Alınmayan önlemler 5 Suriyeli işçinin hayatını aldı

Birkan BULUT
Ankara

Ankara mobilyacılar sitesinde 5 Suriyeli işçinin hayatını kaybettiği yangının arkasında alınmayan önlemler, ilkel tesisat ve güvencesiz çalışma koşulları çıktı. Elektrikli ısıtıcıya yanlış bağlanan kablolar, yakınındaki yanıcı maddelerle çıkan yangında kaçak ve ucuza çalışan işçiler yangın merdiveni olmadığı için kurtulamadı. Sitelerde çalışan işçiler alınmayan önlemlere tepki gösterdi.

Ankara’nın Altındağ ilçesindeki mobilyacılar sitesinde 4 katlı bir işyerinde çıkan yangında 5 Suriyeli işçi yaşamını yitirdi. Koltuk üretimi yapılan fabrikada çıkan yangının sebebi ilk belirlemelere göre elektrikli ısıtıcının yanındaki süngerlerin yanması olduğu belirtilmişti. Yangından kaçan işçiler üst kata kaçmasına rağmen yargın merdiveni olmadığı için binadan çıkamadı. Sünger, tahta vb. maddelerin yanmasıyla yoğun dumana maruz kalan işçiler, itfaiye ekiplerinin camı kırmasıyla kurtulabildiler. Ancak yangının olduğu işyerinde incelemelerde bulunan Elektrik Mühendisleri Odasından uzmanlar, elektrik tesisatındaki sorunların yangına sebep olduğunu aktardılar.

KABLOLAR UYGUN BAĞLANMAMIŞ

Gazetemize konuşan Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Yazmanı İbrahim Saral, elektrikli ısıtıcıya bağlı kabloların kuvvetli akım tesisleri ve iç tesisatları yönetmeliğine uygun olmadığını ve bu yüzden yanan kablolar ile yangının başladığını açıkladı. Kablo ve ekli yerlerinin açıkta tesis edildiğini kaydeden Saral, işyerinin havalandırmasının da olmadığını söyledi.

KONTROLLER YAPILMAMIŞ

Ayrıca bu tür tesisatların her yıl periyodik olarak elektrik mühendisleri tarafından kontrol edilmesi ve raporlanması gerektiğini belirten Saral, haber verilmeyerek bunun da yapılmadığını aktardı. Sitelerdeki birçok işyerinde benzer sorun ve ihmallerin olduğuna dikkat çeken Saral, iç tesisatlar yönetmeliğine uygun olmayan binalarda, güvencesiz çalışma koşulları, iş güvenliği ve sağlığını hiçe sayan yapılarda işçilerin düşük ücretli çalıştırıldığı da göz önünde alındığında her yerde yangın ve iş cinayeti ihtimali olduğunu söyledi.

HÂLÂ TELLİ SİGORTA KULLANIYORLAR

Elektrikten çıkan yangın mobilyacılar sitesinde ilkel bir düzeni de gün yüzüne çıkardı. Eski bir sanayi sitesi olan bölgede mandallı değil, hâlâ telli sigorta sisteminin yaygın olduğu öğrenildi. Kabloların bağlanması yöntemiyle kullanılan sigorta sisteminin, işyeri sahipleri tarafından maliyet gerekçesiyle değiştirilmediği ortaya çıktı. Gazetemize konuşan bir mobilya ustası “Sitelerdeki çoğu binada kurulduğundan beri var bu sistem. Bina sahipleri uğraşmak istemiyorlar. Biz geçen yıl kendi imkanlarımızla değiştirdiğimizde 1500 TL ödedik. Maliyetten kaçmaları bu yangınlara, iş cinayetlerine davetiye çıkarıyor” dedi.

‘DÜKKAN SAHİBİ ÖNLEM ALMAYINCA BUNLAR YAŞANIYOR’

Yangında yaşamını yitiren işçilerin düşük ücretle ve sigortasız çalıştığı öğrenildi. Gazetemize konuşan çevredeki işçiler, Suriyelilerin genelde 300-400 lira haftalık aldığını, en iyisinin aldığı 500 lira haftalıkla asgari ücrete yaklaştığını söyledi. Ucuza çalıştıklarından sitelerdeki çoğu atölyede Suriyelilerin olduğunu anlatan işçi, “İnsan canı bu kadar ucuz olmamalı. Ölenler hep gariban insanlar” dedi.

‘DEVLET SAHİP ÇIKMALI, İNSANCA YAŞASINLAR’

Bir işçi ise krizin mobilyacılar sitesini çok etkilediğini anlatarak, artık herkesin maliyetten kısmak için Suriyeli çalıştırdığını, sigorta derdi olmadığı için her atölyede Suriyeli, Iraklılar olduğunu anlattı. İşçi, “Bu sorun aslında devletin sorunu. Madem ülkeye bu kadar insan aldın bari sahip çık. İnsanca yaşasınlar” dedi.

