Ülkelerinde savaş var diye orada kalıp ölsünler mi, bu mu insanlık?

Fırat TOPAL
Diyarbakır

Suriyeli mültecilerin geri gönderme mevzusuna dair konuşan Diyarbakırlılar, ucuz çalıştırmanın patron kurnazlığı olduğunu belirterek, “Ülkelerinde savaş var diye orada kalıp ölsünler mi? Bu mu insanlık? diye sordu. “İşsizliğin nedeni biz değiliz. Türkiye’de zaten iş yok” diyen Suriyeliler ise, hâlâ savaş olduğunu, gidecek yerlerinin olmadığını, savaş bitmesi durumunda gidebileceklerini dile getirdi.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, 20 Ağustos tarihine kadar İstanbul’da kaydı olmayan Suriyelilerin kayıtlı bulunduğu illere gönderileceği açıklamasından sonra Suriyeli mülteciler gönderilmeye başlandı. Geri gönderme tartışmalarına dair Diyarbakırlılar ile kentte yaşayan Suriyeli mültecilerle konuştuk.

"KİM İSTEMEZ EVİNE DÖNMEYİ"

Sur ilçesinde görüştüğümüz Halil Korkut (72), ülkede ciddi bir işsizlik sorunu olduğunu Suriyelilerin ucuz iş gücü olarak çalıştırılmalarından kaynaklı bu durumdan sorumlu tutulduklarını ifade etti. Korkut, “Aslında iş bize de yok onlara da. Mesele burada işsizlik. Bugüne kadar onlarla bir sorun yaşamadım. Sadece aramızda kültür farkı var. Burada fabrikalar olsa hep birlikte çalışsak kimse sorun etmez onları” dedi.

UCUZ ÇALIŞTIRMA PATRON KURNAZLIĞI

Halit Kalkan (77), Suriyelilerin ülkelerine dönmek istediklerini fakat savaştan dolayı gidemediklerini belirterek, onlara haksızlık yapıldığını söyledi. Kalkan, “Savaş var dönemiyorlar, yoksa kim istemez kendi evine dönmeyi. Bugün insanlar sorun etmese de yarın edebilirler burada kalmalarını. Çünkü onlar ucuza çalıştırılıyor, çocuklarımız iş bulamıyor. Bu işverenlerin, patronların kurnazlığı. Onlara da haksızlık yapılıyor işte” dedi.

"ZAMLARA SESİMİZ ÇIKMIYOR AMA..."

Ali Günay (26), Suriyelilerin geri gönderilmesi ile var olan kriz ve işsizlik sorununun çözülmeyeceğini ifade ederek “Atanamayan öğretmenleri ne yapacağız. Onların yerine de Suriyeliler mi alınıyor? Bu ülkede kriz var. Bunun sorumlusu Suriyeliler değil. Her şeyi dışarıdan alıyorsun. Ne üretiyoruz ki, ne kadar iş alanımız var ki, ‘Suriyeliler ekmeğimize taş koyuyor. Maaş alıyorlar’ diyorlar. AB veriyor o parayı, biz bakmıyoruz yani onlara. Zamlara sesimiz çıkmıyor ama konu Suriyeliler olunca sokaklara çıkıp bağırıyoruz. Ülkelerinde savaş var diye orada kalıp ölsünler mi? Bu mu insanlık?​” diye sordu.

"DOĞRU DÜZGÜN İŞ ALANI OLSA SORUN ÇIKMAZDI"

Mehmet Kaya (32) işsizliğin önceden de var olan bir sorun olduğunu Suriyelilerin gelmesiyle daha da sorunun belirginleştiğini ifade ederek, “Ucuza çalıştırılıyorlar. Suriyeliler ekmeğimizi almadı elimizden, zenginler daha fazla kâra, para kazanmaya bakıyor sonuçta. Doğru düzgün iş alanı olsa sorun çıkmazdı. Kimse git demezdi onlara” dedi.

"SAVAŞ BİTİNCE ZATEN ÜLKEME DÖNECEĞİM"

Diyarbakır’da Suriyeli mültecilerin yaşadığı Kaynartepe Mahallesi’nin yolunu tuttuk. Mahallede görüştüğümüz Suriyeli Weys, kendilerine karşı başlatılan linç girişimin halk tarafından değil, siyasiler tarafından ateşlendiğini belirterek, yaşanan durumun üzüntüyle karşıladığını söyledi. Weys, “Linç girişimleri halkın işi değil siyasidir. Buraya geldik, herkes ekmeğinin peşinde. Evet biz buraya geldik iş alanına etkisi oldu. Buraya gelen zenginler de yatırım yaptı sonuç olarak. Zaten ucuz çalıştırıyorlar. Çalışmasak açız, aç mı kalalım? Ben ucuz çalışmaya mecburum. Dilenmemek için çalışıyorum” dedi. Kendilerine yapılan ödemenin Avrupa’dan yapıldığını fakat yaşamak için yeterli olmadığını da ekleyen Weys, “Bu devlete Avrupa para verdi, anlaşma yaptılar. Devlet cebinden vermiyor. Cebinden vermiş olsaydı en fazla bizi burada tutacağı 3 gündü. Geri dönelim tamam ama Esad’ın tekrar saldırmama garantisini kim verebilir? Savaş bitince zaten ülkeme döneceğim” dedi.

"İŞSİZLİĞİN NEDENİ BİZ DEĞİLİZ, TÜRKİYE’DE ZATEN İŞ YOK"

Xebat Muhammed ise yakın zamanda Suriye’ye geri döneceğini fakat henüz o koşullarının olmadığını belirterek, “Hâlâ savaş var. Gidecek yerim, evim yok. Ben gitmek istemiyor muyum? Orada arazim, zeytinliklerim var. Burada kiramı ödeyemiyorum. İşsizliğin nedeni biz değiliz. Türkiye’de iş yok durgun, biz de işsiziz. Borç edip dükkan açtım burada kiramı ödeyemiyorum. Biz gidince iş olacak mı? 5 yıldır buradayım. Bir kere bile kira mı yatırmadılar. 3 çocuğun olmalıymış, ben bir taneye bakamıyorum. Üç çocuğa nasıl bakayım? Ben gitmek istiyorum ama şimdi orada her köy bir devlet olmuş. Geri dönersek, varacak mıyız, ölecek miyiz, bilmiyorum. Zaten kapıdan girince bütün paranı senden alıyorlar. Gideceğin yere varamıyorsun. Sanki keyfimizden buradayız” diye konuştu.