İzmir’in Çernobil’i: Gaziemir!

Özer AKDEMİR
İzmir

Gaziemir’de eski bir akü fabrikasının bahçesinde gömülü olduğu tespit edilen nükleer atıklar tehlike saçmaya devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde fabrikadaki tesislerin olduğu bölgeye ve atıkların gömüldüğü araziye giren bir mahallelinin gönderdiği fotoğraflar bir nükleer atık alanı olan tesislerin adeta kaderine terk edildiğini gösteriyor.

12 YIL GEÇTİ HÂLÂ TEMİZLENMEDİ

İzmir’in merkez ilçelerinden Gaziemir’de on binlerce insanın yaşadığı Emrez ve Aktepe Mahallelerinde bulunan eski akü fabrikasında 2007 yılında tespit edilen nükleer atıklar, aradan geçen 12 yıla rağmen hâlâ kaldırılmış değil. İzmir’in Çernobil’i olarak adlandırılan yaklaşık 70 dönümlük alanda Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) tarafından yapılan ölçümlerde gömülü olarak 200 tona yakın radyoaktif atık tespit edilmişti. Tespit edilen radyoaktif atık  (Europium 152), Türkiye’de bulunmayan, sadece nükleer santrallerdeki nükleer çubuklardan bulaşıyor.  

TEMİZLEYECEK ŞİRKET ALANI TERK ETTİ

Fabrika sahiplerinin alanı 2010 yılında terk etmesinin ardından açılan davalarda, mahalleli ve EGEÇEP’in ısrarlı takipleri sonrası fabrika sahiplerine 5.7 milyon lira gibi büyük para cezası verildi. Davalardan beraat eden fabrika sahipleri cezayı da ödemedi. O dönem, İzmir Valiliğinin alandaki radyoaktif atıkları çevre etki değerlendirmesi (ÇED) bile yapmadan kaldırma girişimi yargı kararı ile durduruldu. ÇED dosyası hazırlandıktan sonra atıkların temizlenmesi işi taşeron bir şirkete verildi. Şirket ödentilerini alamadığı gerekçesiyle işi bıraktı. Radyoaktif atıklar, o günden bu yana tel örgülerle çevrilen alanda hiçbir işlem yapılmadan bekletiliyor.

‘NÜKLEER ATIKLARLA İÇ İÇEYİZ’

Geçtiğimiz günlerde araziye giren mahalle sakinlerinden HDK Ekoloji ve Yaşam Meclisi Üyesi Hüseyin Kandemir, arazideki tesislerin ve atıkları bulmak için açıldığı düşünülen çukurların fotoğraf ve videolarını gazetemize gönderdi. Nükleer atıklarla iç içe yaşamak zorunda bırakılmalarının büyük bir insanlık suçu olduğunu söyleyen Kandemir, geçtiğimiz yıl limitlerin 219 katı radyasyon ölçülen tesislerin tam bir harabe halinde olduğunu belirtti. Kandemir’in gönderdiği fotolarda fabrika bahçesinde açılan derin çukurların içinin yağmur suları ile dolduğu, ahşap ve plastik sandıkların üst üste gelişi güzel atıldığı görülüyor.

NÜKLEER KİRLİLİK KÖRFEZE KADAR GİDİYOR

Kış yağmurlarının başlamasıyla atıkların çıkarılması için kazılan dev çukurların su dolduğunu ifade eden Kandemir, “Biriken bu zehirli sular alanın eğimli olması nedeniyle fabrika alanının dibinde bulunan dereye akıp burada yağmur sularına karışıp yer altı sularına oradan da körfeze ulaşmaktadır. Bu da toprağı, havayı ve suları kirletmeye devam etmesi anlamına gelmektedir” dedi.  

‘SESİMİZİ DUYUN ARTIK!’

Zehirli radyoaktif atıkların resmi olarak tespit edilmesinin ardından 12 yılın geçtiğini hatırlatan Kandemir, “Sesimizi duyun artık, zehirleniyoruz. 31 Mart Yerel Seçimleri yaklaşırken devlet, ‘Benim daha önemli işlerim var sizinle şimdi uğraşamam’ mesajı veriyor. Şunu çok iyi biliyorum, İzmir’in en önemli sorunu olan bu zehirli atıklar konusu hiçbir partinin gündeminde yer bulmayacak” diye konuştu. Bu zehirli atıkların kısa sürede ve usulüne uygun olarak temizlenmesini talep ettiklerini vurgulayan Kandemir, “Alanın, temizlendikten sonra rantçıların hedefine girmemesi için spor ve yaşam merkezi olarak halka sunulması gerekir” dedi.