi başlar. Bu dönemde sıvı ve elektrolit dengesinde bozukluklar izlenir. HFRS, %5 ölümle sonlanır. Ölümlerin 1/3’ü şok evresinde, 2/3’ü ise böbrek yetmezliği evresinde gerçekleşir.

Hantavirüs Akciğer Sendromu (HAS): Bu hastalık ani başlayan ateş ve kas ağrıları ile HFRS’ye benzer. Ancak 1-10 gün (ortalama 4-5 gün) sonra akciğerle ilgili yakınmalar (nefes darlığı ve öksürük) başlar. Akciğer yakınmalarının nedeni damar geçirgenliğindeki artışa bağlı olarak gelişen akciğer ödemi (akciğerlerde sıvı toplanması)dir. Akciğer ödemi yavaş gelişimli ve hafif seyirli olabileceği gibi saatler içerisinde ilerleyerek akciğer yetmezliğine neden olacak şekilde ağır da olabilir. Bu hastalıkta böbrek yetmezliği görülmemektedir.

Hastalığın tanısında ELISA gibi serolojik testlerle antikor aranması veya polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) kullanılır.

Virüse karşı geliştirilmiş bir aşı veya serum olmadığından bu hastalıktan korunmada en etkili yöntem kemirgenlerle mücadele ve kemirgenlerin yoğun olduğu bölgelerden uzak durmaktır. Kemiricinin ısırması veya tırmalaması yoluyla hastalık bulaşabildiği için, kemiriciler kesinlikle canlı olarak yakalanmaya çalışılmamalıdır. Ölü bir kemiriciye çıplak elle temas edilmemeli mutlaka eldiven giyilmeli veya maşa gibi bir araç kullanılmalıdır. Ölmüş kemiriciler ortalıkta bırakılmamalı, derince açılmış bir çukura gömülmelidir. Bu işlemlerden sonra eller mutlaka su ve sabunla yıkanmalıdır. Yiyecek ve içecekler mutlaka kemiricinin girmesini engelleyecek kapalı dolaplarda saklanmalıdır. Yiyecek - içecek kaplarının ağzı açık bırakılmamalıdır. Kemiricinin idrar ve dışkısı ile kirlenmiş olduğu tespit edilen yüzeyler yüzde 10’luk çamaşır suyu kullanılarak silinmelidir. İdrar veya dışkıyla kirlenmiş riskli alanların temizliği süpürge, elektrik süpürgesi gibi toz kaldıran temizlik yöntemleriyle yapılmamalıdır. Temizlik işleminden sonra ve riskli yerlere temas sonrasında eller su ve sabunla yıkanmalıdır. Hastalığın tedavisi, mutlaka gelişmiş olanakları olan bir hastanede yapılmalıdır.

Güney Amerika ülkesi Arjantin'de 2013-2018 yıllarında hantavirüs enfeksiyonundan yaşamını yitiren kişi sayısı 111 olarak kaydedilmişti. (DIŞ HABERLER)