Sudan'da halk yönetimin sivil hükümete bırakılması için sokaklarda

11 Nisan'da ordunun ülke yönetimine el koyduğunu açıklamasının ardından 2 yıllık geçiş döneminin başladığını duyuran Askeri Geçici Konsey, kurulacak hükümetin siyasi gruplar ve partiler tarafından oluşturulacağını, Askeri Konsey'in aday göstermeyeceğini açıkladı. Konsey ayrıca siyasi güçlerin temsilcileriyle gerçekleştirilen toplantıda bağımsız bir başbakan adayı belirlemelerini istedi. Sudanlılar ise sokağı bırakmamakta kararlı. Sudan Meslek Odaları (SPA), ise Askeri Geçiş Konseyine yönetimin derhal sivil bir hükümete devredilmesi çağrısında bulundu.

Genelkurmay Karargahı önünde eylemlerini sürdüren kitle sivil, demokratik bir hükümet istediklerini belirterek talepleri karşılanana dek geri adım atmayacaklarını bildirdi. Ordu Genelkurmay karargahı önündeki eylemcileri dağıtmaya başladı. Askerlerin eylemi dağıtma girişimi üzerine muhalefet sokağa çağrı yaptı.

Sudan Komünist Partisi, Facebook sayfasından da yayınladığı “acil çağrı”da “Kararlı halkımıza, Silahlı Kuvvetler Genel Kararagahı önündeki protesto dağıtılmak ve tüm engeller kaldırılmak isteniyor, lütfen herkes devrimi ve haklarını korumak için acil olarak protesto alanına gitsin” dedi.

KONSEY: BAŞBAKANLIĞA BAĞIMSIZ ADAY GÖSTERİN

Askeri Geçici Konsey Sözcüsü Korgeneral Şemseddin Kebbaşi düzenlediği basın toplantısında, konseyin kararlarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Kebbaşi, gelecek olan hükümetin siyasi gruplar ve partiler tarafından oluşturulacağını, Askeri Konsey'in aday göstermeyeceğini söyledi.

Ebu Bekir Mustafa'nın güvenlik ve istihbaratın müdürü olarak atandığını belirten Kebbaşi, konseye bağlı alt komisyonların oluşturulduğunu söyledi ve bunlara örnek olarak Ekonomi ve Dış İlişkiler komisyonlarını gösterdi. 

Kebbaşi, insan haklarını ihlal etmesi nedeniyle ilgili STK'ların eleştirilerine maruz kalan İntizam Kanunu olarak bilinen "Genel Görünüş ve Giyim Kuşam Yasası"nın yeniden gözden geçirilmesine karar verildiğini de söyledi. 

"Göstericilerin korunması bizim sorumluluğumuz altındadır" diyen Kebbaşi, gösteri ve izin verilen protestolarla köprü ve yolların kapatılmasına ise izin verilmeyeceği uyarısında bulundu. 

Sudan Askeri Geçiş Konseyi'nin açıkladığı diğer başlıklar şunlar oldu:

"Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Etiyopya gibi ülkelerin liderleriyle görüşmeler başlattık"

"Protestolara katıldığı gerekçesiyle tutuklanan ordu, emniyet ve kamu mensupları serbest bırakılacak"

"Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu yeniden yapılandırılacak ve derhal çalışmalarına başlayacak"

"Protestoculara güç kullanarak dağıtmayacağız"

"Beşir'in partisi gelecek hükümette yer almayacak, partinin varlıklarının yönetimi için bir komisyon kurulacak"

Öte yandan Sudan Askeri Geçiş Konseyi, Savunma Bakanı Avad bin Avf'ı görevden alarak emekliliğe sevk etti. 

Sudan İstihbarat Başkanı Salah Abdullah Kuş'un da istifa ettiği Askeri Geçiş Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ın Kuş'un istifasını kabul ettiği belirtildi.

ASKERİ GEÇİŞ KONSEY'DEN ULUSLARARASI GÖRÜŞMELER

Sudan Askeri Geçiş Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ise ABD'nin Hartum'daki Maslahatgüzarı Steven Koutsis'le Hartum'da görüştü. 

