Ataşehir Belediyesi işçileri ilk sözleşmelerini imzaladı

Osman DÜZGİDEN
İstanbul

İstanbul Ataşehir Belediyesinde işçilerinin uzun süredir verdiği sendikalı ve toplu sözleşmeli çalışma mücadelesi kazanımla sonuçlandı. Örgütlenmeden TİS sürecinde yaşananlara ve grev aşamasına kadar yaşanan gelişmeleri Genel-İş Anadolu Yakası 1 No'lu Şube Başkanı Ahmet Arıkan ve Şube Sekreteri Cem Karasoy’la görüştük.

AtaşehirBelediyesi işçileri TİS sürecine kadar neler yaşadı?
Ahmet Arıkan: Sendikal bilinç konusunda geri bırakılmış bir işçi kitlesinin bugüne gelmesi hiç kolay olmadı. Öncelikle bu durum sendikamızın bir eksiğidir. İşçi, hangi sınıfın mensubu olduğu konusunda bile bir bilgi sahibi değilse, bizim sonuç çıkarmamız gerekiyor. Biz örgütlenme döneminden başlayarak işçi arkadaşlarımızı bilgilendirmeye çalıştık. KHK ile yüzlerce işçi arkadaşımız belediye bünyesine alındıktan sonra hızlı bir şekilde örgütlenme çalışmalarına başladık ve hızlı bir şekilde yetkili sendika olduk. Bakanlıktan belge gelmesine rağmen yetkimiz hemen tasdik edilmedi. Ataşehir Belediyesi yönetimi 31 Mart 2019 yerel seçimlerini bahane ederek TİS görüşmelerine başlamadı. Öyle ki arabulucu görüşmelerine dahi gelmediler. Greve doğru giden 60 günlük süreç başlayınca gerçeği anladılar. 5 ay sonra 18 Haziran’da TİS’in ilk oturumu yapıldı. Biz 5 ay ay boyunca hiç boş durmamıştık zaten. TİS taslaklarını işyeri işyeri, birim birim işçi arkadaşların görüş ve önerilerini alarak hazırladık. Taleplerimiz etrafındaki mücadele ve elde edeceğimiz kazanımlar bizim için esastır. Buna uygun bir hazırlık süreci yaşadık.

Cem Karasoy: 1 Temmuz'da TİS’in 2. oturumu yapıldı. Görüştüğümüz 30 maddenin 21'ini kabul ettirdik. 3 Temmuz’da da 3. oturumda görüştüğümüz 30 maddenin 15'ini kabul ettirdik. 5 Temmuz’da oturum aldık fakat belediye yönetimi gelmedi. 5 Temmuz’da 650 işçi ile grev tebliğ kararını belediyenin ana binası kapısına astık. İşçi arkadaşlarımız kararlıydılar. Dış temizlik, park ve bahçeler, destek bölümü, iç ana bina çalışanlarının önemli bir kısmı bu eyleme katıldı. Kararlılığımız sonucu belediye yönetimi önce oturumdan kalkarak “Neden eylem yaptınız, niye bu kadar işçiyi belediye binası önüne getirdiniz” diye tepkili bir tavır sergiledi. Biz de “Masadan kalkan biz olmayacağız, olursak da bu sizin aleyhinize olur” diye aklıselim yaklaştık. Belediye yönetiminin de olumlu adım atmasıyla yeniden diyalog süreci başladı. TİS görüşmelerinin her safhasını, geçen her maddeyi işçi arkadaşlarımızla, temsilci ve baştemsilci arkadaşlarımızla paylaştık. İşçilere, temsilcilere sormadan TİS imzalamayacağımızı açık açık ilan ettik. Sonuna kadar da buna uygun davrandık.

İŞ GÜVENCESİ EN ÖNEMLİ KAZANIM OLDU

TİS nasıl sona erdi, işçiler nasıl karşıladı?
Ahmet Arıkan: Bugünkü elde ettiğimiz kazanımların tek garantisi Ataşehir Belediye işçisidir. Ataşehir işçileri kararlı davranışları ve cüretleriyle sınıfsal bir kimlik elde etmişlerdir. Bu kararlılık ve direngenlikle en başta iş güvencesini elde etmişlerdir. İşçiler ve bizim için en büyük kazanım iş güvencesinin elde edilmesidir. Haftalık 40 saat talebimizin kabul tarihi 1 Nisan 2020 olsa da bu belki en ileri kazanımdır. Hafta sonu yani cumartesi- pazar günleri tatil hakkı elde ettik. Ekonomik ve sosyal haklarda büyük kazanımlarla çıktık bu mücadeleden. 8 Mart Dünya Emekçi kadınlar Günü'nde tüm işçi kadın arkadaşlarımız ücretli izin hakkı elde etti. Bu önemli bir kazımdır.

