Rusya'dan alınan S-400'lerin ilk parçaları Ankara'ya geldi
Milli Savunma Bakanlığı, Türkiye'nin Rusya'dan aldığı ve ABD ile arasında gerilime neden olan S-400 hava savunma sisteminin Türkiye'ye nakline başladı.
Fotoğraf: Milli Savunma Bakanlığı/AA
Milli Savunma Bakanlığının "S-400 sisteminin birinci grup malzemelerinin Mürted Hava Meydanı'na intikaline bugün başlandı" açıklamasının ardından Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı da, "S-400 sistemi teslimatının ilk aşaması bugün Ankara'ya inen ilk uçakla başlatıldı" dedi.
S-400 füze savunma sisteminin birinci grup malzemelerinin gelişine ilişkin açıklama yapan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, "Bugün üç uçak planlıydı. Planlı uçakların tamamı geldi ve bugünkü faaliyetler tamamlandı. Önümüzdeki günlerde bu süreç devam edecek" dedi.
3 UÇAK MÜRTED HAVA MEYDANI'NA İNDİ
Rusya'ya ait ilk uçak, S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi'nin ilk malzemelerini bu sabah Ankara'nın Kahramankazan İlçesinde bulunan Mürted Hava Meydanı'na getirdi. Sabah saatlerinde Mürted Hava Meydanı'na inen ilk uçağın alandan ayrılmasının ardından Rusya'ya ait 2 uçak daha art arda aynı alana indi. Uçaklarda bulunan malzemeler indirilerek teslim alındı. Savunma sistemine ait malzemeler, eski adı 'Akıncı Hava Üssü' olan Mürted Hava Meydanı'nda hangarlara götürüldü.
NATO YETKİLİSİ: ENDİŞELİYİZ
AFP'ye konuşan bir NATO yetkilisi, ittifakın Türkiye'nin S-400 kararı nedeniyle "endişeli" olduğunu ve söz konusu silahların müttefik sistemlerle uyumsuz olduğunu söyleyerek şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye'nin S-400 sistemini edinme kararının yaratacağı potansiyel sonuçlardan ötürü endişeliyiz."
ÇAVUŞOĞLU: BİTMİŞ BİR ANLAŞMA
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da teslimatla ilgili, "Herhangi bir sıkıntı yok. Süreç bundan sonra da sağlıklı bir şekilde devam edecek" dedi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis ile ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantı sonrasında, gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Çavuşoğlu, S-400'lerin ilk teslimatının bugün yapıldığının hatırlatılması üzerine, "S-400 bitmiş bir anlaşma. Süreç seyrinde devam ediyor. Biz bu işleri koordine ediyoruz. Uçak izni olsun, gelecek personel izni olsun, bu konularla ilgili süreçler devam ediyor. Zaten Milli Savunma Bakanlığı gerekli açıklamayı yaptı. Herhangi bir sıkıntı yok. Süreç bundan sonra da sağlıklı bir şekilde devam edecek" diye konuştu.
TÜRKİYE RUSYA'YA 2,5 MİLYAR DOLAR ÖDEYECEK
Türkiye ile Rusya arasında 11 Nisan 2017'de 'S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sisteminin tedarik sözleşmesi' imzalanmıştı. Türkiye, Rusya'ya toplam dört bataryadan oluşan iki adet S-400 sistemi için 2,5 milyar dolar ödeyecek.
BAKAN AKAR: BUGÜN ÜÇ UÇAK PLANLIYDI, SÜREÇ DEVAM EDECEK
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, S-400 füze savunma sisteminin birinci grup malzemelerinin gelişine ilişkin soruları yanıtladı. Akar "Bugün üç uçak planlıydı. Planlı uçakların tamamı geldi ve bugünkü faaliyetler tamamlandı. Önümüzdeki günlerde bu süreç devam edecek" dedi.