Burhan'ın ABD, İngiltere, Norveç ve Avrupa Birliği ile Hartum'daki Başkanlık Sarayı'nda heyetler arası görüşme yaptığı belirtildi.

Askeri Geçici Konsey Sözcüsü Korgeneral Şemseddin Kebbaşi, yaptığı açıklamada, ABD'nin Hartum'daki Maslahatgüzarı Steven Koutsis'in ABD-Sudan ilişkilerinin güçlenmesi için iki ülke arasındaki iş birliğinin sürdürülmesinin zorunlu olduğunu dile getirdiği aktarıldı. 

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan'ın ardından Arap Birliği de Sudan’daki askeri darbeye destek açıklaması yaptı.

ORDU MÜDAHALEYE BAŞLADI, HALK SOKAKLARI BIRAKMIYOR

Sudan'da askeri darbeye karşı halk sokakları bırakmıyor. Sudanlılar Genelkurmay Karargahı önünde sivil, demokratik bir hükümet istediklerini, askeri yönetime asla rıza göstermeyeceklerini belirterek, talepleri tam olarak karşılanana dek geri adım atmayacaklarını bildirdi.

Ordu ise Genelkurmay karargahı önündeki eylemcileri dağıtmaya başladı. Askerlerin eylemi dağıtma girişimi üzerine muhalefet sokağa çağrı yaptı.

Sudan Komünist Partisi, Facebook sayfasından da yayınladığı “acil çağrı”da “Kararlı halkımıza, Silahlı Kuvvetler Genel Kararagahı önündeki protesto dağıtılmak ve tüm engeller kaldırılmak isteniyor, lütfen herkes devrimi ve haklarını korumak için acil olarak protesto alanına gitsin” dedi.

TALEPLER NELER?

Günlerdir süren eylemlerde istihbarat teşkilatının lağvedilmesi, rejimin sembol isimlerinin yargılanması ve protestocuları öldürmekle tehdit eden milis güçlerin dağıtılması yönünde talepler bulunuyor.

Ülkedeki ilerici muhalefet güçlerinin oluşturduğu ve içinde Sudan Meslek Odaları Birliği ve Sudan Komünist Partisinin de bulunduğu “Özgürlük ve Değişim Deklarasyonu Güçleri” ortak bildirisinde yer alan talepler şöyle:

1. "Kötülükleriyle bilinen ve 30 yıldır, zor kullanarak emirler veren güvenlik ve istihbarat kurumlarının yönetici kadrolarının görevden alınıp tutuklanmaları.
2. Güvenlik ve istihbarat kurumlarının görevlerini yerine getirecek şekilde yeniden oluşturulması.
3. Gölge birlikler, halk savunması ve halk polisi gibi rejimin silahlı milis güçlerinin dağıtılması.
4. Silahlı çatışmaların olduğu Darfur, Nuba Dağları ve Güney Mavi Nil bölgelerinde vatandaşlara karşı suç işlediği bilinen nizami kuvvetlerdeki ve kurumlardaki yöneticilerin görevden alınarak tutuklanması ve haksızlığa uğrayanları razı edecek şekilde adalete teslim edilmeleri.
5. Rejimin tüm kurum ve organlarının halli, adam öldürme ve mali yolsuzluklara adı karışmış tüm kadrolarının görevden alınıp tutuklanması ve ardından anayasaya uygun bir şekilde yargılanması.
6. Siyasi tutukluların ve devrimin yanında yer alan askeri tüm tutukluların serbest bırakılması.
7. Sudan Anayasası'ndaki insan hakları belgesi ve uluslararası sözleşmelerdeki uluslararası insan hakları beyannamelerine aykırı, özgürlükleri kısıtlayan tüm kanunların kaldırıldığının ilan edilmesi."

AA muhabirine konuşan Mustafa Abdullah, öncelikli taleplerinin sivil hükümete geçişin sağlanması olduğunu belirterek "30 yıldır sözler işitiyoruz. Laf değil icraat istiyoruz artık" dedi. 