İŞ GÜVENLİĞİ BÖLGEYE HİÇ UĞRAMAMIŞ

Hasan KARA

Yangından yaklaşık birkaç saat sonra bölgeye ulaştığımızda itfaiye yangını söndürmüştü. Isınmak için yaktıkları elektrik ocağındaki kaçak yüzünden çıktığı söylentisi konuşuluyordu. Ancak kalabalık bir bekleyiş, polisin çektiği şeritlerin önündeydi. O sırada kenarda sessizce gözyaşı döken iki kadını gördük. İçerde hayatını kaybeden işçilerden birinin eşi ve kız kardeşi olduklarını yanlarında onları teskin etmeye çalışan başka bir Suriyeli işçiden öğrendik. Kadınların kucağında çocukları vardı. Üstlerinde mont yok, ayaklarında eski spor ayakkabılar. Çaresizce bekliyorlar, sonra polis onları bir aracın içine aldı sonra da gittiler. Siteler son yıllarda göçmen işçilerin en çok çalıştığı bölgelerden biri, hatta birincisi bile diyebiliriz. Suriyeli, Afgan, Iraklı göçmen işçiler özellikle yoğunlukta. Genelde Yenidoğan, Doğantepe, Hüseyingazi gibi yoksul mahallelerde oturuyorlar. Çok ucuza çalışıyorlar, o gün görüştüğümüz işçilerden birinin söylediğine göre 300-400 haftalık kazanıyorlar. En iyi durumda olanın 500 lira haftalık ücreti. Bekleyenlerle konuştuğumuzda öfke ve üzüntü hakim. Özellikle de ailelerine çok üzülüyor oraya toplanan işçiler. Aralarından biri dükkan sahibi olduğunu ve yanında Suriyeli çalıştırdığını söyleyerek ucuza çalıştıklarına itiraz ediyor. Ancak ona yanıtı kalabalığın içinden diğer işçiler sert biçimde veriyor. Mobilya sektörünün yoğun olduğu Siteler’de ahşap ve sünger işyerlerinde çok bulunduğundan yangın çok çıkıyor, diyorlar. Ancak esasında işçi sağlığı ve güvenliğinin sanki bu bölgeye hiç uğramamış olduğu izlenimi oluşuyor bizde. “Isınmak için yaktıkları elektrikli soba, alınmayan önlemler yüzünden canlarını aldı.” diye belki gazete sayfalarında haber olarak kalıp unutulup gidecekler. Sigortasız çalıştırmadan, düşük ücretten, ayrımcılıktan, yoğun sömürüden bahsetmeden ve buna karşı mücadeleyi Türk, Kürt, Arap tüm işçiler üstlenmeden yeni yangınları da kapının önünde ağıtlar yakan eşleri, kardeşleri, çocukları da görmeye maalesef devam edeceğiz.

EMEP: MÜLTECİ İŞÇİLERİN HAKLARI TANINSIN, İŞYERLERİNDE GEREKLİ TEDBİRLER ALINSIN

Emek Partisi Ankara İl Başkanı Fikret Aslan, Siteler’de bir mobilya atölyesinde çıkan ve 5 işçinin ölümüne, 8 işçinin ise yaralanmasına yol açan yangına ilişkin açıklama yaptı.

Aslan, ölenlerin yakınlarına başsağlığı, yaralılara ise bir an önce iyileşme dileklerinde bulundu. Sitelerin Suriyeli, Afgan ve Iraklı mülteci işçilerin yoğun olarak çalıştığı bir bölge olduğunu belirten Aslan, çoğu küçük atölyelerden oluşan bölgede, atölye sahiplerinin ucuz iş gücü olarak gördüğü mülteci işçileri çalıştırdığını ifade etti.

Çok düşük haftalık ücretlere çalıştırılan mültecilerin aynı zamanda sigortasız ve kötü çalışma koşulları içerisinde olduğuna dikkat çeken Aslan, “Bu yaşanan acı olay, bir kez daha bize tedbirsizliğin, kötü çalışma koşullarının ve işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmamasının sonuçlarının neler olabileceğini göstermiş oldu” dedi.  

‘YANGIN KÜÇÜK BİR İHMALDEN KAYNAKLANMIYOR’

Ekonomik kriz dolayısıyla Siteler’deki esnafın ve yanlarında çalışan az sayıda işçinin kötü koşullarda olduğunu ifade eden Aslan, “Bu yangın da küçük bir ihmalden kaynaklanmıyor. Burada işverenlerin, asıl olarak da devletin sorumluluğu söz konusudur. Memleketin dört bir yanında neredeyse her gün iş cinayetleri yaşanıyor. Devletin ve patronların geçmişte yaptığı açıklamalardan da biliyoruz ki, onlar işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini “yük olarak” görüyorlar. İşçinin sağlığını bir maliyet kalemi olarak gören, işçi ve emekçilerin canına değer vermeyen ve bu yaşanan iş cinayetlerini de “kader” diyerek geçiştirenler; Siteler’deki yangının da esas sorumlularıdır” diye konuştu. Aslan bu gibi olayların bir daha yaşanmaması için taleplerini ise şöyle sıraladı:

• Türkiye’ye göç eden göçmen işçilere oturma hakkı ve mültecilik statüsü tanınmalıdır.
• Mülteci işçilere yönelik ayrımcılığa son verilmeli, sosyal güvence ve eşit vatandaşlık hakkı tanınmalıdır.
• Mülteci işçilerin kayıt dışı ve düşük ücretle çalıştırılması yasaklanmalıdır.
• Tüm işyerlerinde düşük ücretle çalıştırma gibi uygulamaların önüne geçecek tedbirler alınmalı, bütün işçilerin ücretlerine zam yapılmalıdır.
• Tüm işyerlerinde devlet sorumluluğunda işçi sağlığı ve güvenliği önlemleri bir an evvel alınmalıdır. (Ankara/EVRENSEL)

Merdiven altı yangınlar kapıda!