Koç Holding hak gasbına, TÜPRAŞ işçisi direnmeye kararlı

Turan KARA
İzmir

4 bin 300 TÜPRAŞ işçisi ile Koç Holding arasında yürütülen toplusözleşme sürecinin, Koç Holdingin taslağı konuşmaya yanaşmayıp tıkanması üzerine TÜPRAŞ işçilerinin İzmir, Kocaeli, Kırıkkale ve Batman’da başlattığı eylemler sürüyor. Şu an ara bulucuda olan TİS sürecinde patronların sendikası KİPLAS’la Petrol-İş bu kez de ara bulucu masasında buluşacak. Koç süreci YHK’ye götürmekte kararlıyken, işçiler ise direnişte kararlı.

Ara bulucu görüşmelerinin başladığı esnada dört rafineride aynı anda eylemlerine devam eden TÜPRAŞ işçileri İzmir rafinerisi önünde de açıklama yaptı. Petrol-İş Aliağa Şube Başkan Yardımcısı Mevlüt Çınar, “TÜPRAŞ işçisi taleplerinden vazgeçmeyecek. Kazanılmış haklarımıza dokundurtmayacağız. Bugüne kadar devam eden eylemlerimiz, Koç Holding masada uzlaşmazsa artarak devam edecek” dedi.

Koç Holding henüz işçilerin taleplerine sıra gelmeden, 40 yıllık kazanımlarını istedi. Bunların başında esnek çalışma hükümlerinin de geçerli olacağı vardiya sistemindeki değişiklik, daha önce 10 günden 8’e indirilen mazeret izinlerinin yarı yarıya düşürülmek istenmesi ve iş cinayetlerine veya tehlikeli patlamalara da yol açacak şekilde güvencesiz, taşeron ve yoğun çalışma koşullarını yaygınlaştırmak geliyor. Petrol-İş Sendikası ve işçiler “İdari maddelerde geriye götürecek bir anlaşma toplusözleşme mantığına aykırı” diyor.

İşçiler kendilerinin yaptığı yüzde 50 ücret artışı talebinin afaki bulunmasını da haksızlık olduğunu düşünüyor. Liranın değer kaybı, zaruri ihtiyaçlardan oluşan gerçek enflasyonun yüzde 40’larda olması, neredeyse 4 toplusözleşmede de düşük zam almalarıyla ücretlerde büyük bir erime yaşadıklarını ifade eden işiler, “Rafineri işçisi olma özelliklerini kaybettiklerini” söylüyor. İşçiler, “Geçen sene 2 bin dolar ücret alıyorduk bu sene bin doları bulmuyor, verdiğimiz vergilerden elimizde bir şey de kalmıyor, geldiğimiz nokta ortada. Bu bütün yükün bize bindirilmesi demek. TÜPRAŞ en yüksek üretim miktarını ve kâr oranlarını yakaladı. Rafineri işçisi gibi çalışıp da öyle yaşayamayacaksak buranın bizim için bir önemi kalmaz” diyor.

ARA BULUCU OLMAZSA DEVREYE YÜKSEK HAKEM KURULU GİRECEK

Sözleşme görüşmelerinin yasal süresi Koç Holdingin dayatması ile tıkanınca geçtiğimiz pazartesi günü ara bulucu süreci başladı. İşçiler Koç Holding’in bu süreyi de geçiştirmek için tavırlarında değişiklik olmayacağını düşünüyor. Yaklaşık bir aydır süren eylemlerde işçiler vardiya teslimi almayarak bir vardiya boyunca kapıda bekliyor. İçerideki vardiya ise rutin işleri yapıyor.

15 gün sürecek ara bulucu süresi de herhangi bir uzlaşmayla sonuçlanmazsa bir hafta uzatma inisiyatifi tanınıyor. En fazla 20 gün sonra başlayacak yüksek hakem süreci TÜPRAŞ’ta 4 rafineride çalışan 4 bin 300 işçi için iyi haber değil. İşçiler Yüksek Hakem Kurulundan (YHK) kendileri için iyi bir sonuç beklemiyor, aksine arkasına Türkiye Kimya Petrol Lastik ve Plastik Sanayii İşverenleri Sendikasını da (KİPLAS) alan Koç Holdingin, sözleşme süresini artırıp haklarını gasbetmeye niyetli olduğunu düşünüyor. İşçiler, istediği sonucu elde etmek için mücadele biçimini üretimi aksatıncaya kadar sürdüreceklerini söylüyorlar. Daha önce de satışları durdurarak sözleşme görüşmelerinin YKH’ye gitmesini engelleyen işçiler Koç’u masaya tekrar çekerek istediklerinin bir kısmını almışlardı.

İşçiler bu yaşananların sadece sözleşme döneminde olmadığını Koç Holdingin uzun zamandır yönetim biçimini değiştirerek daha baskıcı ve dayatmacı olduğunu, etik kitabı diyerek disiplin yöntemlerini de katılaştırdığını, özel yaşamlarını çalışma koşullarına göre düzenlemeye kadar vardırdığını söylüyor.

"GREV BİZİM HAKKIMIZ BİZ İSTERSEK YAPARIZ"

TÜPRAŞ’taki grev yasağı Koç Holdingin en büyük gücünü oluşturuyor. Şimdiye kadar bakım gruplarının çalışmasını durdurarak dolaylı olarak üretimi aksatan işçiler fiili bir grevi de yapabilecek teknik donanıma sahip olduklarını belirtiyorlar. Ancak işçiler bunun nereye kadar varacağını tahmin etmekte zorlanıyor. Grev hakkı yasak olduğu sürece yapabilecekleri kısıtlı. “Şimdi bir de yanı başımızda SOCAR var, yedek tedarikçi. 7 günde tüm Türkiye için enerji ihtiyacını durduracak kadar grev olabilir ancak yedek rafineri konumuna geçen Star bu süreyi uzatabilecek. Türkiye’de stratejik noktalar aksamaz, TÜPRAŞ bu noktada sadece satış zararı yapar” diyor. İşçinin yürüttüğü bu tahminin ortaya çıkardığı bir soru ise TÜPRAŞ’ın stratejik özelliğini kaybetse bile neden hâlâ grev yasağının olduğu ve işçilere neden bu kadar baskının uygulandığı...

İşçiler şimdiye kadar yaptıkları uyarı eylemlerinde akaryakıt dolumu veya satışını aksatacak bir eylem yapmadı. Ara bulucu süresi boyunca eylemlerin nasıl değişeceği ve ne yöne doğru evrileceği bilinmiyor. İşçiler, 4 rafineri olarak birlikte hareket ettiklerini, kararları da birlikte alarak ilerleyeceklerini ve geri adım atmayacaklarını söylüyor.

TÜPRAŞ işçileri: 40 yıllık kazanımlarımızı gasbedemezsin

İ. Sabri Durmaz

TÜPRAŞ'ta TİS mücadelesi sürerken

Koç'un "bahşişle çalışma" teklifini TÜPRAŞ işçileri eylemle yanıtladı

TÜPRAŞ işçileri eylemlerini sürdürüyor: Taleplerimiz karşılansın