İsveç’te yapılan araştırma: Çalışma yaşamında stres öldürüyor

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Çalışma Ortamını Denetleme Kurumu’nun (Arbetsmiljöverket) yayınladığı rapor İsveç’te bir yılda 3 binden fazla kişinin “stres ve işyerinden kaynaklı sorun ve kazalar” nedeniyle yaşamını yitirdiğini gösterdi.

Raporda 2016 yılında 37 kişinin işyerlerinde meydana gelen kazalar sonucu öldüğü belirtildi. Aynı yıl çalışanlardan 770’inin stres, 727’sinin vardiyalı çalışma ve 1548’inin ağır çalışma koşullarından dolayı yaşamını yitirdiğine dikkat çekildi.

Raporda asbest, gürültü ve pasif sigara içme sonucu ölenlerin sayılarında azalma görülürken stresten kaynaklı ölümlerin arttığı ve gelecekte daha da artacağı uyarısında bulunuldu.

NEOLİBERAL POLİTİKALAR STRESİ ARTTIRIYOR

Araştırmalar iş yaşamında stresin 1981 ila 2000 yılları arasında yüzde 13’ten yüzde 22’ye yükseldiğine işaret etti. Stresin en fazla çalışanları etkilediği sektörler kemer sıkma politikalarının uygulandığı sağlık, bakım, eğitim, parekende, otel ve restoran sektörleri. 1980 ve 90’lı yıllarda neoliberal politikaların uygulanmasıyla birlikte adı geçen sektörlerde ülke çapında kapsamlı bir özelleştirme ve taşeronlaştırma politikaları uygulanmıştı.

STRES DAHA ÇOK KADINLARI VURUYOR

Stres erkeklerden çok kadınları vuruyor. Her beş erkekten biri ve her üç kadından biri iş yaşamında stres yaşadığını söylüyor. Bu, en fazla kısıntıların yapıldığı sektörlerde kadınların ağırlıkta olmalarından kaynaklı.

Raporda imzası bulunan uzmanlardan Prof. Bengt Jervholm, “Bir işçi tavana çıkarken halat kullanır. Ama stresi aynı şekilde engelleyemezsiniz” dedi. Sağlığa zararlı asbest, toz ve dumana karşı önlem almak daha kolayken toplumda ve işyerlerinde stresten kaynaklı ölümlere karşı önlem almanın daha güç olduğunu söyledi.

Jervholm, İnşaat İşçileri Federasyonunun yayın organına yaptığı açıklamada “Biz değişim yapılması isteniyorsa yapılması gerekenlere işaret ediyoruz. Son yıllarda iş kazası sonucu ölümlerden oldukça fazla söz edildi. Ama bu buzdağının görülen kısmı” dedi.

Her yıl çok sayıda insanın gürültü, araçların çevreye yaydığı gazlardan asbeste kadar değişik nedenlerden öldüğü halde sadece iş kazası sonucu ölümlere medyada yer verildiğine dikkat çekti.

KAPASİTE VAR, SİYASİ İSTEK GEREKLİ

Çalışma ortamlarını iyileştirecek kapasitenin bulunduğunu söyleyen Jervholm, “Havadaki kirliliği azaltacak teknikler var. Söz konusu olan bilgi ve tekniği kullanma isteğidir. Ben politikacıların işyerinde ölümle sonuçlanan risklerle ilgilenmelerini umuyorum” şeklinde konuştu. Raporda iş ortamı koşulları iyileştirilmediği takdirde stresin iş yaşamında can almaya devam edeceği uyarısında da bulunuldu.

İsveç’te grev hakkının kısıtlanmasına karşı protestolar düzenlendi