‘Türkiye yolsuzluk algısından en çok gerileyen 5 ülke arasında’

100’ün üzerinde ülkede faaliyet gösteren Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), 1995’ten bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 2018 sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. 2018 yılı Endeks sonuçlarına göre 41 puanla 78. sırada bulunan Türkiye 2012 yılından bu yana en çok gerileyen 5 ülke arasında yer aldı.

Türkiye’nin Yolsuzluk Algı Endeksi puanı ve sıralaması 2013 yılından beri hızlı bir biçimde gerilemekteydi. Endekste dört yıl üst üste gerileyen Türkiye, bu süre içerisinde 10 puanlık bir düşüşle 28 sıra gerilemişti. Bu yıl değerlendirmeye alınan 9 bağımsız araştırmadan yalnızca birinde, geçen yıl hesaplamaya dahil olmayan bir araştırmanın verilerinde artış gösteren Türkiye’nin puanı, bu araştırmanın etkisiyle bir önceki yıla göre bir puan yükseldi. Buna karşın Türkiye 2012 yılından bu yana en çok gerileyen 5 ülke arasında yer aldı.

DEMOKRASİYLE İLİNTİLİ

2012-2018 yılları arasında Demokrasi Endeksi’nde en çok gerileyen ülkeler, Yolsuzluk Algı Endeksi’nde de en çok düşüş yaşayan ülkeler oldu. Rapora göre güçler ayrılığı, yargı bağımsızlığı ve liyakat ilkelerine yönelik ihlaller, Kamu İhale Kanunu’nun lafzına ve ruhuna aykırı uygulamalar, Kamu Özel İşbirliği projelerinde ve özelleştirme süreçlerinde kamu çıkarına aykırı ihale süreçleri ve uygulamalar öne çıkan sorunlar arasında görülüyor. Yolsuzluk Algı Endeksi’nde Türkiye, demokrasi geleneği bulunmayan ülkelerle aynı kategoride anılıyor.

AVRUPA’DA SONUNCU

2013 yılında Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeler grubunda lider konumda bulunan Türkiye, bugün Gürcistan, Belarus ve Karadağ gibi ülkelerin gerisine düşmüştür. Dünya genelinde sıralamada ise Türkiye, ekonomik, sosyal ve politik istikrarsızlıklarla boğuşan, demokrasi ile tanışmamış birçok ülkenin gerisinde bulunmaktadır.

Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile karşılaştırıldığında Türkiye, 28 üye ülkeden de düşük bir puan alarak Bulgaristan’ın ardından sonuncu sıraya yerleşti. 35 OECD üyesi ülke arasında 34. sırada bulunan Türkiye, G20 ülkeleri değerlendirildiğinde ise Hindistan ile birlikte 12. sırada bulunuyor.

Yolsuzluk Algı Endeksi’nde, Danimarka (88) ve Yeni Zelanda’nın (87) ardından üçüncü sırayı 85 puanla İsveç, İsviçre, Finlandiya ve Singapur paylaşıyor. Endeksin son sıralarında ise Suriye (13), Güney Sudan (13) ve Somali (10) yer aldı. 2012-2018 yılları arasında endekste en çok puan kaybeden beş ülke; Saint Lucia (-16), Bahreyn (-15), Suriye (-13), Macaristan (-9) ve Türkiye (-8) oldu.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü Yönetim Kurulu üyesi ve Uluslararası Şeffaflık Derneği Başkanı Oya Özarslan 2018 yılı sonuçlarını şöyle değerlendirirdi:

“Yolsuzluğun kontrol altına alınamaması tüm dünyada demokrasilerin krizine ve popülist rejimlerin yükselmesine katkı yapan önemli bir etkendir. Parlamenter demokrasiden vazgeçen Türkiye, kurumların zayıflaması, bağımsız medyanın yok olması, hukukun üstünlüğünün kaybolması ve Anayasa gibi bağlayıcı temel sözleşmelere saygının kalmaması gibi hayati sorunlar yaşamaktadır. Son 5 yıldır dünyada yolsuzluk notu en çok düşen ülkeler arasında bulunan Türkiye’nin demokrasi yerine melez rejimler arasında anılmaya başlaması ülkemiz için bir sinyal niteliğindedir.” (EKONOMİ SERVİSİ)