Gökdelenleri 'eleştiren' Erdoğan döneminde en az 117 gökdelen yapıldı

Sinem UĞUR
İstanbul

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 3 Şubat 2019’da yayınlanan "Cumhurbaşkanı Özel" TRT ortak yayınında yaptığı açıklamada, “Bütün belediye başkan adaylarına şunu söylüyorum. Biz şunu bileceğiz. İnsanoğlu topraktan uzak olmamalı. Toprağa yakın olmalı. Öyle 50 kat, 60 kat, 70 kat bir mimari, aslında bizim medeniyet ruhumuza da uygun bir mimari değildir" şeklinde konuştu. Erdoğan, binaların zemin artı 5 katı geçmemesi gerektiğini ifade etti.

Erdoğan'ın "Gökdelen eleştirileri" yeni değil, bir süredir dikey mimariyi eleştiren açıklamalar yapan Cumhurbaşkanı, 21 Ekim 2017’de “Biz bu şehrin kıymetini bilmedik, biz bu şehre ihanet ettik, hâlâ da ihanet ediyoruz. Ben de bundan sorumluyum" demişti. 11 Kasım 2017’de yaptığı açıklamada da gökdelenleri kastederek, vali ve belediye başkanlarına “Lütfen şu dikey yapılaşmaya illerimizde, ilçelerimizde müsaade etmeyelim” diye seslenmişti. 

Erdoğan: İstanbul'a ihanet ettik, ben de bundan sorumluyum

İstanbul’a ihanet sürüyor: Yeni gökdelenlere izin verildi

Hedef yatay yapılaşma değil son yeşil alanlara da yapılaşma

Fakat, İstanbul'daki gökdelenlerin neredeyse tamamı, Erdoğan’ın belediye başkanı, başbakan ya da cumhurbaşkanı olduğu dönemde inşa edildi.

ERDOĞAN’IN ‘İHANET’ SÖZÜNDEN SONRA İSTANBUL’A EN YÜKSEK GÖKDELENLER DİKİLDİ

Erdoğan’ın "ihanet" sözlerini sarfetmesinden sonra bile İstanbul’da gökdelenler yükselmeye devam etti. Wikipedia’nın güncellenen “Türkiye'deki en yüksek binalar listesi”ne göre 2018 yılında tamamlanan Skyland İstanbul A Blok, Skyland İstanbul B Blok, Metropol İstanbul ve Nurol Life ilk dört sıraya yerleşti. 

Evrensel'e konuşan Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Esin Köymen, Erdoğan’ın sözlerini “Sanki bunlar yapıldığı zaman iktidarda başka bir siyasi yapı varmış gibi rahatlıkla ‘yanlış yapıldı’ demeyi anlamak mümkün değil” ifadesiyle yorumladı.

İSTANBUL’DA ERDOĞAN’DAN ÖNCE SADECE 4 GÖKDELEN VARDI

Erdoğan, 1994 yılından beri İstanbul'u, 2002 yılından beri de AKP aracılığıyla Türkiye’yi yönetiyor. 

Erdoğan’ın İstanbul belediye başkanlığına başladığı 1994 yılına kadar inşa edilen gökdelen sayısı 4’tü.  

Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın 2018 yılı bütçesi görüşmelerine söz alan komisyonun CHP’li Üyesi Musa Çam, Erdoğan'ın belediye başkanlığı yaptığı 1994'ten bu yana, İstanbul'da yüksek irtifalı binaların hem sayısının hem de yükseklik ortalamasının arttığını söyledi. Çam'ın aktardığına göre 1994 yılından 2016 yılı sonuna kadar İstanbul’daki gökdelen sayısı 121’e ulaştı. Yani İstanbul’da yer alan 121 gökdelenin 117’si yapılırken Erdoğan ya belediye başkanıydı ya başbakandı ya da cumhurbaşkanlığı görevindeydi.  

Diken’den Ufuk Tanışan'ın 30 Ocak 2017’de derlediği bilgilere göre AKP’nin 14 yıllık döneminde İstanbul’da bin 75 adet ‘47 metre veya daha uzun’ bina yapıldı. Bu bin 75 yapının ortalama yüksekliği ise 77 metre. 

Uluslararası gökdelen veri bankası Emporis'in verilerine göre -yapımı tamamlanan veya devam eden- İstanbul'un en yüksek kuleleri şu şekilde: 

TÜRKİYE, AVRUPA’NIN EN UZUNU VE EN ÇOĞU 

Yine Emporis’in verilerine göre, gökdelenlerin uzunluğu hesaba katıldığında İstanbul, dünyanın en uzun şehirleri sıralamasında 24’üncü sırada yer alıyor. Türkiye bu özelliğiyle, Avrupa’nın en uzun şehri unvanına sahip. 

2014 yılında Avrupa’daki 70 metreyi geçen gökdelenleri inceleyen Sözlük Reddit’in verilerine göre Türkiye, sahip olduğu 70 metreden yüksek 417 binayla (2014 yılında) Avrupa’da en fazla gökdelene sahip ülkeler sıralamasında ilk sırada yer aldı. 

MİMARLAR ODASI: DAVA AÇTIK, RAPOR HAZIRLADIK. ‘YANLIŞ YAPTIK’ DEMEYİ SAMİMİ BULMUYORUZ

İstanbul’da kent ve şehircilik kurallarına uygun olmayan gökdelen ve yüksek irtifalı yapılara karşı dava açarak, bilimsel veriler hazırlayarak uzun yılladır mücadele eden Mimarlar Odası’nın İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Esin Köymen, Erdoğan sözlerine tepki gösterdi. “Bu yapıları ortaya koyan yapılaşma kararları kendisinin ya başbakan ya da cumhurbaşkanı olduğu dönemde alınan kararlardı. Mimarlar Odası ve diğer meslek odaları olarak kent dokusu içerisinde yerlerinin uygun olmadığını söyledik, planları dava ederek hukuksal mücadele verdik, basın açıklamaları yaptık, raporlar hazırlayıp verdik. Tüm bunları dinlemeyip, bilimsel verilere karşı çıkıp, ondan sonra da ‘yanlış yaptık’ demeyi samimi bulmuyoruz. Sanki bunlar yapıldığı zaman iktidarda başka bir siyasi yapı varmış gibi rahatlıkla ‘yanlış yapıldı’ demeyi anlamak mümkün değil” ifadelerini kullandı.