Yabancı basında Türkiye seçimleri: Erdoğan’ın temeli sarsılıyor

Dünya basını 31 Mart yerel seçimlerini konuşuyor. Alman basınındaki iki yorumda Erdoğan’ın durumu ve HDP’nin etkisi tartışılırken, Yunanistan gazeteleri de seçime ilk sayfalarında yer verdi.

MİLLET SEBZE, ERDOĞAN BEKA DEDİ

Christiane SCHÖTZER
Süddeutscher Zeitung

Recep Tayyip Erdoğan ve muhafazakar-İslamcı partisi, seçmenlere neler vadetmedi ki... Seçim sonrası ekonomik krizin mucizevi bir şekilde atlatılacağı, AKP’ye oy verdiklerinde cennetin anahtarını ellerinde tutacakları... Erdoğan muhaliflerini ise tehdit etti, onlara “Osmanlı tokat”ı sözü verdi. Ve şimdi, muhalefet, başkent Ankara’yı açık arayla fethetti ve pazartesi sabahı İstanbul’un sonuçlarının doğrulanması gerekiyorsa da 25 yıllık muhafazakar hakimiyetten sonra büyük bir zafer kazanarak İstanbul’da da yönetimi eline geçirecek. Ancak gün sonunda İstanbul’da işler farklı şekilde bitecek olsa bile, aradaki fark oldukça az. Bu, yerel seçimleri başkanlık konusunda referandum haline getiren Erdoğan için zaten acı bir yenilgi. Türk muhalefeti için ise beklenmedik, gerçekten hayal edilmeyen bir başarı.

Muhalefet bu kez soldan sağa birlik oldu. Bu yeni bir durumdu. Ancak muhalefet mevcut krizden de faydalandı; Türklerin çoğu enflasyonun ve durgunluğun etkilerini hissediyor.

Bu seçim başkanlık sisteminin kurulmasından sonra yapılan ilk seçim olduğundan Cumhurbaşkanı Erdoğan için bir onay testi olarak kabul edildi. Muhalefet sebze fiyatlarından bahsetti, Erdoğan devletin bekasından. Batı’ya karşı savaş açtı ve kaybederse dünyanın sonu gelecekmiş gibi bir hava yarattı.

Erdoğan gücünü istikrarlı bir ekonomik büyüme üzerine kurmuştu. AKP 2002’de ilk defa ulusal seçimleri kazandığında başlangıçta her şey iyi gitti. Şimdilerde Türk modeli eskisi gibi işlemiyor, temel sarsılıyor. Erdoğan, örneğin yargının bir politik araç haline getirilmesiyle, hükümetin yatırımcıların güvenini kaybettiğini görmek istemedi. Muhalefet lideri Kemal Kılıçdaroğlu, seçim başarısını haklı olarak Türkiye’de demokrasi için bir zafer olarak nitelendiriyor. Birçok kişi tarafından öldüğü sanılan Türk demokrasisi yaşamaya devam ediyor. Ayrıca Akdeniz kıyısında, turistlerin en fazla geldiği yerlerde de iktidar partisi kaybetti. Orada, Erdoğan’ın çatışma çizgisi ve sert söyleminden rahatsız olan turistler gelmekten kaçındıkları için son yıllarda pek çok yatak boştu. Özellikle Alman-Türk ilişkisi oldukça zarar gördü, onarım çalışmaları hâlâ devam ediyor.

ERDOĞAN DERS ÇIKARDI MI?

Pazar günü yapılan bu seçim bile ülkenin nasıl bölündüğünü gösteriyor. Anadolu merkezinde, AKP hâlâ güçlü, burada en sadık muhafazakar takipçileri var, ancak kıyılarda çöküyor. Güneydoğuda sol görüşlü Kürt partisi HDP, taraftarlarına “terörist” oldukları iftirası atılmasına rağmen yeniden egemen durumda. Ancak AKP’nin dindar Kürtler arasında da taraftarları var ve bu nedenle oyunu arttırabildi. Türkiye’de 2023 yılına kadar seçim yapılmayacak. Bu aklın başına toplanması için fırsat yaratıyor. Bilindiği gibi iktidarının tehdit altında olduğunu gördüğünde Erdoğan’ın şimdiye kadar yaptığı tek şey baskı ve daha fazla baskı oldu. Bu seçimden ders çıkarıp çıkarmadığı yakında görülecek.

(Çeviren: Semra Çelik)

KAZANAN HDP

Nelli TÜGEL
Neues Deutschland

Türkiye'deki yerel seçimlerden sonra -mevcut duruma göre- CHP adaylarının Ankara ve İstanbul kentlerinde güvenilir galibiyeti dikkat çekiyor. Haklı olarak, çünkü 25 yıl boyunca ülke nüfusunun önemli bir bölümünün yaşadığı bu şehirler AKP’nin veya öncüllerinin elinde idi. İzmir’le birlikte, ülkenin en büyük üç şehri şimdi CHP’li belediye başkanları tarafından yönetilecek. Bu muhalefet için bir zafer.

Devlet kurucusu Atatürk’ün partisi olan CHP öyle sanıldığı gibi her zaman muhalefette değildi. Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana, en uzun süre boyunca Kemalist seçkinler, ülkenin kaderini, AKP rejimine benzer şekilde, Kürt karşıtı politikalarla belirlediler. Bu arada CHP, Ankara ve İstanbul’daki bariz zaferlerini, sol parti HDP’nin Türkiye’nin batısındaki büyük şehirlerde kendi adaylarından vazgeçmesi nedeniyle Kürt ve sol oylara borçludur. HDP’nin bu taktiği işe yaradı, tıpkı partinin güneydoğudaki kayyımcıları kovaladığı gibi. Bu nedenle seçimlerin asıl kazananı HDP. Ancak Erdoğan şimdiden HDP’li belediye başkanlarını görevden almakla tehdit etti. Eğer bu tehdidini pratiğe geçirirse CHP’nin tavrı ne olacak?

(Çeviren: Semra Çelik)

YUNANİSTAN BASINI: ERDOĞAN İSTANBUL’U KAYBETTİ

Seyit ALDOĞAN
Atina

31 Mart yerel seçimleri Yunanistan basınında da oldukça geniş yer aldı. Ülkedeki bütün günlük gazeteler Türkiye seçimlerini birinci sayfadan verdi. Hemen hemen tüm medya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim süreci boyunca kutuplaşma ve baskı politikaları izlediğini ancak ülkedeki ekonomik durum ve baskılara karşı olan tepkilerin sandıklara yansıdığı üzerinde duruldu.

Bazı gazetelerin birinci sayfadaki haber başlıkları ise şöyle:

Dimokratia Gazetesi: Kanlı sandıklar

Elefteros Tipos: Erdoğan’a seçim mesajı

Etnos: Erdoğan’ın yenilgisi

Gazete bugünkü öğlen baskısında ise İstanbul’daki duruma dikkat çekerek yine birinci sayfasından gördüğü haberde, “Erdoğan İstanbul’u kaybetmeyi içine sindiremiyor” başlığını kullandı.

Ta Nea: Erdoğan İstanbul’u kaybetti.

Filelefteros: Tayip Erdoğan’ın yenilgili zaferi.

Dünya basını: Erdoğan ilk kez böyle bir yenilgi tadıyor