Planlı faaliyetlerimize paralel olarak aynı zamanda personelimizin de hem kurulum hem işletim anlamında eğitimleri de Türkiye'de, Rusya'da sürmektedir diyen Akar, ABD'den patriot alımı ile ilgili şu ifadeleri kullandı: "Görüşmelerimiz devam etmektedir. Kriterlere uyum sağlandığı sürece tabii ki ihtiyacımız olan uzun menzilli bölge hava ve füze savunma sistemi olarak Patriotların tedarikini de değerlendiriyoruz. Bu konuda ilgili kurumlarımız, arkadaşlarımız çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürmektedirler"
ABD SAVUNMA BAKAN VEKİLİ: F-35'E DAİR POZİSYONUMUZ DEĞİŞMEDİ
ABD Savunma Bakan Vekili Esper, Rusya'nın S-400 füze savunma sistemlerinin ilk teslimatını yapmasıyla ilgili açıklama yaptı. Esper "Türkiye'nin S-400 teslimatını aldığının farkındayız, F-35'le ilgili pozisyonumuz değişmedi" dedi.
Esper, bugün ABD saatiyle öğleden sonra Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'la telefon görüşmesi yapacağını ve bunun ardından daha ayrıntılı açıklama yapacağını duyurdu ve "O sohbeti takiben daha fazla açıklama gelecek." dedi.
Esper’in Akar’la 26 Haziran’da Brüksel’de yaptığı konuşmada, Türkiye’nin "hem S-400’lere hem F-35’lere aynı anda sahip olamayacağı" görüşünü paylaştığı biliniyor.
ABD SENATOSU TRUMP'A "TÜRKİYE'YE YAPTIRIM UYGULA ÇAĞRISI" YAPIYORUZ
ABD Senatosu, Türkiye’ye Rusya’dan S-400 füze savunma sistemini teslim almaya başlamasına karşı Trump'a Türkiye'ye yaptırım uygula ve F-35 programından çıkarılması açıklaması yaptı. Silahlı Hizmetler Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Jim Inhofe ve Kıdemli Demokrat üye Jack Reed ile Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Jim Risch ve Kıdemli Demokrat üye Bob Menendez’in imzası bulunan açıklamada, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, S-400’leri Rusya’dan kabul ederek, Türkiye’nin güvenliği, ekonomik refahı ve NATO ittifakının bütünlüğü pahasına Putin’le tehlikeli bir ortaklığı seçti” ifadesi kullanıldı.
Amerika'nın Sesi'nin haberine göre açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Kongre iki partiyi de kapsayan güçlü bir temelde şunu açıkça ortaya koydu: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanlış yönlendirilmiş biçimde S-400 alımının sonuçları olmalı. Bu alım, Putin’in Rusya’sıyla stratejik işbirliğini öngören rahatsız edici işaretler verirken, F-35 programına da bir tehdit niteliğinde. Bunun neticesinde, Başkan Trump’ı CAATSA kapsamındaki yaptırımları yasanın gerektirdiği şekilde tam olarak uygulamaya çağırıyoruz. Savunma Bakanlığı’na da, tüm F-35 materyallerinin (Türkiye’ye) teslimatı halen askıya alınmış olsa da, Türkiye’nin F-35 programına katılımını sona erdirmeye yönelik işlemi hayata geçirmesi çağrısında bulunuyoruz.”
“İşler bu noktaya gelmek zorunda değildi. Ancak maalesef Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’nin Türkiye’ye hava sahasını F-35 uçakları ve Patriot hava savunma sistemiyle koruma imkanı tanımak suretiyle, stratejik ilişkilerimizi muhafaza etme yönündeki çok sayıda girişimini reddetti”
“Umarız ki ABD ve Türkiye arasındaki stratejik ilişki, (ilişkilerdeki) bu gerilemeye üstün gelir. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin ekonomik refahı ve NATO ittifakının güvenliği pahasına Vladimir Putin’le bağlarını derinleştirmekte ısrar etmeyi sürdürmesi halinde, işbirliğimizin kalıcı şekilde ilerletilmesi mümkün değildir.”
