Diyarbakır 1 Mayıs'ından izlenim: Yeniden uyanışın 1 Mayıs’ı

Yusuf KARATAŞ

Diyarbakır’daki 1 Mayıs kutlaması, uzun bir kışın ardından baharın habercisi gibi son yılların en coşkulu ve kitlesel kutlaması olarak gerçekleşti. Bölgede 2015-16’da kimi kentlerde yaşanan çatışmalar ve yıkımın ardından son birkaç yılda her türlü demokratik hakkın askıya alındığı bir baskı ortamı oluşturuldu. OHAL resmen kaldırılsa da uygulanmaya devam etti. Ancak 2019 Newroz’unun kitleselliği ve ardından her türlü baskı ve engellemeye rağmen yapılan seçimlerde belediyelerin kayyımlardan alınması, güçlü 1 Mayıs’ın da habercisiydi.

Diyarbakır İstasyon Meydanı’nda yapılan kutlamada dikkat çeken ilk şey, belediyelerin kayyımlardan alınmasının DİSK Genel İş’in katılımına olumlu yansıması ve işçilerin kitlesel katılımı oldu. Türk-İş’e bağlı TÜMTİS ve Batman’dan kutlamaya gelen Petrol-İş üyesi işçiler de katılımları ile dikkat çeken işçi sendikaları oldu. Kutlamaya kitlesel katılan bir diğer sendika olan KESK, kritik bir aşamaya gelen açlık grevlerine ve barış talebine dikkat çekmek için alana beyaz tülbent takarak girdi. Kutlamaya Urfakapı tarafından katılan TMMOB üyelerinin ise beyaz tülbent ile alana girmesine izin verilmezken TMMOB üyeleri buna tepki olarak beyaz tülbentlerini arama noktalarının demir bariyerlerine bağladılar. Emek partisi alana “Kar, İştî, Azadî-Bijî Yek Gulan” pankartı ile katılırken TKP; ESP ve TİP mitinge katılan diğer partiler oldu.

Mitingde işçi ve kamu emekçilerinin yanı sıra kitlesellikleri ile dikkate çeken bir diğer kesim ise, gençlerdi. Amed Spor Taraftar Grubu ‘Direniş’in yanı sıra uzun bir süredir kapalı olan Dicle Üniversitesi Öğrenci Derneği (DÖ-DER) de mitinge flamaları katılan gençlik grupları oldu. 

Mitingde konuştuğumuz hemen herkeste iktidarın giderek zorlanacağı bir döneme girmiş olmasının umudu ama öte yandan da 15 kişinin ölüm orucuna başlaması ile yeni bir aşamaya giren açlık grevleriyle ilgili kaygı vardı. Bu kaygının en somut ifadesi kutlamanın sonunda ‘Barış Anneleri’nin beyaz tülbentlerle Yaşama Ses Ver’ yazmasının yarattığı etkiydi.

İşçilerin, kamu emekçilerinin ve gençlerin kitlesel katılımı Diyarbakır kutlamasının olumlu ve umut yaratan yönünü oluştursa da özel sektörde çalışan işçilerin, işsizlerin ve yoksul halk kesimlerinin 1 Mayıs’ı hala kendilerine ait bir mücadele günü olarak görmemesi ve kutlamaya katılmaması da bu kutlamanın zayıf tarafını oluşturdu. Bu konuda tek istisna ise, mitinge “Pazarcı Kadınlar Emek Gaspına Karşı Direnişte” pankartı ile katılan pazarcı kadınlar oldu. Çünkü 1 Mayıs öncesinde yazdığım “Zulme ve yoksulluğa karşı sözümüzü söylemek için…” yazısında belirtildiği Kürt sorununun iki yüzünü oluşturan zulüm ve yoksulluğa karşı ulusal ve sınıfsal talepleri içeren bir ‘çözüm’ için onların da alanlara çıkıp sözünü söylemesi gerekiyor.

Sonuç olarak 2019 kutlamaları bölgede emeğin yeniden uyanışının 1 Mayıs’ı olarak gerçekleşti. Ama elbette bu uyanışın ardından uzun kışın yarattığı yıkımı temizlemek için zorlu bir mücadele bizi bekliyor…

Diyarbakır'da 1 Mayıs | Binler "Yaşama ses ver" çağrısı yaptı