05 Ağustos 2019 15:48

Hindistan, özerk eyalet olan Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırdı

Hindistan kendi yasalarını çıkarabilen özerk bir eyalet konumunda olan Cammu Keşmir'in ayrıcalıklı konumuna son verdi. Pakistan kararı "kabul edilemez" olarak değerlendirdi.

Fotoğraf: Google Street View

DÜNYA

Paylaş

Hindistan, Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan anayasa maddesini iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırdı.

Hindistan’ın 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Cammu Keşmir, kendi yasalarını çıkarabilen özerk bir eyalet konumundaydı. Bu özel statü, yabancıların bölgeye yerleşmesine ve mülk edinmesine izin vermeyen vatandaşlık yasasını da içeriyordu.

Seçim kampanyası döneminde yaptığı konuşmalarda Cammu Keşmir'in özel statüsünün kaldırılacağını söyleyen Hindistan Başbakanı Narendra Modi liderliğindeki milliyetçi Hindistan Halk Partisi (BJP) hükümeti, bağımsızlık sonrası bölgeye tanınan otonom yapı olmasını tanıyan 370. maddeyi kaldırarak, Cammu Keşmir'in ayrıcalıklı konumuna son verdi.

Alınan kararda, bölge, Cammu ve Keşmir Birlik Toprağı ile Ladakh Birlik Toprağı şeklinde ikiye ayrıldı. Karara göre, Cammu Keşmir bölgesinde sınırlı yetkilere sahip yerel bir meclis bulunacak ancak Ladakh'ta meclis olmayacak.

Bugüne kadar, anayasanın 370. maddesi gereği, Cammu Keşmir bölgesi tamamıyla otonom bir yapıya sahipti. Eyalet Meclisi, iletişim, savunma, finans ve dış ilişkiler alanları dışında kendi yasalarını düzenlemekte serbestti. Hükümetin aldığı kararla, bu otonom yapı ortadan kaldırıldı.

Hindistan hükümeti tarafından 2011'de yapılan son nüfus sayımına göre, Cammu Keşmir'in toplam nüfusu 12,5 milyonken, bölgedeki nüfusun, yüzde 68,3'ü Müslüman, yüzde 28,4'ü Hindu ve yaklaşık yüzde 1'i Budistlerden oluşuyor.

Cammu Keşmir'e günlerdir paramilis güçlerin yığılmasının ardından gece bölgede siyasetçiler ev hapsine alınmıştı. Güvenlik güçleri Srinagar'da yollara ve kavşaklara çelik bariyerler ve dikenli teller döşemişti. Bölgede ayrıca kamuya açık toplantılar yasaklandı, okullar kapatıldı, mobil ağlara ve internete kısıtlama getirildi.

PAKİSTAN'DAN TEPKİ

BBC türkçe'nin haberine göre Pakistan bu kararı "hukuka aykırı" ve "kabul edilemez" olarak nitelendirdi. Pakistan Dışişleri Bakanı Kureyşi, Hindistan'ı, bölgesel istikrar ve barış açısından ciddi sonuçlar doğuracak "tehlikeli bir oyun" oynamakla suçladı. Kureyşi, "Hindistan, bölgesel barış ve istikrar açısından ciddi sonuçlar doğuracak tehlikeli bir oyun oynuyor. Pakistan Başbakanı bu sorunu, ABD Başkanı (Donald) Trump'ın desteğiyle bu sorunu çözmeye çalışıyor ancak Hindistan konuyu çok daha karmaşık bir hale getiriyor" dedi.

ERDOĞAN, PAKİSTAN BAŞBAKANI İMRAN HAN İLE GÖRÜŞTÜ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Pakistan Başbakanı İmran Han ile telefonda görüştü.

İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşme, İmran Han'ın, Pakistan ile Hindistan arasında Keşmir konusunda yaşanan son gelişmelerle ilgili bilgi vermek için aramasıyla gerçekleşti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, taraflara diyalog sürecinin güçlendirilmesi çağrısında bulunduğu kaydedildi.

KEŞMİR SÜRECİ

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı. Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde. Bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim. Hindistan kontrolündeki bölgeleri “Cammu Keşmir” eyaleti adı altında kendine bağladı. Cammu Keşmir, halen Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolü altındaki Keşmir'e “Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)” ve “Gilgit Baltistan” olarak 2 özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü. Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken Pakistan, BM Güvenlik Konseyi kararlarının uygulanmasını istiyor. (DIŞ HABERLER)