DEMOKRAT SENATÖRDEN ACİL YAPTIRIM ÇAĞRISI
Demokrat Parti Maryland Senatörü Chris Van Hollen da Twitter’da Ankara S-400 alımından vazgeçmediği takdirde F-35 uçaklarını teslim edilmeyeceğini ve S-400’lerin devreye girmesiyle ilgili atılacak adımlara yaptırımlarla yanıt verileceğini söyledi.
FATİH YAŞLI: SURİYE VE DOĞU AKDENİZ GERİLİMİNİN ARTTIĞINI GÖREBİLİRİZ
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Fatih Yaşlı, Türkiye’nin S-400’leri satın almasını ve ABD'nin yaptırım kararını Evrensel'e değerlendirdi. Yaşlı, "Rus füzelerini Türkiye’ye getirmek, ABD ile Rusya arasındaki egemenlik mücadelesinde Türkiye’nin arada kalmasına yol açabilir. Taraflar kozlarını Türkiye üzerinden paylaşmak isteyebilirler. Hem ekonominin daha büyük krizler yaşaması hem de Suriye ve Doğu Akdeniz’deki gerilimin arttığını bu süreçte görebiliriz" dedi.
WASHINGTON POST: ABD BLÖF YAPMIYOR
Washington Post gazetesinden Josh Rogin’in makalesine göre Rus yapımı S-400 teslimatından kısa süre sonra ‘güçlü yaptırımlar hayata geçirilecek’.
ABD’nin Türkiye’yi S-400 almama konusunda ‘iki yıldır uyardığı’ belirtilen ve ABD’li yetkililere dayandırılan yazıda, “Washington’ın Türkiye’ye ekonomik yaptırım uygulamaktan, Türkiye’nin NATO’daki rolünü sınırlandırmaktan ve ABD-Türkiye ittifakını değiştirmekten başka şansı olmayacak” dendi.
Habere göre ABD’li yetkililer, Türkiye’nin ABD’nin ‘blöfünü gördüğünü’ ancak Trump’ın ‘blöf yapmadığını’ söyledi.
Rogin’e konuşan yetkililer, Türkiye’nin S-400 almasının sadece ABD ve Türkiye ile ilgili bir mesele olmadığını vurguladı.
YAPTIRIM KARARI ABD KONGRESİNİN
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump’la G20 Liderler Zirvesi’nde yaptığı görüşmenin ardından “Yaptırım olmayacağını sayın Trump’tan duymuş olduk” demişti. Ancak Kongre’de şu an, S-400 alımının gerçekleşmesi halinde Türkiye’ye karşı yaptırım öngören bir dizi tasarı var. S-400 alımı nedeniyle Türkiye’ye yaptırımların gündeme gelmesinin temel nedeni, ABD Kongresi’nin Ağustos 2017’de çıkardığı ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA). Bu yasa özetle, Rusya’nın istihbarat veya savunma sektörleri ile alışveriş yapan kişi veya kurumlara karşı yaptırım öngörüyor. ABD Kongresi, Türkiye’nin S-400 alımını da bu kapsamda değerlendiriyor.
Amerika’nın Sesi’nden Begüm Dönmez Ersöz’ün aktardığına göre Trump yasa gereği CAATSA metninde listelenen 12 yaptırım kaleminden en az beşini seçmek zorunda. Bu kalemlerden bazıları şöyle:
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi,
- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi,
- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi,
- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi,
- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması.
S-400'ÜN TEKNİK ÖZELLİKLERİ NELER?
