Fırtına, hatalı restorasyon sonucu anıtın üzerine örtülen plastiği yırttı

Mehmet ÇINAR

Antalya'nın Kumluca ilçesinde, hatalı restorasyonun ardından 2016 yılında üzeri plastik malzemeyle kapatılan Rhodiapolis Antik Kenti'ndeki Likyalı ünlü hayırsever Opramoas adına yapılan anıt, fırtınayla birlikte ortaya çıktı. Şubat ayında etkili olan fırtına, 3 yıldır anıtı kapatan plastik kaplamayı yıktı.

Kumluca ilçesine hakim bir tepede keşfedilen Rhodiapolis Antik Kenti'nde arkeolojik kazılarda Likya, Roma ve Bizans dönemlerine ait pek çok tarihi değer gün yüzüne çıkarıldı. Bu değerler arasında M.S. 2'nci yüzyılda bu kentte yaşadığı belirtilen Likyalı ünlü hayırsever Opramoas adına yapılan anıt da bulunuyor. Anıtta, Likya'nın pek çok kentine iyiliği dokunan hayırsever Opramoas'ın yaptığı yardımların anlatıldığı bir de yazıt var.

PLASTİK KUTUYLA KAPATILDI

2015 yılında Antalya Rölöve ve Anıtlar Bölge Müdürlüğü'nün 1 milyon 445 bin TL bedelli ihalesini alan özel firmanın anıtta gerçekleştirdiği hatalı restorasyon, büyük tepki topladı. O dönem restorasyonu durdurulan anıt, iç kısmı çelik konstrüksiyon, dışı ise üzerinde fotoğrafının bulunduğu plastik kaplamayla tamamıyla kapatıldı.

PLASTİK KAPLAMAYI FIRTINA YIKTI

Yaklaşık 3 yıldır bu şekilde duran Opramoas Anıtı, şubat ayında fırtınanın, etrafındaki kutu görünümlü plastik ve çelik bariyerleri yıkmasıyla yeniden gün yüzüne çıktı. Parçalanan, anıtı kapatan plastik ve çelik konstrüksiyon, görevliler tarafından tamamen kaldırıldı. Plastik ve çelik konstrüksiyondan oluşan kaplamanın kurulması ve kaldırılması için de yaklaşık 300 bin TL harcandı.

HATALI RESTORASYON RAPORLA ORTAYA ÇIKTI

Antik kentte 2004 yılından itibaren araştırmalar yapan ve kazı çalışmalarıyla da birçok tarihi değeri gün yüzüne çıkartan Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bülent İplikçioğlu, talep doğrultusunda 2016 yılında Opramoas Anıtı restorasyonundaki hatalar zincirini ortaya koyan bir rapor hazırladı. Rapor üzerine restorasyon işlemi durduruldu.

YÜZDE 70'İ ORİJİNAL MALZEME DEĞİL

Yazıtlarıyla ünlü Opramoas Anıtı'nda 38 yazıtlı bloğun yanlış yerleştirildiğini, 2 yazıtın kaybolduğunu, 1 yazıtın ise çalışmalar sırasında parçalandığını tespit eden Prof. Dr. İplikçioğlu, anıtın önünde bulunan orijinal sütunlar yerine yeni sütunlar yapıldığını ve tarihi anıtın restore edilebilmesi için uluslararası kriter olan en az yüzde 80'lik orijinal malzemeye sahip olmadığını, bu oranın yaklaşık yüzde 30 civarında olduğunu belirledi.

Hazırladığı bu rapor üzerine yerine başka bir isim arandığı gerekçesiyle istifa eden Prof. Dr. İplikçioğlu, anıtın hatalı restorasyon nedeniyle çelik konstrüksiyon ve plastik kaplamayla oluşturulan bir kutu içine alındığını, fırtınanın yıkması ile yeniden ortaya çıktığını söyledi.

ORİJİNAL TAŞLAR HEMEN YANINDA

Kumluca ilçesinin 3 kilometre kuzeybatısında çamlarla örtülü bir tepede kurulu antik kentte, tiyatronun hemen önünde bulunan Opramoas Anıtı duvarlarına ait orijinal taşlarının birçoğu hemen yanında duruyor. Bazı orijinal taşlar ise antik kent sahası içinde yer alıyor. Kumluca'da yaklaşık 2 bin yıl önce tarım ticaretiyle zengin olan ve bu zenginliğini kendi toplumunun refahı için kullanan ve Likya'nın birçok kentinde yaptığı yardımlarla tanınan Opramoas, 2015 yılında Prof. Dr. Nevzat Çevik'in girişimiyle Antalya Sanayici ve İşadamları Derneği'ne onursal üye yapılmıştı. (Antalya/DHA)