B/S/H işçileri: Bir yandan anket yapılıyor diğer yandan korku salınıyor

Tuncay SAĞIROĞLU
Çerkezköy

B/S/H işçileri, üyesi oldukları Türk Metal’in eylül ayında başlayacak MESS grup sözleşmeleri için fabrikalarda yaptığı ‘üye beklenti anketi’nin aceleye getirilmesine tepkili. Anketi dağıtıldığı gün, kendi aralarında tartışma fırsatı bulamadan çalışırken ya da yemek molasında doldurarak geri vermek zorunda kaldıklarını anlatan işçiler, bir yandan anket yapılırken diğer yandan sendika temsilcilerinin “İşimize sahip çıkalım, işler tam randımanlı gitmiyor” diyerek işten atılma korkusu yaydığına dikkat çekti. B/S/H’ın yaz döneminde milyonlarca dolar yatırım yaparak daha az işçiyle daha hızlı çalışmaya geçtiğini hatırlatan işçiler, “Sıra işçiye gelince kriz var diyorlar. Biz işçiler elimizi taşın altına sokmadan iyi bir sözleşme imzalanması imkansız” dedi.

ANKET OLDU-BİTTİYE GETİRİLDİ

Geçen hafta sendika tarafından fabrika içinde dağıtılan anket kitapçığını, işçiler kendi aralarında tartışamadan aynı gün doldurup teslim etti. Anket yapılmasını doğru bulan işçiler, anketin oldu-bittiye getirilmesine tepkili. Birçok kişinin anketi tam incelemeden doldurduğunu anlatan bir işçi “İlk önce iki ayağımızı bir pabuca soktular. Öğleye kadar anket dağıtıp iş bitmeden toplamak yangından mal kaçırmak gibime geliyor. Hem çalışacaksın, hem anket dolduracaksın. Anketi yemek molalarında doldurmak zorunda olunca aceleye geldi. Tartışılmadı. Geçen sözleşmede böyle değildi işçiler bölümlerde tartışıyordu. Herkes kimin neyi işaretlediğini soruyor, fikrini söylüyordu. Bir canlılık vardı. Ama şimdi öyle olmadı. Herkes kendi başına doldurup teslim etti” dedi.

Geçen sözleşmede anketin daha detaylı olduğunu dile getiren başka bir işçi ise şunları söyledi: “Bugün en büyük sorun eriyen ücretler ve iş güvencesi. Çalışma koşulları her geçen gün ağırlaşıyor. Esnek çalışma almış başını yürümüş. Anket çalışmasında tam kendimi ifade edemedim. Birçok talebim var ama onunla ilgili madde bile yok.”

İYİ SÖZLEŞME İLE İŞSİZLİK ARASINDA KALIYORUZ

Yıl sonu yaklaştıkça işten atılma söylentileri işçiler arasında en çok konuşulan konu haline geldi. Bir taraftan kriz söylentileri bir taraftan da sendikanın söylemleri işçiler arasında bu kaygıyı büyütüyor. Sendika temsilcilerinin fabrika içinde işçiler arasında “Kriz içindeyiz işinize sahip çıkın” diyerek işten atılma korkusu yaymasının işçinin sözleşmede hakkını aramasını engellemeye yönelik olduğunu belirten bir işçi “Bugün işçinin en büyük korkusu işten atılmak. Sendika temsilcileri de bu korkuyu körüklüyor. Biz de iyi bir sözleşmeyle işsizlik arasında kalıyoruz” diyerek sendikacılara tepki gösterdi.

KRİZ B/S/H’IN DEĞİL İŞÇİNİN BELİNİ BÜKTÜ

Krizden en çok işçilerin etkilendiğini ama en çok patronların ağladığını anlatan bir başka işçi “Fabrika yöneticilerinin, sendikacıların dilinden kriz eksik olmasa bile B/S/H bu yaz milyonlarca dolar yatırım yaptı. Bantları daha az işçi ile daha hızlı çalışacak yenilemeler yaptılar. Kriz var deyip yatırım yapanlar devletten destek almayı da ihmal etmiyor. Ama bu sene fabrikadan binlerce işçi işten atıldı. Hem işçi eksiğinin hem de vergi kesintilerinin açığını kapamak için pazar mesailerine kalmak zorunda kalıyoruz. Çalışma temposu daha da hızlandı. Kriz B/S/H’ın değil işçinin belini büktü” diye konuştu. 

Geçen sözleşmede 1 dolar 3.5 lirayken şimdi 5.7 lira olduğunu söyleyen başka bir işçi, ücretinin eridiğini ama B/S/H’ın ihracat yaptığı için kazandığını ve ürünlerine yüzde 70’e yakın zam yaptığını anlattı.

PATRONLAR HÜKÜMETTEN CESARET ALIYOR

Fabrika içinde sözleşme konusu anket dönemi dışında çok konuşulmasa da B/S/H işçileri diğer sözleşmeleri takip ediyor. “TÜPRAŞ sözleşmesi yüzde 6 ile YHK tarafından bitirildi. Emekliye yüzde 5, memura yüzde 6 verdiler. Kamu sözleşmelerinde ise hükümet yüzde 5 öneriyor. Bu şunu gösteriyor ki sözleşmelerin yüzde kaç ile imzalanacağı yukarıdan belirleniyor. Kendilerine yüzde 24, patronlara kesenin ağzını aç. Ama sıra işçiye gelince kriz var, batarız diyorlar” diyen B/S/H işçisi, patronların hep hükümetten cesaret aldığına vurgu yaptı.

İŞÇİYE İŞÇİNİN KENDİSİ SAHİP ÇIKMALI

İşçiler ses çıkarmazsa sözleşmenin beklentilerinin çok altında biteceğini belirten B/S/H işçisi “Hükümet patronların arkasında, patronlar kriz var diyor, sendika işinize sahip çıkın diyor. İşçiye kim sahip çıkacak. Tabi ki işçinin kendisi. Bugün işçiler birlik olmadığından dolayı çok sesi çıkmıyor, işsizlikten dolayı çekiniyor. Ama sözleşme yaklaştıkça bu durum değişecek. Aslında işçi köşeye sıkıştı. Bir taraftan sözleşme diğer taraftan kıdem tazminatı. Hep işçinin sırtına biniyorlar. Kendi aramızda birliği kurmaya Eylül ayını beklemeden, hemen başlamalıyız. Bunu başarırsak hem iyi bir sözleşme imzalanır hem de kıdem tazminatımızı koruyabiliriz” çağrısı yaptı.

TÜPRAŞ’a bak MESS sözleşmesini gör

İ. Sabri Durmaz

Metal iş kolu TİS görüşmeleri için hazırlıklar başlarken