Hindistan'ın Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırma kararı gerilimi artırdı

Hindistan'ın, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan Anayasa'nın 370. maddesini iptal ederek bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmasının ardından Pakistan Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC), Hindistan'la diplomatik ilişki seviyesini düşürme kararı aldı.

Pakistan Ulusal Güvenlik Konseyi NSC Hindistan'ın kontrolü altında bulunan Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırması gündemiyle Pakistan Başbakanı İmran Han başkanlığında toplandı.

Toplantıya ilişkin yapılan açıklamada, Hindistan'la diplomatik ilişki seviyesini düşürme ve ikili ticareti durdurma kararı alındığı belirtilerek, Hindistan'ın Cammu Keşmir kararının Birleşmiş Milletler'e taşınacağı kaydedildi.

Açıklamada, ikili anlaşmaların da gözden geçirileceği ve 14 Ağustos'ta kutlanacak Bağımsızlık Günü'nde Keşmir'le dayanışma mesajı verileceği vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, "Başbakan, Keşmir'de Hint yönetiminin takındığı canice tutumu anlatmak için tüm diplomatik kanalların açık tutulması talimatı verdi" ifadesine yer verildi.

MÜLTECİ İŞÇİLER BÖLGEYİ TERK EDİYOR

Hindistan'ın doğu ve kuzey eyaletlerinden Keşmir'e çalışmaya gelen binlerce göçmen işçi ise güvenlik endişesiyle bölgeden ayrılıyor. Çoğunluğu Hindistan'ın Bihar, Jharkhand ve Uttar Pradeş eyaletlerinden Keşmir'e çalışmaya gelen işçiler, bölgedeki güvenlik kuvvetlerinin sıkı seyahat önlemleri ve sokağa çıkma yasağı nedeniyle ülkenin farklı eyaletlerindeki evlerine dönmeye başladı.

Jagdish Mathur adındaki göçmen işçi, toplu taşıma hizmetlerinin neredeyse durduğu bölgede, işçilerin kilometrelerce yürümek zorunda kaldığını ve Srinagar'dan Cammu'ya 260 kilometrelik yolu ordu kamyonları ve otobüslerinde katettiklerini söyledi. Mathur, son dört gündür düzgün bir şekilde yemek yiyemediğini ifade etti.

Bazı işçiler, hükümetin Cammu Keşmir'e güvenlik kuvvetlerini konuşlandırmaya başlamasından sonra Keşmirli işverenlerin maaşlarını ödemediklerini ve işlerini bırakmalarını istediklerini belirtti. 

Öte yandan, Cammu'daki demiryolu istasyonunda yüzlerce işçinin bölgeyi terk etmek için tren beklediği görüldü. 

Bu arada, NDTV kanalına açıklamada bulunan ismi belirtilmeyen bir işçi, bazı arkadaşlarının mevcut durumdan tedirgin olduğunu dile getirerek, "Bölgedeki durum nedeniyle evimize dönüyoruz. Hükümetten herhangi bir yardım gelmedi. Burada sıkışıp kaldık." ifadesini kullandı.

Keşmir'de 12 yıldır marangozluk yaptığını kaydeden Surjit Singh de sokağa çıkma yasağı uygulaması nedeniyle geri dönme kararı aldığını söyledi.

Her yıl on binlerce işçi, inşaat, tarım ve marangozluk gibi çeşitli iş alanlarında çalışmak için Cammu Keşmir'e gidiyor. 

YASA HALK MECLİSİ'NDE KABUL EDİLDİ

Hindistan Başbakanı Narendra Modi liderliğindeki Hindistan Halk Partisinin (BJP) çoğunluğa sahip olduğu Halk Meclisi üyeleri, Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan Anayasa maddesinin hükmünün Cumhurbaşkanlığı emriyle 5 Ağustos'ta kaldırılmasının ardından, bölgenin yeniden yapılandırılmasına ilişkin yasa tasarısını görüşmek üzere dün bir araya geldi. Yasa tasarısı, federal parlamentonun alt kanadı Lok Sabha'da (Halk Meclisi) 70 ret oyuna karşı 370 evet oyuyla kabul edildi.

