Brexit’te son durum: AB’den İngiltere’ye iki senaryo

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Avrupa Birliği (AB) liderler zirvesinden, Alman Parlamentosu’nda zirveden önce konuşan Angela Merkel’in işaret ettiği yönde kararlar çıktı. Merkel yaptığı konuşmada, İngiltere’nin AB’den ayrılma tarihinin uzatılması için yaptığı başvurunun şartsız olmayacağını ifade etmiş ve şart olarak da Brexit Anlaşması’nın kabul edilmesi gerekliliğini dile getirmişti.

Zirvede 27 AB üyesi ülkenin hükümet ve devlet başkanları, Merkel’in işaret ettiği yönde kararlar aldı. İngiltere’nin Brexit tarihinin ertelenmesi yönündeki başvurusunun kabul edilmesi durumunda 12 Nisan’a kadar ertelenme yönünde hükümet ve devlet başkanları uzlaşmaya vardı. Ancak anlaşmanın kabul edilmemesi durumunda ayrılma tarihi 22 Mayıs olarak ifade edildi.

ANLAŞMANIN KABULÜ ŞART

Bunun için de anlaşmanın önümüzdeki hafta içerisinde kabul edilmesi gerekiyor. Dolayısıyla birinci senaryoda ayrılma tarihi 12 Nisan, ikinci senaryoda ise anlaşmanın kabul edilmesi durumunda ayrılma tarihi 22 Mayıs olarak belirtiliyor. İngiltere Başbakanı, ayrılma tarihinin 30 Haziran’a kadar uzatılmasını istemişti.

İngiltere’nin istediği tarihin AB tarafından kabul edilmeyip yeni bir takvimin sunulması, ayrılma sürecinde AB’nin inisiyatifi ele geçirdiği şeklinde değerlendirildi. Bu takvimin AB tarafından kabul edilmemesinin arkasında Avrupa Parlamentosu seçimleri olduğu dile getiriliyor.

ANLAŞMA ÜST ÜSTE REDDEDİLDİ

İngiltere Avam Kamarası’nın iki kez reddettiği anlaşmanı bir kez daha oylamaya sunulması, anlaşmanın bir kez daha reddedileceği tahminini güçlendiriyor. İngiliz basınında yer alan haber ve yorumlara bakıldığında, bu oylamanın Başbakan May için son tercih olduğu dile getiriliyor. Dolayısıyla, anlaşmanın bir kez daha kabul edilmemesi durumunda İngiltere’deki siyasi kriz çok daha derinleşecek gibi görünüyor.

Haberlere göre İngiltere’nin 12 Nisan’a kadar sürecin nasıl ilerleyeceği konusunda AB’ye net bir bilgi vermesi gerekiyor. Bunların başında ise Avrupa Parlamentosu seçimleri geliyor. Bu sürece kadar İngiltere’nin 22 Mayıs’a kadar AB’den kesin olarak ayrılacağı konusunda bir karar vermemesi durumunda AP seçimlerine katılması gerekiyor.

FRANSA VE ALMANYA’DAN FARKLI AÇIKLAMA

Spiegel Online’de yer alan habere göre, toplantıdan önce Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, üçüncü kez anlaşmanın reddedilmesi durumunda bunun İngiltere’nin anlaşmasız ayrılmayı kabul ettiği anlamına geleceğini ifade etti. Merkel ise bundan kaçınılması gerektiğinden ısrar etti. Ancak her iki lider arasında bu konuda kesin bir anlaşmanın olmadığı ifade edildi.

AB’nin son tarih olarak 22 Mayıs’ı ifade etmesinin nedeni ise Avrupa Parlamentosu seçimlerinin 23 Mayıs’ta başlıyor olması. Seçimler 26 Mayıs Pazar günü ise bitiyor.

İNİSİYATİF ARTIK AB’DE

AB’den ayrılma konusunda süren pazarlıklarda bugüne kadar inisiyatif kısmen İngiltere’deydi. Ancak, 29 Mart’a ayrılma sürecini yetiştiremeyen İngiltere, AB’den ayrılma takvimini uzatmakla inisiyatifi de AB’ye vermiş oldu. Bundan sonra asıl belirleyici olacak olan da AB’nin alacağı tutum olacak. Bu nedenle AB, önümüzdeki süreçte İngiltere’nin etkisini azaltmak için yoğun bir çaba harcayacak.

Alman basınında yer alan haber ve yorumların çoğunda Brexit sürecinde inisiyatifin AB’ye geçtiği üzerinde duruluyordu.

Taraflar arasında en büyük tartışma konusu olan İrlanda ve Kuzey İrlanda sınır kontrolleri ise daha önce belirtildiği gibi açık tutulacak. İngiltere’nin AB ile serbest ticaret anlaşması imzalamasıyla sorunun giderileceği ifade ediliyor.