Cem Karasoy: TİS şöyle bitti: İşveren sendikal faaliyetlerden dolayı işten çıkarılanlara 8 aylık, işyeri değiştirenlere 5 aylık, sair ihlallerde 5 aylık tazminat ödeyecek. Askere giden işçilere 10 günlük ücret ödenecek. Yönetim ve müdürlüklerin keyfi uygulamaları sona erdi. Artık işçilerin kendi işyerlerinde ve asıl işlerinde çalışmaları esas. Ancak işin niteliğine benzerlik olmak kaydıyla, işçiler sürekli ya da geçici olarak bir başka işte ve işyerinde çalıştırılabilir. Geçici görevlendirmeler 6 ayı geçmez. İşveren bu maddeye aykırı davranırsa 5 aylık ücret tutarında tazminat öder. Saat 20.00- 06.00 arasında yapılan çalışmalar gece çalışması sayılacak. Güvenlik görevlileri hariç bu saatlerde çalışan işçilerin ücretleri yüzde 10 zamlı ödenir. İşçiye, ancak rızası alınmak koşuluyla fazla çalışma yaptırılabilir. Fazla çalışma karşılığında normal çalışma ücretinin yüzde 60 fazlası ödenir. 

Temizlik İşleri Müdürlüğünde 2018 yılı asgari ücretin yüzde 45 fazlasıyla, belediye şirketine geçiş yapılan işçi unvanında çalışanlar ve 2018 yılı asgari ücretin yüzde 55 fazlasıyla belediye şirketine geçiş yapan şoför unvanındaki çalışanların 30 Haziran 2019 tarihlerindeki çıplak brüt ücretleri (yol, yemek, vb sosyal yardım ödemeleri hariç) brüt 3850TL olarak belirlendi. Park ve Bahçeler Müdürlüğünde 2018 yılı asgari ücretin yüzde 20 fazlasıyla belediye şirketine geçiş yapan park işçisi unvanında çalışanlarla 2018 yılı asgari ücretin yüzde 30 fazlasıyla belediye şirketine geçiş yapılan kalifiye işçi unvanındaki çalışanların 30-06-2019 tarihindeki ücreti 2018 yılı asgari ücretin yüzde 45 fazlası esas alınarak belirlenecek. Taşerondan belediyeye geçişte YHK tarafından belirlenen sözleşmedeki yüzde 4’lük artışlar yansıtılacak. İşçi sağlığı ve iş güvenliği konularında koruyucu elbise ve aletlerin verilmesi, riskli işlerde çalışma durumunda ücretlerin 2 misli ödenmesi, tatil günlerinde, milli bayramlarda işçinin rızası ile çalışma yapılması durumunda ücretin katlanarak ödenmesi, işçi sağlığı ve iş güvenliği kurullarında, ceza ve disiplin kurullarında işçilerin temsiliyetinin artırılması... Kısacası ekonomik, sosyal ve idari hakların tümünde ciddi kazanımlar elde ettik.

SÖZLEŞMEYİ İŞÇİ ONAYLADI

Ahmet Arıkan: Grev tebliğ kararını astığımız 5 Temmuz 2019 tarihi, Ataşehir Belediyesi işçileri için önemli bir milattır. Hiç kimse bu kadar işçinin belediye önüne gelmesini beklemiyordu. Gece sabahlara kadar işçilerin içinde olduk, onların çalışma alanlarında, soyunma konteynerlerinin içinde olduk, işçileri bilgilendirdik, eylemlerimizi konuştuk. TİS görüşmelerini işçi arkadaşlarımızla paylaştık. Bozgunculuk yapanlar, sendikamızı arkadan hançerlemek isteyenler oldu. Bunları açığa çıkardık. Ataşehir işçileri ilk kez bir TİS imzaladı. İlk defa haklarını hem de yılların haklarını elde etti. Onların içindeydik, her kararı birlikte aldık ve uyguladık. Grev komitelerini kurmaya başladık. Olası grev için tüm planlarımızı yaptık. Ataşehir Belediyesi işçileri sorun çözülmeseydi greve gider miydi? Tabii ki giderdi. Bu kararlılığı gördük. Şimdi TİS’le kazandığımız taleplerin takipçisi olacağız.

Cem Karasoy: Kim ne derse desin imzalanan TİS ile Ataşehir işçileri önemli kazanımlar elde etti. Talepleri nedir, bu talepler nasıl elde edilir, bunu net olarak anladılar. İşçilerin örgütüyüz ve şube olarak da işçilerden gizli hiçbir oturum, anlaşma yapmadık. Kimi olumsuzluklara rağmen, Ataşehir Belediyesi yönetiminin diyalogu öne alması, sendikamızın tüm kurullarının birlikte hareket ederek bu işi çözmesi olumlu olmuştur. Daha ileriye taşımak için, 2020 yılında daha ileri talepler için bugünden hazırlanacağız.

NE OLMUŞTU?

OHAL dönemi öncesi DİSK’e bağlı Genel-İş Anadolu Yakası 1 No’lu Şubede başlayan örgütlenme çalışmaları kapsamında 2270 işçinin 2100’ü sendikaya üye oldu. KHK ile taşerondan belediye şirketlerine alınan işçilerin sendika üyeliğinden istifa etmeleri için her türlü tehdit ve baskı yapıldı. KHK’ye dayanarak işçilerin sendikalı olsalar bile 2020 yılının mart ayına kadar toplu sözleşme haklarından mahrum olacakları ileri sürüldü. Ataşehir Belediyesi işçileri, baskılara rağmen Genel-İş 1 No’lu Şubede örgütlendi. Şubenin olağan genel kurul çalışmaları çerçevesinde önce işyeri baştemsilcileri ve işyeri temsilcilerini seçti, ardından şube delegelerini belirledi. Sendika şubesine kayyum atamaya çalışanlara karşı girilen seçimi, işçilerin temsilcileri kazandı. Bu arada Bakanlık yetki belgesi verdi ve TİS süreci başladı.