Çay üreticileri tekellere mahkum edildi

Gençağa KARAFAZLI
Rize

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından 2.90 TL olarak açıklanan yaş çay taban fiyatı üreticiler tarafından tepkiyle karşılanırken, 2019 yılı yaş çay kampanyasının başlamasıyla üreticilerin korktuğu başına geldi. Özel sektör temsilcileri üreticiden devletin açıkladığı fiyatın altında çay almaya başladı üstelik 1 yıl vade ile. Üreticiler tepkili.

Rize başta olmak üzere Karadeniz bölgesinde ki 210 bin çay üreticisi hemen hemen tamamına yakını sezonda sattığı yaş çayın en az yüzde 30-40'lık kısmını ÇAYKUR tarafından uygulanan kota sebebiyle özel sektöre satmak zorunda bırakılıyor.

BURADA AMAÇ ÜRETİCİYİ ÖZELE MAHKÜM ETMEK

Üreticiler devletin açıkladığı taban fiyatını tartışmaktan çok özel sektörün bu rakamın altında çay almaması için bir düzenleme yapılmasını istiyordu ancak beklenen olmadı. İlk günden özel sektör harekete geçerek devlet açıkladığı fiyatın altından çay almaya başladı.

Rize merkez de yaşayan Çay Üreticisi Ahmet Bakan; “Açıklanan yaş çay taban fiyatı kesinlikle enflasyonun karşılığı değil. 2020 Mayıs ayına kadar çayımızın fiyatı 2.90 ancak o tarihe kadar tüm temel tüketim maddelerimize yüzde 100 zam yapılıyor ve çay paramız o güne varmadan daha ilk aylarda eriyip gidiyor. Tüm bunlar yetmezmiş gibi devlet kota ve kontenjan uygulamasını ilk günden başlatınca toplama zamanı gelen çayımızı topladığımızda satamıyor, dolayısıyla özel sektörün kapısına gitmek zorunda kalıyoruz. Bakan fiyatı dün açıkladı, bugün özel sektör düşük fiyatla 1 yıl vadeyle 2.50 TL ile çay almaya başladı. Bunun adı fırsatçılıktır sömürüdür” diye tepki gösterdi.

BİR YIL VADE İLE ÇAY ALMAYA BAŞLADILAR

Bir başka çay üreticisi Mehmet Çakır ise şunları söyledi: “Çayın sahibi gibi konuşan ve kendileri de yaş çay üretici olan başta yaş çay sektörün temsilcileri olmak üzere özel sektör fabrika temsilcileri ilk fırsatta devletin açıkladığı taban fiyatı adeta yok sayarak kafalarına göre fiyat belirleyerek çay almaya başladılar. Şimdi Rize ve bölgenin en büyük özel sektör temsilcilerinden bazıları 1 yıl vadeli veya ocak ayı ödemeli 2.50 TL’den çay alırken, bir başka büyük firma üreticilere gönderdiği mesajda; çay alım fiyatlarını brüt 2.30 TL, haftada iki kere ödeme şeklinde duyurdu. Üretici ile resmen dalga geçiyorlar, yetkililer de seyrediyor. Çayın hasat zamanı geldi ve devlet çay almayınca mecburen özel sektörün kapısına gidiyoruz bu durumu özel fırsata dönüştürüyor üretici perişan. Bizim temsilcimiz olduğunu iddia eden ziraat odası, açıklanan yaş çay taban fiyatından memnun olduğunu açıklıyor ancak üreticinin mağduriyeti karşısında susuyor. Diğer yandan bizlerden aidat almasını biliyorlar. Bugüne kadar çözülemeyen ÇAYKUR ve özel sektör arasındaki fiyat farklılıkları sorunu mutlaka çözümlenmelidir. Biz diyoruz ki, ÇAYKUR’un belirlediği taban fiyat olmalı. Bunun altındaki fiyat uygulamaları bir yönetmelikle yasaklanmalıdır.”