06 Şubat 2019 05:32

Samiler ulusal günlerini ırkçı baskılar altında kutluyor

İskandinavya halkı Samiler, ulusal günleri 6 Şubat'ı topraklarının tekeller tarafından yağmalandığı ve ırkçı baskıların sürdüğü koşullarda karşılıyor.

Fotoğraf: Ninaras/Wikimedia Commons(CC BY 4.0)

Paylaş

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İskandinavya’nın yerli halkı Samiler her 6 Şubat gününü yaşadıkları İsveç, Norveç, Finlandiya ve Rusya’da ulusal gün olarak kutluyor. İsveç ve Finlandiya’daki kutlamalar Samilerin topraklarının tekeller tarafından yağmalandığı, haklarının inkar edildiği, ırkçı baskı ve uygulamaların sürdüğü koşullarda yapılıyor.

İsveç ayrımcılık ombudsmanının yaptırdığı araştırmaya göre Samiler, etnik kökenlerinden dolayı işyerlerinde ayrımcılığa uğruyor, aşağılayıcı yorumlarla karşılaşıyor.  

Raporda ayrıca, ren geyiği besiciliği yapanların sosyal medyada ırkçı saldırı ve yorumlara uğradıkları, geyiklerinin öldürüleceği tehditleri aldıkları belirtiliyor. Sami yerleşim birimlerinde Samice yazılı yerleşim yerlerinin levhalarının boyayla karalandığı, taşlandığı veya sökülerek atıldığı belirtiliyor. Samiler bu ırkçı saldırılara uğramamak için geleneksel giysilerini giymeye ve kendi aralarında Samice konuşmaya çekiniyor.  

MADEN OCAKLARI, RÜZGAR SANTRALLERİ VE VAHŞİ HAYVANLAR

Tüm bu baskı ve saldırılara rağmen Samiler ulusal gün kutlamalarını başlattı. Hafta sonu Göteborg Şehir Müzesi’nde düzenlenen kutlamada Avukat Charlotta Cederberg, Sami köylerinin, maden ocakları ve rüzgar santrallerinin açılması, vahşi hayvanların neden oldukları sorunlar gibi üç büyük problemleri olduğunu belirtti.  

İsveç hükümetinin 1 Ocak 2013 günü yürürlüğe koyduğu ‘Maden Yasası’ kurumlara Samilere sormadan tekellere maden ocakları açma ve rüzgar santralleri kurma izni veriyor. Yılda her yıl ortalama 200 civarında şirket Laponya’da maden aramak için başvuruda bulunuyor.

Samiler, Finlandiya ve Norveç'in inşa edeceği Buz Denizi Hattı'nın ren geyiği besiciliği, Sami kültür ve varlığına bir tehdit oluşturduğunu söylüyor. Kendilerine sormadan tekellerle anlaşarak demir yolu inşa etme kararı veren hükümeti protesto için gösteriler yapıyor.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER'DEN FİNLANDİYA'YA ELEŞTİRİ

1 Şubat günü Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi, Finlandiya Hükümeti'ni Samilerin haklarını ihlal etmekle eleştirdi.

2015 yılında Sami Parlamentosu için yapılan seçimler öncesi Samiler ile Helsinki arasındaki gerginlik tırmandı. Anlaşmazlık konusu  kimlerin Sami sayılıp sayılmayacağıydı. Seçimler öncesi 800 kişi Sami olduğunu belirterek seçmen kütüklerine kaydedilmesini istedi.

FİNLANDİYA'DA ASİMİLASYON

Sami Parlamentosu Seçim Kurulu 800 kişiden yarıya yakınının Sami olduğuna ve seçmen kütüklerine kayıtlarının yapılmasına karar verdi. Başvurusu reddedilen 182 kişi Yüksek İdare Mahkemesi'ne itiraz etti.

Yüksek İdare Mahkemesi'nin 93 kişiye Sami statüsü vermesi Sami Parlamentosu tarafından tepkiyle karşılandı. Sami Parlamentosu, Samilerin kültürel özerklik hakkının tehdit edildiğini, Samiler tarafından alınan kararların hiçe sayıldığını açıkladı.

Sami Parlamentosu, hükümetin Samilerin karar verme haklarını güvence altına alan yasanın parlamentodan geçmesini engellediği için söz konusu durumun yaşandığını belirterek olanlardan hükümeti sorumlu tuttu.

Sami Parlamentosu Başkanı Klemetti Nekkelejervi, adının seçmen kütüğünden silinmesini talep etti. Yüksek İdare Mahkemesi'nin kararının Samilerin Finlandiyalılar tarafından asimile edilmelerine yol açacağını söyledi.

"FİNLANDİYA VİCDANSIZ, IRKÇI BİR ÜLKE"

“Samiler artık Finlandiya'nın hukuk sistemine ve bağımsızlığına güvenemez.Finlandiya Finlandiyalılığı koruyan, kendi yerli halkını ve azınlıkların haklarını vicdansızca çiğneyen ırkçı bir ülkedir” diyen Nekkelejervi, Sami Parlamentosu başkanlık görevinden istifa etti.

Sami Parlamentosu'nun konuyu Birleşmiş Milletler'e taşıması üzerine değerlendirme yapan İnsan Hakları Komitesi, kimlerin Sami olup olmadığına mahkemelerin değil Sami Parlamentosu'nun karar verebileceğini belirtti.

Komite, Finlandiya Hükümeti'den Sami Parlamentosu yasasında değişiklik yaparak seçmenlerin Sami Parlamentosu tarafından belirleme hakkının güvence altına alınmasını istedi.

Finlandiya'nın 6 ay içinde aldığı veya alacağı önlemleri İnsan Hakları Komitesi'ne bildirme yükümlülüğü bulunuyor.

ÖNCEKİ HABER

Diyanet'e kadro üstüne kadro

SONRAKİ HABER

Yeni Malatyaspor ve Galatasaray, kupada yarı final için avantajlı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa