Vatandaşlar ekonomik krizi değerlendirdi: Kemerde son delik bitti
İstanbul Sultangazi’de yaşayan vatandaşlar, krizin emekçilere fatura edilmek istenmesine tepkili.
Fotoğraflar: MA
Sadiye ESER
İstanbul Sultangazi’de ikamet eden vatandaşlar, ekonomik krizin etkilerine dikkat çekerek, “Bu kriz biraz farklı. Hep kemer sıktık emekçiler, emekliler olarak. Ama bu kemer sıkmakla düzelecek bir durum değil. Kemerde son delik bitti” diye konuştu.
Ekonomik krizin etkilerine dikkat çeken vatandaşlar, daha önce kilo ile aldıkları mutfak eşyalarını şimdi taneyle aldıklarını dile getirdi. Eşinin ve kendisinin emekli olduğunu ve emekli maaşlarıyla geçinmeye çalıştıklarını belirten Yahya Göktuna, “Bizim kira derdimiz yok. Ona rağmen istediğimiz gibi yiyemiyor, içemiyor ve giyinemiyoruz” diye konuştu.
Kültürel faaliyetlere hiçbir şekilde gidemediklerini ifade eden Göktuna şöyle konuştu: “Ne sinemaya ne tiyatroya gidebiliyoruz, ne de tatil yapabiliyoruz. Ancak ucu ucuna yaşıyoruz. Hasta olsak ekstra bir harcama yapıyoruz, bu harcamayı da kredi kartı ile yapıyoruz. Bu sefer de borçlanıyoruz. Sonra bu borcu kapatmayla uğraşıyoruz.” Eşiyle pazara gittiklerini dile getiren Göktuna, “Ne alırsan 10 lira yapmışlar. Her şeyi tane ve gramla alıyoruz. Bulgur ve makarna ağırlıklı gıdalarla yetinmeye çalışıyoruz” diye konuştu.
‘MUTFAKTAN KISMAK ZORUNDA KALDIK’
“Kızımı evlendirdim. Oğlumda okuyor. İster istemez her şeye yansıyor. Çocukları dershaneye de göndermek zorundayız. Eğitimde yeterli değil biliyorsunuz. O yüzden ekonomik kriz bizleri fazlasıyla etkiledi” diyen 2 çocuk annesi Zeynep Ocak şöyle devam etti: “Çocuğumuza istediği şeyleri alamıyoruz. Doğal ihtiyaçlarını bile karşılayacak duruma geliyoruz. Et alamıyoruz mesela. Çocuğun kıyafetleri eksik kalıyor. Gezmeye gitmek istiyoruz, yapamıyoruz. Her şeyden kısıyoruz. Çocuklarımızı bir yere götüremediğimizden mecburen eve hapsoluyorlar.” Mutfakta birçok şeyden kıstıklarını sözlerine ekleyen Ocak, “Mutfakta gerekli şeyler alamıyoruz. Bir balık bile alamıyorsun? Şuan balık bile başını almış gidiyor. Bakliyatları alsan en az 15 lira” dedi.
KEMER SIKMAKLA DÜZELECEK BİR DURUM DEĞİL
Emekli maaşıyla geçinen Hasan Ergöl de, maaşı yetmediği için farklı işlerde çalıştığını söyledi. Bütün kriz dönemlerini yaşadığını sözlerine ekleyen Ergöl, şöyle devam etti: “Ama bu kriz biraz farklı. Hep kemer sıktık emekçiler emekliler olarak. Ama bu kemer sıkmakla düzelecek bir durum değil. Kemerde son delik bitti. Emekliyim ama ek iş yapmak zorundayım. Çünkü asgari ücret son olarak 2 bin 20 TL olarak açıklandı. Bu asgari ücretten çok daha düşük emekli maaşları var. Kimi emekliler ortalama eski asgari ücret düzeyinde maaşlar alıyor. En son da 190 TL civarında bir zam geldi. Bu rakamda çok komik. Haziran ayından bu yana ekonomik kayıplarımızın yüzde 20’si bile değil. Yani ikiye bile katlansa bizim maaşımız, bizi ancak açlık sınırında yaşamaya götürür. Şimdi açlık sınırının da altına düştük.”
‘TANEYLE SEBZE ALIYORUZ’
2008’de emekli olduktan sonra çay ocaklarında garsonluk, seyyar satıcılık, kitap satıcılığı gibi işlerde çalışmak zorunda kaldığını anlatan Ergöl, şunları dile getirdi: “Arkada birde işsiz milyonlarca genç var. Tabii ki sistem bizim gibi emeklilere istidam yaratmıyor. Tabii ben gençleri düşünüyorum hiç olmazsa diyorum, açlık sınırında olsa, kuru ekmek soğanda yesek de ayakta kalırız diye düşünüyorum.” Eskiden pazarda 1 kilo sebze meyve verilmediğini diyen Ergöl, “5 kilo 1 TL’ydi. 5 kilo 50 kuruş domatesi böyle almak zorundaydık. İhtiyacımızdan fazlasını alıyorduk. Hepsi çürüyordu dolapta. 2019 yıllında 2 tane soğan alıyorum, 3 domates, 2 biber alıyoruz. Böyle olacağı hiç aklıma gelmezdi. (İstanbul/MA)