Gümrük çalışanlarının insani ihtiyaçları karşılanmalı
Kamu emekçilerinin toplusözleşme sürecini değerlendiren bir gümrük çalışanı, yaşadıkları sorunları ve taleplerini yazdı.
ARŞİV | Fotoğraf: Cem Genco/AA
Gümrük çalışanı
2020-2021 yıllarını kapsayan toplusözleşme dönemi yaklaşırken Ticaret Bakanlığı bünyesinde bulunan gümrük çalışanlarının, tüm kamu emekçilerinin olduğu gibi birçok çözüm bekleyen sorunu bulunuyor. Bunların başında Bakanlığın Yer Değiştirme Yönetmeliğinin adil uygulanmaması, eş, sağlık ve engellilik durumuna göre yapılacak tayinlerin pek de dikkate alınmaması, bölgeler arası sürelerden kaynaklanan dengesizlikler yer alıyor. Aile bütünlüğünün göz ardı edilmesi gümrük çalışanlarını mağdur ediyor.
Nöbet sistemiyle çalışılan bir kurum olması nedeniyle uzun çalışma saatleri, iş yoğunluğu, işin riskleri ve ağırlığı dikkate alındığında, devlete önemli bir gelir kaynağı sağlayan gümrüklerde çalışanların almış oldukları maaşın neredeyse en düşük memur maaşı olduğu aşikar. Dört kişilik bir aile için yoksulluk sınırının 7 bin TL olduğu bir ülkede memura reva görülen ücretler komik ve gerçeği yansıtmaktan çok uzak. Yemek, servis, lojman gibi imkanların kısıtlı olduğu Bakanlıkta çalışanların bu ihtiyaçlarını karşılamak üzere aylık yaptıkları harcama azımsanmayacak kadar çok. Gümrük çalışanlarının doğal ve insani ihtiyaçları karşılanmalı. Ek-5000 ödemesinin Türkiye’nin belirli bölgelerindeki belirli gümrüklerde uygulanıyor olması da adil olmamakla birlikte, tüm çalışanlara yaygınlaştırılması gerekiyor. Harcırah Kanunu’na göre bazı bölgelerde yapılan yolluk ödemesi tüm bölgelere eşit olarak yapılmalı.
Bakanlıkta uygulanan tek tip kıyafet uygulamasına son verilmeli. Görevde yükselme sınavında kısım amiri, şef gibi unvanlara mülakat uygulamasının ilk kez uygulandığı 2018 yılında görülmüştür ki liyakat tamamen devre dışı kalmıştır. Yazılı sınavdan yüksek not alan personele sözlü sınavda düşük not verilerek elenmesi sağlanmıştır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun hiçe sayıldığı kurumda ağır-tehlikeli işlerde çalışan personelin can güvenliği dikkate alınarak gerekli kişisel koruyucu ekipman sağlanmalı, sağlık taramaları düzenli olarak yaptırılmalıdır. Uzun saatler ve ağır koşullarda çalışan tüm personele yıpranma payı ödenmeli, ek ödemeler emekliliğe yansıtılmalıdır.
