Estukyan: Aram Tigran Ermeniler ve Kürtler arasında kültürel ortaklık oluşturdu

Sadiye ESER
Naci KAYA

Sanatçı Aram Tigran'ın coğrafyanın bütün dillerine duyarlı biri olduğunu söyleyen Gazeteci Pakrat Estukyan, "Aram Tigran’ın Ermeni kimliğini ısrarla muhafaza etmesi ve bununla Kürtçe klamlar söylemesi onu Kürtler için çok değerli bir Ermeni haline getirdi" dedi.

Ermenice, Rumca, Kürtçe dillerinde seslendirdiği şarkılarla halkların sevgisini kazanan Aram Tigran'ın hayatını kaybetmesinin üzerinden 10 yıl geçti. Kürt müziğine ömrünü veren Tigran, Sason'un Bianda köyünden Brüksel'e uzanan yaşamına sığdırdığı 14 Kürtçe albümle, halklar arasında müzikal bir köprü kurdu. Batman Sason'da yaşayan ailesinin 1915 Ermeni soykırımından kurtularak, Qamışlo'ya yerleşmesi sonrası Aram Tigran dünyaya geldi. Ailesini kurtaran Kürtlere vefa borcunu Kürtçe müzik yaparak ödemeye çalıştığını ifade eden Tigran, kısa sürede Kürt halkının yüreğinde büyük bir yer edildi.

BABASININ MİRASINI DEVRALDI

Tigran’ın müziğe yönelmesine en büyük katkıyı babası sağlarken, küçük yaşlarda ud çalmaya başlar. Müzik alanındaki ilk derslerini babasından alan Tigran, Qamişlo’da lise eğitiminden sonra 3 yıl da yüksek eğitim gördü. İlk büyük konserini 1953’teki Newroz gecesinde veren Tigran, 1966 yılında ailesiyle birlikte Ermenistan’a göç eder. 1984 yılında Erivan radyosunda çalışmaya başlayan Tigran, 1995 yılında Avrupa’ya giderek Atina’ya yerleşti. 2009 Newroz kutlamaları için geldiği Diyarbakır'da rahatsızlanan Tigran, kaldırıldığı hastanede anjiyo yapılır. Daha sonra Yunanistan’da tedavisine devam ettirilen Tigran, 8 Ağustos 2009 tarihinde 75 yaşındayken veda etti.

Bürüksel’de defnedilen Tigran’ın mezarına Diyarbakır'dan getirilen toprak serpilse de o hala sevdalısı olduğu Diyarbakır’ın ve halkların yüreğinde yaşıyor.

“Anadillerinden biri Ermenice diğeri ise Kürtçeydi diyerek Tigran’ı tanımlayan gazeteci- yazar Pakrat Estukyan, Tigran babasından miras olarak aldığı müzik sevdasını bölgenin ezgileriyle tamamladığını dile getirdi.

"KÜRT TOPLUMU İÇİN İDOL BİR SANATÇI OLDU"

Tigran’la İstanbul’da tanıştığını anlatan Estukyan, Tigran’ı Kürt aydınları vasıtasıyla tanıştığını belirterek, “Aram Tigran ve eşini, Boyacıköy Ermeni Kilisesinde ağırladık. İlk defa orada tanıştım kendisiyle. Aram Tigran Kürtçe ezgiler kadar Ermenice ezgiler de kaydetmiş bir sanatçıdır. Ama bunların Ermeni toplumunda bir karşılığı olmamışken, Kürt toplumunda idol bir sanatçıya dönüştü” dedi.

"DOSTLUK KÖPRÜSÜ KURDU"

Tigran’ın Kürtler için önemli bir figür haline geldiğini vurgulayan Estukyan, “Türküleri dilden dile dolaştı. Bunun yanında Kürtlerin kendi ulus bilinçlerini inşa ederken 1915’lede yüzleşmelerinde büyük bir etken oldu. Burada esas önemli olan onun Ermeni kimliğidir. Her şey kimliği üzerinden şekilleniyor. O bağlamda halklar arasından bir dostluk köprüsü oldu. Sanatıyla bunu yaptığını söyleyemem çünkü Aram Tigran’ın sanatı Ermeniler tarafından hakkıyla fark edilmedi ve gerekli ilgiyi görmedi. Ama Aram Tigran’ın Ermeni kimliğini ısrarla muhafaza etmesi ve bununla Kürtçe klamlar söylemesi onu Kürtler için çok değerli bir Ermeni haline getirdi. Bu da Ermeniler ve Kürtler arasında bir kültürel ortaklık oluşturuyor” diye belirtti.

"COĞRAFYANIN DİLLERİNE DUYARLIYDI"

Tigran’ın çok üretken biri olduğunu sözlerine ekleyen Estukyan, aynı zamanda coğrafyanın dillerine duyarsız olmayan bir sanatçı olduğunu ifade etti. Estukyan, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bu bize olağanüstü gibi geliyor. Çünkü biz çoğu zaman kendi dillerimizi dahi bilmeyen bir nesil olduk bugün. Türkiye’de Ermenice bilmeyen Ermeni’ye çok rastlarsınız. Kürtçe bilmeyen Kürde çok rastlarsınız. Lazca bilmeyen Laz’a daha çok rastlarsınız. Ama bizden bir önceki nesil yaşadığı yerde o bölgede konuşan bütün dillere hakim insanlara rastlarsınız.” (İstanbul/MA)

Aram Tigran'ın bedeni değilse de sesi Diyarbakır’da

‘Aram Tigran’ın eserleri Kürt müziği için klasiğe dönüştü’