Meslek hastalığına yakalanan kot taşlama işçisinin hukuk zaferi
Yargıtay, kot taşlama işinde çalışan ve meslek hastalığına yakalanan işçinin açtığı davada, hastalığın "kaçınılmaz bir sonuç" olarak görülerek işvereni kısmen kusurlu bulan kararı bozdu.
ARŞİV | Fotoğraf: Fahad Faisal/Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0)
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, kot taşlama işinde çalışan ve meslek hastalığı "pnömokonyoz"a yakalanan işçinin açtığı davada, hastalığın "kaçınılmaz bir sonuç" olarak görülmesi nedeniyle olayda işvereni yüzde 88 kusurlu sayan yerel mahkeme kararını bozdu. Yargıtay, yakalanan hastalığa ilişkin "kaçınılmaz bir sonuç" denilen kararı bozdu, yapılan kot taşlama işinin yaşam hakkını ihlal niteliğinde olduğuna dikkat çekti.
AA'nın aktardığı habere göre, Burdur'da kot taşlama işinde çalışan bir işçi, tozun akciğerlerde birikmesi nedeniyle akciğer dokusunda hasar meydana getiren "pnömokonyoz" hastalığına yakalandı.
Bu meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş göremezlik durumuna giren işçi, tedavi giderlerinin tahsili istemiyle dava açtı.
Burdur 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, işçinin meslek hastalığına yakalanmasında işveren kusurunu yüzde 85, işçinin kusurunu yüzde 10 olarak belirledi, bilimsel ve teknik tüm önlemlere rağmen zararın meydana geldiği ve önlenemediği durumları anlatan "kaçınılmazlık" oranını ise yüzde 5 olarak kabul etti. Kaçınılmazlığın yüzde 3'ünü işverene, yüzde 2'sinin ise işçinin kusuruna eklenmesine karar veren yerel mahkeme, sonuçta davalı işverenin yüzde 88 oran üzerinden sorumlu olduğunun kabulüne karar verdi.
Yerel Mahkeme kararının temyiz edilmesi üzerine dosya Yargıtay 10. Hukuk Dairesine geldi. Daire, yerel mahkemenin kararını bozdu.
"KOT TAŞLAMA UYGULAMASI YAŞAMA HAKKININ İHLALİ NİTELİĞİNDE"
Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin bozma kararında, işçinin mesleki pnömokonyoz hastalığına yakalanmasına sebebiyet veren kot taşlama işinin detayları anlatıldı. Yapılan işlemin kotların beyazlatılması ve eskitilmiş görünümü verilmesi için kumun kuru hava kompresörleriyle kotların yüzeyine tutularak aşındırılması işlemi olduğu belirtilen kararda, kot taşlamanın üretimin zorunlu bir parçası olmayıp tamamen estetik kaygılarla uygulandığı ifade edildi.
"MAKİNE VE ROBOTLAR KULLANILABİLİRDİ"
İş yerinde alınması gereken önlemlerin hiçbirinin işveren tarafından alınmadığının bilirkişiler tarafından tespit edildiğinin hatırlatıldığı kararda
şu ifadeler yer aldı:
"Aynı işin makine kullanılarak lazer veya robotlar aracılığıyla da yapılması mümkün iken kumlama yöntemiyle üretim yapılmasında ısrar edilmiş olması, Anayasa ile teminat altına alınmış yaşama hakkının ihlali niteliğinde olup, bu durumun 'kaçınılmaz bir sonuç olarak değerlendirilmesi' isabetli bulunmamaktadır.
Bu nedenlerle, meslek hastalığının oluşumunda kaçınılmazlık faktörünün uygulama yeri ve etkisinin bulunmadığı gözetilerek, iş güvenliği konularında uzman tekstil mühendisi, kimya mühendisi ve göğüs hastalıkları uzmanı bilirkişilerden oluşacak heyetten yeniden rapor alınması gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir."
PNÖMOKONYOZ HASTALIĞI NEDİR?
Mesleksel ve çevresel ortamda solunan tozun akciğerlerde birikmesiyle ortaya çıkan "pnömonkonyoz", akciğerde bozukluğa ve solunum yetmezliğine neden oluyor. (İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)