AKP’den kanun teklifi: OSB’ler okul açıp, çocuk işçi çalıştırabilecek

Buse VURDU
Ankara

AKP’nin Meclis’e sunduğu kanun teklifiyle, çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınması ve özel eğitim kurumu statüsünde sayılarak devlet desteği alabilecek mesleki eğitim merkezi açma hakkının OSB yönetimlerine tanınması öngörülüyor. Kanun teklifini gazetemize değerlendiren Eğitim Sen MYK Üyesi Özgür Bozdoğan, söz konusu değişikliklerle çocukların piyasaya ucuz işgücü olarak sürülmesinin ve eğitimin piyasanın ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesinin amaçlandığını ifade etti.

AKP tarafından Meclis Başkanlığına Milli Eğitim ile ilgili 19 maddelik kanun teklifi sunuldu. Kanun teklifinde, meslek liseleriyle ilgili de iki yeni düzenleme yer aldı. Perşembe günü Meclis Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’nda görüşülecek olan kanun teklifine göre çıraklık-kalfalık-ustalık eğitimlerinin, mesleki eğitim programı adı altında zorunlu hale getirilmesi ve Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yönetimlerine mesleki eğitim merkezi açma hakkı tanınması öngörülüyor.

‘MEB, ÇOCUK İŞÇİLİĞİ TEŞVİK EDİYOR’

Eğitim Sen MYK üyesi Özgür Bozdoğan, söz konusu değişikliklerle çıraklığın yaygınlaştırılmasının ve teşvik edilmesinin amaçlandığını ifade etti. Çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınmasının pedogojik olarak yanlış bir uygulama olduğunu dile getiren Bozdoğan, ‘zorunlu eğitim’ olarak kast edilenin, çocuğa temel eğitim becerilerinin kazandırılması ve çocuğun kendini keşfetmesi olduğunu söyledi. Bozdoğan, bir istihdam biçimi olan çıraklığın zorunlu eğitim kapsamına alınmasının çocukların ucuz işgücü olarak kullanılmasına yol açacağını belirterek bunun kabul edilebilir bir durum olmadığını kaydetti. Çocuk işçiliği engellemek için çabalaması gereken MEB’in aksine çocuk işçiliği teşvik ettiğini ifade eden Bozdoğan, “Bu değişiklikler, MEB’in 2023 Vizyon Belgesiyle ortaya koyduğu, mesleki ve teknik eğitimi çocukların piyasaya ara eleman olarak hazırlanması için kullanma yaklaşımının bir adım ötesi anlamına geliyor.” dedi.

‘KAMUSAL KAYNAKLAR ÖZELE HARCANACAK’

OSB yönetimlerine mesleki eğitim merkezleri açma hakkı tanınmasını da değerlendiren Bozdoğan, devletin, çıraklığın normalleştirilmesini ve yaygınlaştırılmasını OSB’ler eliyle gerçekleştirmek istediğini ifade etti. Bozdoğan, MEB’in kamusal bir hizmet olarak eğitim verme görevini bu yolla OSB yönetimlerine bıraktığına dikkat çekerek eğitim alanının piyasaya göre düzenlenmesinin hız kesmeden devam ettiğini dile getirdi. Özel okul statüsünde sayılacak olan mesleki eğitim merkezlerine devlet desteğini de eleştiren Bozdoğan, kanun teklifinin, kamusal kaynakların özel okullara harcanmaya devam edeceğini gösterdiğini ifade etti.

ÇIRAKLIĞI BİTİRENLER LİSE MEZUNU SAYILACAK

Çıraklık-kalfalık-ustalık eğitimlerinin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına ilişkin uyum düzenlemeleri, çıraklık eğitim merkezlerinde geçen sürenin 12 yıllık zorunlu eğitim içerisinde sayılması için son dokunuşları içeriyor. Bu, okulu bırakarak çırak olarak çalışmaya başlayan çocukların, 12 yıllık zorunlu eğitim içindeymiş gibi gösterilmesi anlamına geliyor. Önceden çıraklık eğitimi alan öğrenciler açık öğretimden ders tamamlayarak lise diploması alabiliyorken yapılması planlanan düzenlemeyle mesleki eğitim merkezlerini bitiren öğrenciler lise mezunu sayılacak.

ÇOCUK EMEĞİ SÖMÜRÜSÜ YASALAŞACAK

Kanun teklifindeki bir diğer değişiklikle, OSB’lere mesleki eğitim merkezleri açma hakkı tanıyor. 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nda yapılacak değişiklikle mesleki eğitim merkezleri özel eğitim kurumu statüsüne alınıyor. OSB yönetimleri tarafından açılacak olan mesleki eğitim merkezleri özel eğitim kurumu sayılacağından, devlet desteği almalarının da önü açılıyor. OSB yönetimlerine mesleki eğitim merkezi açma hakkının tanınması ile çocuk emeği sömürüsü, “mesleki eğitim” adı altında yasallaştırılmış oluyor.