Muhammed Ali, "Taleplerimiz açık, hepsi meşru. Tüm muhalif siyasi gruplar da bu konuda hem fikir. Dolayısıyla askerin protestocuların taleplerini karşılamasını bekliyoruz" derken Bedi Salih ise "Halk, gösterilerin ilk gününde özgürlük, barış ve adalet istedi. Bunlar henüz gerçekleşmedi. Bozuk nizam ortadan kalkıp hak sahibine verilinceye kadar meydanlardayız. Yeni Sudan'ı inşa edeceğiz" diye konuştu.

Devrimin hedefine henüz ulaşamadığını söyleyen Amira Baannim, "Genelkurmay karargahı önündeki ısrar ve azmimizle taleplerimizin gerçekleşeceğini umuyorum" diye konuştu.

MUHALEFETTEN YÖNETİMİN SİVİL HÜKÜMETE DEVREDİLMESİ ÇAĞRISI

Sudan Meslek Odaları (SPA), Askeri Geçiş Konseyine yönetimin derhal sivil bir hükümete devredilmesi çağrısında bulundu. SPA tarafından yapılan yazılı açıklamada, Askeri Geçiş Konseyine yönetimi derhal geçici bir sivil hükümete devretmesi çağrısı yapılarak, gösterilere ve barışçıl baskılara devam etme taahhüdünde bulunuldu.

Açıklamada, anayasal düzeni bozan, göstericilerin ölümüne neden olan, yolsuzluğu himaye eden ve ülkenin dış ilişkilerini bozan kişilerden hesap sorulması talep edilerek, devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in ve istifa eden eski İstihbarat Başkanı Salah Abdullah Kuş'un da tutuklanması istendi.

Beşir'in başkanlığını yaptığı Ulusal Kongre Partisi yöneticileri ve eski bakanların da aralarında bulunduğu kişilerin yakalanması talebinin ifade edildiği açıklamada, başsavcı ve yargı başkanının da görevden alınması istendi.

Açıklamada, eylemler sırasında gözaltına alınanların ve halkın safında durduğu suçlamasıyla tutuklanan asker ve subayların serbest bırakılması çağrısında bulunuldu.

Sudan'da halk ayaklanmasının çatı örgütünden 7 talep ve cuntaya uyarı

NE OLMUŞTU?

Savunma Bakanı Avad bin Avf, 11 Nisan'da devlet televizyonunda Yüksek Güvenlik Konseyi başkanı sıfatıyla yaptığı konuşmada, ordunun ülke yönetimine el koyduğunu, 2 yıllık geçiş döneminin başladığını ve Ömer el-Beşir'in tutuklandığını duyurmuştu.

Ancak Bin Avf, Sudan'da Askeri Geçiş Konseyi Başkanı sıfatıyla yemin etmesinin üzerinden 24 saat geçmeden görevini bıraktığını ve yerine Abdulfettah el-Burhan'ı seçtiğini açıklamıştı.

Bin Avf'ın görevi bırakmasının ardından Askeri Geçiş Konseyinin başına geçen Burhan, 13 Nisan'da Askeri Geçiş Konseyi adına kararname yayımlayarak 8 kişinin konsey üyeliğine atandığını duyurmuştu.

Askeri Geçiş Konseyi üyeliklerine atanan ordudan altı kişi ve emniyet teşkilatı ve istihbarattan birer kişi yemin ederek göreve başlamıştı.

Konseyin şu ana kadar birçok talebini karşıladığı muhalif gruplar, Ömer el-Beşir döneminin tüm kurum ve sembol isimlerinin olmadığı yeni bir sisteme geçilene kadar göstericilere meydanlardan ayrılmayın çağrısında bulunuyor.

Sudan, 19 Aralık 2018'den bu yana hayat pahalılığının protesto edildiği ve Beşir'in görevi bırakmasının istendiği gösterilere sahne oluyordu.

Sudan'da Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı ve Askeri Geçiş Konseyi Başkan Yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Daklu, evvelki gün yaptığı açıklamada, Beşir'in başkent Hartum'da ev hapsinde olduğunu belirtmişti. (DIŞ HABERLER)

Sudan ve Cezayir dersleri: Zorbalar kalmaz, gider!