CAMMU KEŞMİR'DE TELEFON VE İNTERNET KESİNTİSİ

BBC'de yer alan habere göre Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan anayasa maddesi hükmünün kaldırılmasının ardından, bölgede hafta sonundan bu yana telefon ve internet hizmetlerinde kesinti uygulanıyor.

Kararın ardından bölgede eylemlerin yaşanmasının beklendiği, ancak iletişim kanallarındaki kesintiler sebebiyle halkın durumu nasıl karşıladığının bilinmediği bildirildi.

BBC muhabirinin bölgedeki meslektaşlarından edindiği bilgiye göre, kimse, eyaletin diğer bölgelerinde ne tür gelişmelerin yaşandığını bilmiyor, kimseyle iletişim kurulamıyor.

Bölge halkının yanı sıra Hindistan'ın diğer eyaletlerinde yaşayan Keşmirlilerin de ailelerine ve akrabalarına ulaşamadığı için endişeli oldukları vurgulandı.

KONTROL HATTI'NDA GERGİNLİK ÜST SEVİYEDE 

Hindistan ve Pakistan sınırındaki Kontrol Hattı'nda tansiyonun yüksek olduğu kaydedildi. 

Pakistan kara, hava ve deniz birliklerinin, Hindistan yönetiminin Cammu Keşmir'e yeni askeri birlikler gönderme kararının ardından yüksek seviyede alarma geçtiği; ülkenin en üst düzey komutanlarının, garnizon şehri Rawalpindi'de toplandığı bilgisi paylaşıldı. 

GÜVENLİK GÜÇLERİNE UYDU TELEFONU

Hindistan'ın, son haftalarda Cammu Keşmir'e on binlerce paramilisi konuşlandırması, bölgedeki gerilimi yükseltmişti.

Pazar gecesi Cammu Keşmir'in iki eski başbakanının ev hapsine alınmasının ardından bölgede telefon ve internet hizmetleri kesilmiş, telefon kesintilerinin yaşanacağı nedeniyle, güvenlik kuvvetlerine uydu telefonları verilmişti.

Öte yandan dün akşam Cammu Keşmir’in eski başbakanları Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti ile yerel siyasetçiler tutuklanmıştı.

PAKİSTAN: DÜNYA HİNDİSTAN'A MÜDAHALE ETMEZSE KÖTÜ SONUÇLAR ORTAYA ÇIKACAK

Pakistan Başbakanı İmran Han, Hindistan'ın, Keşmir'in özel statüsünü değiştirme kararı ile ilgili yaptığı açıklamada ise "Pakistan'la Hindistan arasında çıkacak savaşın kazananı olmayacaktır ama etkisi tüm dünyaya olacaktır. Dünya, kendi ülkesinin hukuku ve uluslararası hukuku ihlal eden bu ülkeye (Hindistan) müdahale etmezse kötü sonuçlar ortaya çıkacak" ifadelerini kullandı.

Acil toplanan Pakistan Parlamentosunda, Hindistan'ın, kontrolü altında bulunan Cammu Keşmir'e özel statü sağlayan 370. maddeyi kaldırmak için verdiği kanun teklifi gündeme alındı. 

Parlamentodaki ortak oturumda konuşan Han, Pakistan’ın Hindistan'a iyi niyetle yaklaştığını savunarak “Bişkek'te haziranda yapılan Şangay İşbirliği Örgütü toplantısında Hindistan'ın diyalog istemediğini fark ettik. Dün aldıkları kararla da bunu gösterdiler" ifadelerini kullandı.

"Barış için uzattığımız eli bu andan itibaren geri çektik" diyen Han, "Pulvama saldırısından sonra da nükleer güce sahip iki ülke olarak savaş riskini alamayacağımızı ve diyalogla sorunlarımızı çözmemiz gerektiğini söyledik. Şimdi benzeri bir durum oluşursa iki ülke arasında bir savaş çıkabileceği uyarısında bulunuyorum. Bu savaşın kazananı olmayacak ancak etkisi küresel olacaktır. Dünya söylediklerimi nükleer tehdit olarak algılamamalı. Dünya, kendi ülkesinin hukuku ve uluslararası hukuku ihlal eden bu ülkeye (Hindistan) müdahale etmezse kötü sonuçlar ortaya çıkacak." 

