BMGK'de, Libya'da mülteci merkezine saldırıyı kınamaya ABD engeli
Libya'da General Halife Hafter'e bağlı savaş uçakları mülteci merkezine hava saldırısı düzenledi, 44 kişi yaşamını yitirdi. BMGK "Libya" gündemiyle toplandı ancak saldırıyı ABD nedeniyle kınamadı.
Fotoğraf: Hazem Turkia/AA
Libya'da General Halife Hafter'e bağlı savaş uçakları tarafından başkent Trablus'un doğusunda mültecilerin bulunduğu barınma merkezine düzenlenen saldırıda 44 mülteci yaşamını yitirdi, 130'dan fazla kişinin yaralandı. Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Muhammed el-Kabalavi, hava saldırısında hayatını kaybedenler arasında Tunus, Fas, Pakistan, Bangladeş ve farklı Afrika ülkelerinden vatandaşların olduğunu söyledi. Hafter’in Sözcüsü Ahmed el-Mismari, mültecilerin barınma merkezini kendilerinin vurduğunu itiraf ederken, Ulusal Mutabakat Hükümetini suçladı. Saldırıdan sonra birçok ülkeden kınama mesajları geldi. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) ‘Libya’ gündemiyle acil toplandı.
BM Güvenlik Konseyi, Libya’nın başkenti Trablus’a yakın Tacura bölgesinde göçmen ve mültecilerin bulunduğu merkeze düzenlenen hava saldırısıyla ilgili kapalı oturumda acil toplandı. Anadolu Ajansının geçtiği habere göre, diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, konseyin saldırıyı kınayan ve ateşkes çağrısı yapan açıklaması ABD’nin engeline takıldı. Diplomatlar, ABD’nin Washington’dan talimat beklediği bilgisini paylaştı.
Konseyi bilgilendiren BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo’nun ise BMGK üyelerine, Libya’da tarafların silahlarının kayda değer ölçüde arttığını söylediği öğrenildi. BMGK’deki Libya toplantısının ardından Almanya’nın BM Daimi Temsilciği, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Libya’daki saldırıyı güçlü bir şekilde kınadı. Almanya, siyasi sürece dönülmesi ve tüm üye devletlerin Libya’ya uygulanan silah ambargosuna tam anlamıyla uyması çağrısı da yaptı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Libya’daki saldırıyı kınayarak bağımsız bir soruşturma çağrısında bulunmuştu.
"SAVAŞ SUÇU NİTELİĞİ TAŞIYABİLİR"
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, Libya’da taraflara, göçmenlerin bulunduğu merkezin tam koordinatlarının daha önce verildiğini belirtirken, BM Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame, saldırının “Savaş suçu niteliği taşıyabileceği” açıklamasında bulunmuştu. Selame, "Perişan vaziyetleriyle bu barınakta bulunmak zorunda kalan insanları baskına uğratır gibi hedef alan bu saldırı bir savaş suçu niteliği taşıyabilir" demişti.
Libya’da Halife Hafter’e bağlı güçlere ait uçakların, başkent Trablus’un doğusunda, mültecilerin bulunduğu kampa yönelik saldırısında, ilk belirlemelere göre 44 mültecinin yaşamını yitirdiği bildirilmişti.
HAFTER’İN SÖZCÜSÜ SALDIRIYI İTİRAF ETTİ
Libya’nın doğusundaki Silahlı Güçlerin Lideri Halife Hafter’in Sözcüsü Ahmed el-Mismari, Trablus’un doğusundaki Tacura bölgesinde mülteci kampına yönelik hava saldırısıyla ilgili dün Bingazi’de basın toplantısında konuştu. Mismari, başkent Trablus’un doğusundaki mülteci kampına düzenlenen hava saldırısını kendilerinin gerçekleştirdiğini söyledi.
Libya’daki uluslararası tanınırlığa sahip Ulusal Mutabakat Hükümetine (UMH) bağlı silahlı güçleri “milis” şeklinde tanımlayan Mismari, “Bizler burada bulunan bir milis tugayına ait meşru bir hedef olarak gördüğümüz askeri üssü ve silah deposunu hedef aldık. Daha önceden de bu merkezi defalarca, hava saldırısı ve top atışıyla hedef almıştık. Bu durumda asıl sorumlu yasa dışı göçmenleri buraya getirenlerdir” diye konuştu. Mismari ayrıca Libya genelinde ülkenin güneyi dahil üçte ikisini kapsayacak bir alanda hava saldırıları düzenlediklerini belirtti.
Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ise saldırıya ilişkin ülkenin doğusundaki Halife Hafter'e bağlı birlikleri sorumlu tuttu. UMH İçişleri Bakanı Fethi Başağa, Associated Press ajansına yaptığı açıklamada, saldırının arkasında Hafter destekçisi ülkelerin olduğunu söyledi.
Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in geçen hafta kritik Giryan kentini kaybetmesinin ardından "Hafter müttefiki ülkelerin deliye döndüğünü" dile getiren Başağa, açıklamasında açıkça ülke ismi vermedi.
SALDIRIYA TEPKİLER
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, merkezin tam koordinatlarının taraflara önceden verilmiş olduğunu belirterek Genel Sekreter Antonio Guterres'in saldırıyı en güçlü şekilde kınadığını söyledi. BM Genel Sekreteri Guterres'in saldırıya ilişkin bağımsız soruşturma çağrısı yaptığını da aktaran Dujarric, tarafların uluslararası insani hukuka uymaları gerektiğini vurguladı.
