Kaş Çukurbağ Yarımadası'nda talanın önü açıldı
Türkiye’de her şey dahil sisteminin girmediği ender turizm merkezlerinden biri olan Kaş’taki Çukurbağ Yarımadasının doğal sit statüsü değiştirildi.
Kaş Çukurbağ Yarımadası | Fotoğraf: denvilles_duo/Flickr (CC BY-NC-ND 2.0)
Yusuf YAVUZ
Antalya’nın Kaş ilçesinde bulunan Çukurbağ Yarımadası’nın doğal sit statüsü değiştirildi ve yarımada "Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak tescil edildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yürüttüğü çalışma sonucu yapılan değişiklik, 11 Ocak tarihinde kamuoyuna duyuruldu. Yapılan statü değişikliği ile büyük bölümü daha önce yapılaşmış olan Çukurbağ Yarımadası’nda düşük yoğunluklu konut ve turistik tesisler inşa edilebilecek. Bakanlığın aldığı ilke kararına göre "Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak belirlenen yerlerde Koruma Bölge Komisyonu izniyle katı atık düzenli depolama tesisi, atık su arıtma tesisi, yat çekek yeri, akaryakıt istasyonu, sanayi tesisleri ve madencilik faaliyetleri yapılabilecek.
TURİZM UĞRUNA BETONLAŞMAYA TURİZMCİLER KARŞI ÇIKIYOR
Bozulmamış doğal dokusu ve tarihi zenginliğiyle Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden biri olan Antalya’nın Kaş ilçesi uzun süredir betonlaşma baskısıyla karşı karşıya. Her şey dahil sisteminin henüz giremediği ve turizm pastasından yerel işletmelerin de önemli ölçüde pay alabildiği nadir yerlerden biri olan Kaş’taki turizmciler doğal dokuyu bozacak betonlaşmaya karşı çıkıyor. Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan 1/25 binlik Çevre Düzeni Planı, korunan alanları yapılaşmaya açtığı ve abartılı nüfus öngörüsü içerdiği için yargıya taşınmıştı. Kaş Turizm ve Tanıtma Derneği ile aralarında turizmcilerin de bulunduğu 30 ayrı yurttaşın 2015 yılında açtığı davayı gören Antalya 4. İdare Mahkemesi, davacıları haklı bularak Mart 2017'de planı iptal etti.
BAKANLIKTAN YARIMADANIN KADERİNİ ETKİLEYECEK KARAR
Aralarında Çukurbağ Yarımadası’nın da bulunduğu korunan alanları yapılaşmaya açtığı gerekçesiyle mahkemenin iptal ettiği çevre düzeni planı Büyükşehir Belediyesince yeniden hazırlanıyor. Ancak bu kez de Çevre ve Şehircilik Bakanlığının aldığı karar Çukurbağ Yarımadası’nın koruma statüsünü değiştirdi. Tescil edilen 515 hektarlık alan, Çukurbağ Yarımadası'nın tamamını kapsıyor.
DOĞAL SİT GİTTİ, ‘KONTROLLÜ KULLANIM ALANI’ GELDİ
Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından yapılan değişiklikle, Çukurbağ Yarımadası Doğal Sit Alanının koruma statüsü “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescil edildi. Karar, 11 Ocak 2019 tarihinde Antalya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından duyurularak askıya çıkarıldı.
YENİ KORUMA STATÜSÜ NE ANLAMA GELİYOR?
Türkiye’nin dört bir yanındaki doğal sit alanlarının statülerini yeniden belirleyen Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2017-99 sayılı İlke Kararı’na göre “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescil edilen yerlerde düşük yoğunluklu konut ve turistik tesislere izin veriliyor.
SANAYİ, MADENCİLİK VE AKARYAKIT İSTASYONU YAPILABİLECEK
Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonunun izniyle bu alanlarda seracılık, kültür balıkçılığı, entegre tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yanı sıra katı atık düzenli depolama tesisi, atık su arıtma tesisi, yat çekek yeri, akaryakıt istasyonu yapılabilecek. Üst ölçekli planlara uygun olmak şartıyla sanayi tesislerinin yapılmasına da olanak sağlayan yeni düzenleme, doğal peyzaj ve siluet dikkate alınarak kum, çakıl, taş, maden ve benzeri malzeme alınmasına ve bu amaçla ocak açılmasına da izin veriyor.
KORUNAN ALANLARIN GELECEĞİ KOMİSYONUN İNSAFINA KALMIŞ
Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı olan yerlerin kullanım koşullarını belirleyen ilke kararına göre ayrıca çevre düzeni planında belirlenen şartları aşmamak kaydıyla ve koruma amaçlı imar planına gerek olmaksızın kullanım izni verilebilecek.
YARIMADA PARSEL BAZINDA YÜZDE 89 YAPILAŞMIŞ DURUMDA
1979 yılında yapılan imar planına göre Çukurbağ Yarımadası'ndaki 90 ayrı parselin 80 tanesi yapılaşmaya açıldı. Yarımadadaki parsel bazında yapılaşma oranı yüzde 89 olarak belirlenirken, imar adalarının yüzde 97’sinde ise yüzde 51 üzerinde bir yapılaşma olduğu belirtiliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte betonlaşma oranı artacak olan Çukurbağ Yarımadası'nın cazibesini yitirmesinden endişe ediliyor.