İsveç’te 1 Mayıs grev hakkı ve iş güvenliği talebiyle kutlanacak
İsveç’te 1 Mayıs, grev hakkı ve iş güvencesinin tartışmaya açıldığı koşullarda kutlanacak.
Gothenburg limanı | Fotoğraf: Averater/Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)
Murat KUSEYRİ
Stockholm
İsveç’te işçi sınıfı ve emekçiler, bu yıl 1 Mayıs’ı grev hakkı ve iş güvenliğinin tehdit altıda olduğu koşullarda kutlayacak.
İsveç’te Sağcı Liberal Parti ve Merkez Partisi’nin desteğiyle hükümet kuran Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve Çevre Partisi Yeşiller, sağcı partiler ve tekelci sermayenin taleplerine boyun eğerek grev ve iş güvenliği yasalarında değişiklik yapmayı kabul etti.
Tekelci sermeyenin örgütleri ve onun parlamentodaki sözcüleri, grev hakkının suiistimal edildiğini öne sürüyor ve yasalarda değişiklik yapılmasını talep ediyordu.
İsveç limanlarında çalışan işçilerin yüzde 85’ini örgütleyen Liman İşçileri Federasyonu’nun işveren tarafından muhatap alınmaması üzerine liman işçileri, işverenlerin tutumunu protesto etmek için son 3 yılda birçok kez greve çıkmıştı.
TEKELLER İSTEDİ, HÜKÜMET HAREKETE GEÇTİ
Liman işverenleri ve tekelci kapitalistlerin örgütü İsveç Sanayi ve Ticaret Odaları, grevci işçileri İsveç’in rekabet gücünü zayıflatmakla suçlamış ve hükümetten önlem almasını talep etmişti.
Geçtiğimiz yılın Eylül ayında yapılan seçimlerde hükümet kuracak çoğunluğa ulaşamayan Sosyal Demokrat İşçi Partisi, hükümet kurmanın karşılığında Liberal Parti ve Merkez Partisi’ne grev ve iş güvenliği yasalarında değişiklik yapma sözü verdi.
Liman İşçileri Federasyonu ile işverenler arasında uzlaşmaya varılmasına rağmen azınlık hükümeti, 18 Nisan günü grev hakkını sınırlayan yasa tasarısını parlamentoya getirme kararı aldı. Haziran ayında parlamentoda oylanacak yasa 1 Ağustos’tan itibaren yürürlüğe girecek.
Tasarının yasalaşması halinde toplu iş sözleşmelerinin yürürlükte olduğu işyerlerinde başka sendikalara üye işçiler greve gidemeyecek.
SENDİKA BÜROKRATLARI GREV HAKKININ SINIRLANDIRILMASINDAN YANA
İşçi sınıfının uzun mücadeleler sonucu elde ettiği hakkın gaspına karşı İsveç İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (LO) üye bazı federasyonlar başlangıçta karşı çıktı. Ancak Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve LO yönetiminin baskıları sonucu geri adım attı.
LO yönetimi ve üye federasyonların başkanları ortak açıklama yaparak grev hakkını güvence alan yasalarda değişiklik yapılmasına karşı olduklarını ancak Liman İşçileri Federasyonu’nun uyarılarını dikkate almadığı için hükümetin yasalarda değişiklik yaptığını öne sürerek mücadeleci liman işçilerini suçladılar.
Yasa değişikliğinin iş piyasasında güçler dengesini işverenlerden yana değiştirmeyeceğini öne sürdüler.
İŞ GÜVENCESİ DE SALDIRI ALTINDA
Sadece grev hakkı değil emekçilerin iş güvencesi de saldırı altında. Hükümet sağ parti ve işverenlerin taleplerini yerine getirmek için İş Güvencesi Yasasında (LAS) değişiklik yapmak için araştırma komisyonu oluşturdu.
LO ve Memur Sendikaları Konfederasyonu (TCO), LAS’ta değişiklik yapılmasına karşı olduğunu söylemekle birlikte engellemek için herhangi somut bir girişimde bulunmadı.
LAS’ı değiştirmenin tamamen yanlış olduğunu söyleyen LO Başkanı Karl-Petter Thorwaldsson, “Bu tek bir problemi bile çözemez” demekle yetindi.
Tüm bu nedenlerle bu yıl 1 Mayıs grev hakkı ve iş güvencesinin saldırı altında olduğu koşullarda kutlanacak. Sosyal Demokrat İşçi Partisi İsveç’in 200’ü aşkın yerleşim biriminde kutlamalar yapacak.
İşçileri temsil ettiğini iddia eden LO ve ona bağlı federasyonlar, grev hakkı ve iş güvencesini görece ortadan kaldıracak Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin düzenleyeceği geçit törenlerinde yer alacak, konuşmalar yapacak.
1 MAYIS AVRUPA BİRLİĞİ SEÇİMLERİNE ALET EDİLİYOR
Emekçilerin grev haklarını sınırlayan yasa tasarısını parlamentoya gönderen Sosyal Demokrat İşçi Partisi, İşçi Sınıfının Birlik, Dayanışma ve Mücadele Günü’nü 26 Mayıs’ta yapılacak Avrupa Birliği seçimleri için manivela olarak kullanacak.
Sosyal Demokratlar ve LO, 1 Mayıs kutlamalarında Avrupa Birliği seçimlerinin startını verecek. Belirlenen parolalarda işçi sınıfının hiçbir talebine yer verilmezken Avrupa’da yükselen popülist ve ırkçı partilere karşı mücadele öne çıkarılıyor ve emekçilerden sosyal demokratlara destek vermeleri isteniyor.
GREV HAKKI VE İŞ GÜVENCESİ İÇİN MEYDANLARA ÇIKACAKLAR
Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve LO dışındaki parti ve örgütler ise, 1 Mayıs’ta saldırı altında bulunan grev hakkı ve LAS’ın korunması talebiyle meydanlara çıkacak.
50’ye yakın ilde gösteri yapacak olan Sol Parti’nin 1 Mayıs sloganı “Birlikte iş güvenliğini, grev hakkını ve iklimi savunacağız”.
İsveç Sendikaları Merkez Örgütü de (SAC) da, “Birlikte grev hakkı için” parolasıyla 7 yerleşim biriminde gösteriler yapacak.
Grev hakkının sınırlandırma girişimlerinden sonra oluşturulan Strika Back ve Grev Hakkını Savun adlı örgütlenmeler ise, Stockholm, Norrköping, Umeå illerinde grev hakkının kısıtlanma girişimini protesto etmek için gösterileriler yapacak.
Stockholm’deki gösteri grev hakkının sınırlanmasına onay veren sendika birokratlarını protesto için LO binası önünde düzenlenecek. 10 ve 11 Mayıs günleri de aynı amaçla İsveç’in bazı illerinde protesto gösterileri yapılacak.
İsveç Komünist Partisi de “Grev hakkını savun” parolasıyla 29 yerleşim biriminde meydanlarda olacak.