HAN: DİĞER İNANÇ GRUPLARI BASKI ALTINA ALINACAK

Hindistan'da iktidarda bulunan Hindistan Halk Partisini eleştiren (BJP) Han, "BJP'nin hem ideolojisi hem de seçim manifestosunun söylediği şey Hinduların tüm diğer dinlerin üzerinde olduğudur. Tüm diğer inanç gruplarını baskı altına alacak bir yapı kurmak istiyorlar" diye konuştu.

Keşmir'de uygulanacak bir baskının Pulvama saldırısına benzer bir olayın yeniden yaşanmasına sebep olması ihtimalinden söz eden Han, "Böyle bir talihsizlik yaşanırsa yine bizi suçlayacaklar hatta belki de bize saldıracaklardır ancak karşılığını veririz" dedi.

Han, uluslararası kamuoyunun çağrı yaparak, "Tüm dünya liderlerine Keşmir'de neler yaşandığını anlatmak bizim görevimiz. Biliyorum ki Batı dünyası yeterince Keşmir'de yaşananlarla ilgili bilgi sahibi değil, onları Keşmir'deki Müslümanların ve Hindistan'daki azınlıkların yaşadıkları konusunda bilgilendireceğim. Hindistan'da Müslümanlara ve azınlıklara karşı yapılan ne varsa Batı dünyasının değerlerine aykırı" ifadelerini kullandı. 

MALEZYA'DAN DİYALOG ÇAĞRISI

Malezya hükümeti, kararın arından iki tarafa da diyalog çağrısında bulundu. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Malezya, mevcut gerilimin hafiflemesi ve barışçıl çözüm bulunması için iki yakın komşunun yeniden diyalog ve müzakerede bulunmasını desteklemektedir" ifadesi kullanıldı.

Pakistan Başbakanı İmran Han, Keşmir'deki son gelişmeler ve artan gerilime ilişkin Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed ile dün telefonda görüşmüştü.

ÇİN'DEN HİNDİSTAN'A KEŞMİR TEPKİSİ

Kararla ilgili açıklama yapan Çin Dışişleri Bakanlığı ise "Hindistan’ın, Çin topraklarını idari yargı yetkisi alanına dahil etmesine" her zaman karşı çıkıldığı ve Çin'in bu tutumunun değişmediği belirtildi. 

Hindistan’ın sınır meseleleri konusundaki sözlerinde ve eylemlerinde ihtiyatlı davranması gerektiği belirtilen açıklamada, "Hindistan'a, iki taraf arasında varılan anlaşmalara kesinlikle uyma ve sınır meselelerini daha da karmaşıklaştıran eylemlerde bulunmaması çağrısında bulunduk." ifadeleri kullanıldı.

Tarafların (Hindistan ve Pakistan) bölgede statükoyu tek taraflı değiştiren ve gerginliği artıran eylemlerden kaçınması uyarısında bulunulan açıklamada, "Her iki tarafı diyalog ve danışma yoluyla ihtilafları barışçıl bir şekilde çözmeye ve bölgesel barış ve istikrarı korumaya çağırıyoruz." ifadelerine yer verildi.

ERDOĞAN, PAKİSTAN BAŞBAKANI HAN İLE GÖRÜŞTÜ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da kararın ardından Pakistan Başbakanı İmran Han ile telefonda görüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, taraflara diyalog sürecinin güçlendirilmesi çağrısında bulunduğu kaydedildi.

CAMMU KEŞMİR'İN ÖZEL STATÜSÜ KALDIRILDI

Hindistan, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan Anayasa'nın 370. maddesini 5 Ağustos'ta iptal ederek bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı.

Hindistan'da Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayıran "Cammu ve Keşmir'in Yeniden Yapılandırılması Teklifi", federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha'da (Eyaletler Meclisi) 61 ret oyuna karşı 125 evet oyuyla kabul edilmişti. 

KEŞMİR SORUNU

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir'i, Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde olan Keşmir'in yüzde 20'sine ise Çin hakim durumda. Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor. (DIŞ HABERLER)

Hindistan, özerk eyalet olan Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırdı

Hindistan-Pakistan gerilimi: 6 maddede bilinmesi gerekenler

Hindistan'dan Pakistan'a Keşmir tepkisi: Dünyadan izole edeceğiz