Tüketici güveni son 15 yılın en düşük seviyesine geriledi

Ekonomi dipten döndü mü dönmedi mi tartışmaları süredursun en önemli göstergelerden biri olan tüketici güven endeksi mayıs ayında adeta çöktü. Vatandaşların ekonominin düzeleceğine, maddi durumlarının iyileşeceğine, işsizliğin azalacağına dair beklentisi iyice azaldı.

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliği ile hazırlanan güven endeksi yurttaşların, ekonomiden sorumlu Bakan Berat Albayrak’ın, ‘Ekonomide hızlı iyileşme sürüyor, görünen ışık büyüdü’ tezine katılmadıklarını ortaya koydu.  Vatandaşların kişisel mali durumları ve ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan gösterge tüketici güven endeksi adeta dip yaptı. Endeks, mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 13 oranında azaldı; nisan ayında 63.5 olan endeks mayıs ayında 55.3 oldu.

İŞSİZLİK AZALMAYACAK, TASARRUF HAYAL

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi nisan ayında 82.2 iken, mayıs ayında yüzde 10.1 oranında azalarak 73.9 oldu. Ev ekonomisinin iyiye gideceğine inanların sayısı iyice azaldı.

Genel ekonomik durum beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) nisan ayında 82.4 iken, mayıs ayında yüzde 14.9 oranında azalarak 70.1 oldu. Vatandaşlar ülke ekonomisinin iyiye gitmesi konusunda, ev ekonomisine göre daha da karamsar.

İşsiz sayısı beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) nisan ayında 63.5 iken mayıs ayında yüzde 11.3 oranında azalarak 56.3 oldu.

Tasarruf etme ihtimali endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) nisan ayında 26 iken, mayıs ayında yüzde 20.3 oranında azalarak 20.8 oldu. Bu veri ülkede tasarruf edebilecek hane sayısının oldukça azaldığının göstergesi.

BU KOŞULLARDA EKONOMİNİN DÜZELMESİ ZOR

Tüketici güven endeksinin 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor. 2008 krizinde en düşük yüzde 55.7’yi gören endeksin içinde bulunduğumuz mayıs ayında 55.3’e kadar gerilemiş olması ekonomik tıkanmanın derinliğini ve geleceğe dair karamsarlığın büyüdüğünün göstergesi.

Endeksin son 15 yılın en düşük seviyesinde konumlanması harcamaların azaltılacağının, ekonomide toparlanmanın uzayacağının habercisi.

YAPI RUHSATINDA KIRMIZI ALARM

Ekonominin gidişatı ile ilgili önemli öncü göstergelerden biri sayılan belediyelerin verdiği yapı ruhsatları, inşaat izinleri çöküş yaşıyor.

Yapı ruhsatlarına ilişkin 2019 1. çeyrek rakamları açıklandı. Bazı kategorilerde geçen seneye göre yarı yarıya, bazı kategorilerde üçte bire yakın düşüşler olduğu ortaya çıktı.

Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2019 yılının ilk üç ayında bir önceki yıla göre bina sayısı yüzde 42.5, yüzölçümü yüzde 37.7, değeri yüzde 19.8, daire sayısı yüzde 45.9 azaldı. (EKONOMİ SERVİSİ)

GÜVEN ENDEKSİ NEDİR?

Anket sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabilmektedir. Tüketici güven endeksinin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu göstermektedir. (EKONOMİ SERVİSİ)