S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi, savaş uçakları, radar tespit ve kontrol uçakları, keşif uçakları, stratejik ve taktik uçaklar, taktik, operasyonel-taktik balistik füzeler, orta menzilli balistik füzeler, hipersonik hedefler ve diğer gelişmiş hava saldırısı araçlarını imha etmek üzere tasarlandı. S-400, çok uzun menzilli 40N6 model füzeyle 400 kilometre, uzun menzilli 48N6 model füzeyle 250 kilometre, orta menzilli 9M96E2 model füzeyle 120 kilometre ve kısa menzilli 9M96E model füzeyle de 40 kilometredeki hedefleri vurabiliyor. Kısa, orta ve uzun menzillerde füzeleri aynı anda kullanabilen S-400, 600 kilometre uzaklıktaki hedefi algılama özelliğine sahip ve saniyede 4,8 kilometre hızla füze gönderilebiliyor. Sistem, hedefe 10 saniyeden daha az sürede tepki veriyor.
MÜRTED HAVA MEYDANI NEREDE?
S 400 füze parçalarının nakledildiği Mürted Hava Meydanı, Ankara'nın Kazan ilçesi sınırlarındaki Akıncı 4. Ana Jet Üs Komutanlığıydı. 15 Temmuz darbe girişiminin ana üssü olarak kullanılan bu üstten, F-16’lar havalanmış; Meclis, Beştepe, Gölbaşı’ndaki Polis Özel Harekat buradan kalkan uçaklar tarafından vurulmuştu. Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları da bir süre bu üste alıkonulmuştu.
Darbe girişiminin ardından operasyon başlatılmış ve bu üsteki 141, 142 ve 143 (Öncel) filolar kapatılmıştı. Geçen hafta üste bulunan yaklaşık 60 adet F-16 uçakları Konya, Merzifon (pisti tamirde olduğu için filolar Erzurum’da) ve Eskişehir’e gönderildi.
Üs ise "hava meydan komutanlığı" haline getirildi. Türk Hava Kuvvetlerinin organizasyon yapısında bünyesinde filo bulundurulan meydanlar üs olarak adlandırılıyor. Bunların dışında yedek üs olarak kullanılan meydanlar var: Örneğin Eskişehir Sivrihisar, Manisa Akhisar gibi. Akıncı üssü de artık Mürted Hava Meydan Komutanlığı olarak adlandırılıyor.
Fotoğraf: Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0)
ÜSSÜN ADI 15 TEMMUZ SONRASI DEĞİŞTİRİLDİ
Akıncı Hava Üssü, 1960’da hizmete girmişti. Ankara'nın savunması amacıyla üs, kentin batısındaki Mürted Ovası’na inşa edilmişti. 1402’de Osmanlı ile Timur güçlerinin savaştığı ovada önemli bir ihanet yaşanmıştı. Osmanlı ordusunda yer alan Kara Tatarlar ve bazı Anadolu güçlerinin komutanları, taarruz sırasında saf değiştirerek Timur tarafına geçmişti. Bu savaşta Osmanlı ordusu yenilmiş ve padişah Yıldırım Beyazıd esir düşmüştü. Mürted adı, 1995’te alınan kararla değiştirildi. Bölge Akıncı olarak adlandırıldı.
Hava Kuvvetleri Komutanlığının Akıncı’dan meydanın adının tekrar Mürted’e döndürmesi ise dikkat çekti.
Üs, 1950'de ABD'ye tahsis edilirken, Mühimmat Destek Filosu buraya yerleşti. O dönem, bombalara dayanıklı sığınakların da yapıldığı üs, yarım asra yakın çeşitli faaliyetlerde ABD tarafından kullanıldı. Yıllarca üssün, nükleer bombalara da ev sahipliği yaptığı öne sürüldü. Mürted Üssü, 1996 yılında ABD tarafından Türk Hava Kuvvetlerine devredildi.
MÜRTED NE DEMEK?
Mürted İslam dininden ayrılan, dinden dönen, dini reddeden. Müslüman iken kafir olan kimse. Arapça bir kelime olan "red" (geri çevirmek) kelimesinden türeyen “irtidad” kelimesi, lügatte “geri dönmek, ayrılmak, bir işten rücu' etmek” anlamında kullanılıyor. (HABER MERKEZİ)
