Evcil hayvanların birçoğunun psikolojisi bozuk

Gökçe KARAKÖSE
Özgür KUMANOVALI

Uzmanlar, farklı ülkelerden ithal edilerek farklı çevre koşullarında yaşamaya mecbur edilen, doğal ortamlarından koparılarak hayvanat bahçelerinde sergilenen, pet shoplarda satılan, hatta evlerde beslenen hayvanlarda sıklıkla psikolojik rahatsızlıkların oluştuğunu belirtiyor.  

Bu durumun hayvanlarda stres yarattığına dikkat çeken Veteriner Psikolog Prof. Dr. Tamer Dodurka, “Bütün hayvanlar için genel bir tanım yapmak doğru değildir ama depresyona girmek için her türlü şart maalesef var. Bazen bu hayvanlar getirilirken taşıma koşulları nedeniyle ilk darbeyi yiyorlar. Getirildikleri bazı pet shop dediğimiz satış yerlerinde zor şartlarda yaşadıkları için ikinci bir darbeyi de orada yiyorlar. Gittiği evde de yapılan muamele de buna katkı sağlıyor çünkü insanlarımızın hayvan alırken çok bilinçli olduklarını söylemek mümkün değil. Sahibinin hatalı tutumları olunca da hayvanlarda depresyon kaçınılmaz oluyor” dedi.

"YIKANMAKTAN, ARABADAN, ASANSÖRDEN, GÖK GÜRÜLTÜSÜNDEN KORKUYOR"

Evde yaşayan hayvanların çoğunda sosyalleşme bozukluklarının yaşandığına dikkat çeken Dodurka, bu durumun çeşitli korkular şeklinde ortaya çıktığını belirtti.

Dodurka, “Hayvan sosyalleşme döneminde kafasına oturtamadığı için başka hayvanlardan, insanlardan, yıkanmaktan, arabadan, asansörden, gök gürültüsünden vb. çeşitli uyaranlardan korkar hale geliyor. O korku yerleştikten sonra bunu düzeltmek zor hale geliyor. Çoğu hayvan sahibi bu konuda bilinçsiz davranıyor. Oysa hayvan daha alınmadan önce mutlaka onun bakımı, psikolojisi hakkında bilgi sahibi olunmalı, mutlaka bir hayvan psikoloji kitabı okunmalıdır. Hayvanları erken dönemde bu uyaranlarla karşılaştırmaları gerekiyor ki ilerde bu korku problemi oluşmasın. Hayvanları diğer hayvanlara alıştırmak için kontrollü olarak temaslarını sağlamak gerekir. Örneğin gürültü korkusunu önlemek, hayvanı bu seslere alıştırmak istiyorsak önce o gürültüyü hafiften dinletmeliyiz, sonradan yavaş yavaş şiddetini artırmalıyız. Hayvan için yaşamının en önemli dönemi olan sosyalleşme dönemini kaçırdığımız için hayvanda da bu bozukluklar kalıcı oluyor. O yüzden ya kapı dışarı ediyoruz ya da bakım evine bırakıyoruz. Bu da dışarıdaki hayvan sayısının artmasında önemli nedenlerden biri” ifadelerini kullandı.

"ENERJİK BİR HAYVANI YAŞLI BİR İNSANIN ALMASI UYGUN DEGİL"

Hayvan sahiplerine uyarılarda bulunan Dodurka, “Eve hayvan alınacağı zaman o hayvanın eve ve sahibine uygun olması gibi bazı önemli kurallar var. Örneğin, çok koşma ihtiyacında olan enerjik bir hayvanı yaşlı bir insanın alması uygun değildir çünkü enerjisini harcatamaz. Sakin bir hayvanı da spor amaçlı alamazsınız. Bu nedenle hayvan seçimi yaparken mutlaka bilinçli şekilde yapılmalı. 3-12 yaşam haftaları sosyalleşme bakımından çok önemli olduğu için bu dönem mutlaka iyi şekilde değerlendirilmeli” diye konuştu.

“KISIRLAŞTIRMANIN DOĞALARINI BOZDUĞUNU DÜŞÜNMEYİN”

Dodurka, bazı hayvan sahiplerinin hayvanı kısırlaştırarak doğasını bozduklarını düşündüklerini ancak kısırlaştırmanın doğru bir uygulama olduğunu söyledi:

"Zaten bu hayvanları doğadan alarak kendi yaşam biçimimize zorunlu hale getiriyoruz. Bir de hayvanların çiftleşme isteklerini karşılayamıyoruz çünkü hayvanların her şeyini biz belirliyoruz. Hayvan zaten doğal ortamında olmadığı için çiftleşme dönemlerinde bir ıstırap yaşıyor. İlişki arayışını sağlayamadığımıza göre doğal yoldan bu ihtiyaçlarını ortadan kaldırmak daha çok mantıklı. Aynı zamanda kısırlaştırmayla bazı fiziksel ve psikolojik rahatsızlıkların da önüne geçilebilmektedir. Bu yolla köpeklerin aşırı çoğalması mutlaka önlenmelidir. Sokaklarda sahipsiz hayvanların olmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi köpeklerin kontrolsüz şekilde üremeleridir. Keşke bütün hayvanları sahiplenerek problemi ortadan kaldırabilsek, kısırlaştırmaya gerek duymasak.” (İstanbul/DHA)