Yeni rejimin TBMM karnesi: İktidarın torba yasaları geçti, muhalefet susturuldu

Diren YURTSEVER

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin 24 Haziran 2018 tarihinde hayata geçirilmesinin ardından yeni rejime uyarlanan Türkiye Büyük Millet Meclisinin (TBMM) yasama faaliyeti 18 Temmuz itibariyle tatile girdi. 1 Ekim saat 15.00’te açılacak Meclisin yeni rejimdeki ilk yıl pratiğinde, sadece AKP-MHP ittifakına çalıştı.

14 TORBA YASA KANUNLAŞTI

Meclis Genel Kurula getirilen torba yasalar geçtiğimiz yılın en çok tartışılan konularının başında geldi. 27’nci yasama döneminde ikisi gelir vergisi, biri vergi kanunu olmak üzere toplamda 14 tane torba yasa teklifi getirilerek kanunlaştı. Merkez Bankasında düzenlemeler, vergi affı, köprü affı, ÖTV zamlarında düzenlemeler gibi daha çok ekonomik düzenlemeyi içeren bu torba yasa teklifleri, muhalefetin eleştiri konusu oldu. Muhalefetin daha çok “seçim rüşveti”, “ekonomik krizin itirafı”, “krizin düzenlemesi” olarak şerh düştüğü torba yasa tekliflerinde tüm bu sorunların temelinde muhalefet tarafından “tek adam rejimi” diye nitelendirilen “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” gösterildi.

‘SARAY’ VE ‘SAVAŞ BÜTÇESİ’

Meclisin en yoğun mesai harcadığı dönem 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe görüşmeleri oldu. Ekonomik krizi derinleştirdiği ve daha çok güvenlikçi politikalara yatırım yapıldığı eleştirileriyle tartışmalı ve gergin geçen bütçe görüşmelerinde HDP, 2019 yılı için hazırlanan bütçeye “savaş bütçesi”, CHP ise “saray bütçesi” şeklinde şerh düştü.

2 BİN 81 KANUN TEKLİFİ GETİRİLDİ

Geride bırakılan yasama döneminde Meclise getirilen kanun teklifi sayısı ise toplamda 2 bin 81. Bu rakam içerisinde 40 kanun teklifi kabul edildi, 57’si gündemde, 1983 tanesi ise komisyonda. Bedelli askerlik teklifi ile 2018 temmuz ayında olağanüstü hali kaldıran ancak muhalefetin “OHAL’i kalıcılaştırdı” diyerek eleştirdiği kanun teklifleri Mecliste çokça tartışıldı.

ARAŞTIRMA ÖNERGELERİ REDDEDİLDİ

Toplamda 972 araştırma önergesi veren CHP’nin bu önergelerinden 13’ü kabul edildi, 959 tanesi ise gündeme alındı. HDP’nin verdiği 322 araştırma önergesinden sadece 7’si kabul edildi. İYİ Partinin 170 araştırma önergesinden sadece 7’si kabul, 1 ise reddedildi. MHP’nin 77 araştırma önergesinden 9’u kabul edildi, 68’i de gündeme alındı. AKP’nin ise verdiği 19 araştırma önergesinin 9’u kabul edildi, 10’u da gündeme alındı.

13 BİN 488 SORU ÖNERGESİ

Buna göre, 27. yasama döneminin başladığı 7 Temmuz 2018 tarihinden 10 Temmuz 2019’a kadarki 1 yıllık süreçte 13 bin 488 yazılı soru önergesi işleme alındı. CHP 10 bin 63; HDP 1926; İYİ Parti 1125 önerge verdi. MHP 300 soru önergesi verirken, Türkiye İşçi Partisi 7, Demokrat Parti 3, bağımsız vekiller de 8 önerge verdi.

Muhalefet partilerinin verdiği 1464 araştırma önergesinden sadece 27’si kabul edildi.

638 FEZLEKEDEN 430’U HDP’YE

Meclis faaliyetleri döneminde AKP, CHP, HDP, İYİ Parti, TİP ve MHP milletvekillerinin de olduğu toplam 638 dokunulmazlık fezlekesi Meclise getirildi. Fezleke rekorunu ise HDP kırdı. 56 HDP’li isim toplamda 430 fezleke hazırlandı. CHP’li 60 milletvekili hakkında toplam 193 fezleke hazırlandı.

YARGI REFORMU

Kamuoyunda yoğun beklentiye neden olan yargı reformu ise siyasi iktidarın vadettiği gibi Meclise getirilmedi. Yargı reformu, muhalefetin, TMK, CMK gibi kanunlarda belli başlı düzenlemeler yapılması gerektiği yönünde öneri ve eleştirilerde bulunarak son günlerde Genel Kurulda en çok gündemine aldığı konular arasındaydı. (Ankara/MA)