ABD SALDIRIYI KINAMADI
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) hava saldırısını görüştüğü kapalı oturumda, ABD'nin Washington'dan talimat beklediği gerekçesiyle konseyde "saldırıyı kınama" kararı çıkmadı.
TÜRKİYE
Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, saldırıya ilişkin, "Onlarca masum insanın hayatını kaybetmesine sebep olan saldırı bir insanlık suçudur" dedi. Sözcü Aksoy, "Sorumluların tespiti için derhal uluslararası soruşturma açılmalıdır. Uluslararası toplumun bu konuda bir an evvel harekete geçmesini bekliyoruz" dedi.
ALMANYA
Almanya, saldırıyı sert dille kınadı. Ülkenin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Rainer Breul, saldırının tam olarak aydınlatılması gerektiğini belirterek, sorumluların bir an önce ortaya çıkartılarak yargıya teslim edilmesi çağrısında bulundu.
"Göçmen merkezine yapılan saldırıyı şiddetle kınıyoruz. Sorumlular derhal ortaya çıkartılıp yargıya teslim edilmelidir" diyen Breul, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyinin saldırıyla savaş suçu işlendiğini kaydetti.
Saldırıya ilişkin BM Libya Özel Temsilcisi Gassan Salame ile temas halinde olduklarını aktaran Breul, tarafları BM çatısı altında görüşmeye çağırdı.
Breul, saldırının arkasında Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in olup olmadığı yönündeki soruya ise "Libya'da daimi bir temsilciliğimiz yok. O nedenle tam olarak kendi bulgularımız yok ancak saldırının tüm yönleriyle tam olarak aydınlatılmasını istiyoruz" şeklinde cevap verdi.
FRANSA
Fransa, saldırıyı kınadı. Fransa Dışişleri Bakanlığından konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, "Fransa, Tacura bölgesinde bulunan barınma merkezine yapılan ve 40'tan fazla kişinin hayatını kaybetmesine ve yüzlerce kişinin yaralanmasına neden olan saldırıları kınıyor. Bu merkez, Trablus'a yönelik saldırıların başladığından bu yana ikinci kez hedef alındı" ifadeleri kullanıldı.
Libya'da tüm taraflara derhal tansiyonu düşürme ve saldırılara son verme çağrısı yapılan açıklamada, tarafların BM himayesindeki siyasi sürece dönmesi istendi.
Açıklamada, BM Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame'nın çalışmalarına da destek verildiği kaydedildi.
AVRUPA BİRLİĞİ
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, AB Komisyonunun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn ve AB Komisyonunun Göç, İçişleri ve Vatandaşlıktan Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos, ortak yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, "Sığınmacı ve göçmenler dahil sivillere karşı saldırılar kesinlikle kabul edilemez. Saldırıları esefle karşılıyoruz. Sorumlular hesap vermelidir." ifadeleri kullanıldı.
AB'nin sürekli olarak şiddetin sonlandırılması ve uluslararası insancıl hukuka saygı duyulması yönünde çağrılarını yinelediği kaydedilen açıklamada, "AB, Birleşmiş Milletler (BM) ile birlikte bu korkunç saldırıyı düzenleyelere ilişkin acil bir soruşturma başlatılmasını talep ediyor" ifadeleri yer aldı.
Açıklamada, saldırının Libya'da ateşkesin ne kadar aciliyet taşıdığını ortaya koyduğu belirtilerek, tüm taraflara barış inşa edilmesi için destek çağrısı yapıldı.
ARAP PARLAMENTOSU
Arap Parlamentosu saldırıyı kınadı. Arap Parlamentosu Başkanı Meşal bin Fehm es-Silmi yaptığı yazılı açıklamada, saldırıyı "korkakça" şeklinde nitelendirdi.
Silmi, Libya’daki tüm tarafları uluslararası yasalara uymaya ve sivil kurumlara yönelik saldırılardan kaçınmaya çağırdı.
Açıklamasında Silmi, "Ülkedeki bütün grupların silahlı mücadeleyi bırakarak, tekrar diyalog ve görüşme masasına dönmelerini istiyoruz. Bu, Libya’nın birlik, bütünlük ve güvenliği için zaruridir" ifadelerini kullandı.
Arap Birliği de yazılı bir açıklama yaparak saldırıyı kınadı ve ülkedeki silahlı çatışmalar ve askeri operasyonların durdurulması çağrısında bulundu.
AFRİKA BİRLİĞİ
Afrika Birliği, saldırının bağımsız şekilde araştırılması ve sorumlulardan hesap sorulması çağrısı yaptı.
NE OLMUŞTU?
Libya, Muammer Kaddafi’nin devrilmesiyle beraber bugüne kadar devam eden bir iç savaşa sürüklendi. Şu an ülkede iki hükümet ve iki parlamento mevcut. Bunlardan birincisi Fayez Saraç hükümeti. Ulusal Mutabakat Hükümeti olarak da adlandırılan bu hükümet başkent Trablus ve çevresine hakim. Batı ülkeleri ve Türkiye bu hükümeti tanıyor ve aşiretler tarafından oluşturulan Zintan Tugayı bu hükümeti destekliyor. Libya’da var olan diğer hükümet ise Abdullah Sini Hükümeti. Bu hükümet ülkenin doğusuna ve güneyine hakim. Kaddafi’nin öldürülmesinden sonra ülkeye dönen General Halife Hafter’e bağlı silahlı güçler tarafından destekleniyor. Ülke olarak da Mısır, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin finansman sağladığı iddia ediliyor. (DIŞ HABERLER)
