Hong Kong'da halk hareketi 3. ayında: Çin’den "askeri müdahale" tehdidi

Hong Kong’daki Çin müdahalesine karşı halk hareketi üçüncü ayına girdi. Protestocular hafta sonunda kitle gösterilerine hazırlanırken Çinli yetkililer ve devlet medyası “Askeri müdahale seçeneğinin saklı tutulduğu” mesajı vererek tehdit etti.

Çin devletinin kontrolündeki “Global Times”ın baş makalesinde “Çin’in Hong Kong’daki ayaklanmaları güç kullanarak bastırma kararını henüz almadığı, ancak bu seçeneğe de sahip olduğu” mesajı verildi. DW Türkçe’nin haberine göre Çin’in Hong Kong sınırındaki Şenzen kentindeki askeri hareketliliğin “Taşkınlık yapanlara açık bir uyarı olduğunu” değerlendirilen makalede “Hong Kong’un hukuk ve asayişi kendi başına yeniden sağlayamaması ve huzursuzlukların artması durumunda Çin merkezi hükümetinin müdahalesinin kaçınılmaz olacağı” kaydedildi.

POLİSTEN GÖVDE GÖSTERİSİ

Çin medyası Şenzen’de bir stadyumda zırhlı araçlarla özel polis kuvvetlerinin askeri geçit düzenlediği, yüzlerce polisin tatbikat yaptığı görüntüleri yayımlamış, bu görüntüler Çin’in askeri gövde gösterisi olarak algılanmıştı.

Çin’in Londra Büyükelçisi Liu Şiaoming perşembe günü yaptığı açıklamada Hong Kong’da durumun kötüleşmesi durumunda Pekin yönetiminin “Oturup seyretmeyeceğini” söylemiş, Çin’in Berlin Büyükelçisi Wu Ken de yine yaptığı açıklamada “Kamu düzenini yeniden normale döndürmek ve şiddet olaylarını durdurmak için gerekli önlemlerin alınmak zorunda olduğunu” kaydetmişti. Çin Büyükelçisi, bu görevin Hong Kong yönetiminin imkanlarını aşması durumunda Çin merkezi hükümeti tarafından üstlenilmesi gerekeceğini belirtmişti.

HONG KONG’UN ÖZERKLİĞİ

Hong Kong yönetiminin, suç zanlılarının Çin’e iade edilmesine imkan tanıyan bir yasa tasarısı hazırlaması üzerine on hafta kadar önce başlayan gösterilerde polis müdahalesiyle şiddet olayları da yaşanmış, hafta başında Hong Kong havaalanı uçuşlara kapatılırken, salı gecesi polisle göstericiler arasında ağır çatışmalar yaşanmıştı.

Britanya, 156 yıllık sömürgesi Hong Kong’un egemenliğini 1997 yılında Çin’e devretmiş, Hong Kong Çin’e bağlı yarı-özerk bir kent statüsüne kavuşmuştu. Çin ve Britanya arasında yapılan anlaşmada öngörülen “bir ülke, iki sistem” ilkesi uyarınca Hong Kong yönetiminin ekonomik ve siyasi alanda Pekin’den bağımsız olması, Çin sisteminin Hong Kong’da uygulanmaması kararlaştırılmıştı. Anlaşmanın süresi 2047 yılında doluyor.

HONG KONG’DA NELER OLUYOR?

“Suçluların Çin’e, Makao Özel İdari Bölgesi’ne ve Tayvan’a iadesini kolaylaştıran tasarı”, Hong Kong yerel meclisine ilk olarak nisan ayında geldi. Tasarı, Hong Konglu 20 yaşındaki gencin geçen yıl martta Tayvan’a birlikte seyahate gittiği kız arkadaşını öldürmesi ve sonrasında Tayvan makamlarının katil zanlısını Hong Kong’dan istemesi gerekçe gösterilerek gündeme getirildi.

Tayvan ile iade anlaşması bulunmayan Hong Kong bu tasarıyla Tayvan, Makao ve Çin’e cinayet başta olmak üzere ağır kriminal suçluların iadesini amaçlıyor. Söz konusu tasarı, 3 Nisan’da Hong Kong yerel meclisine sunuldu ancak ilave revizeler gerek görülmesi nedeniyle geçmedi.

SİYASİ MUHALİFLERİ KAPSAMASI ENDİŞESİ

Göstericilerin tasarıya itirazının altında ise daha önce Hong Kong yerel meclisinde delegelerin yemin metnine müdahale eden, Çin ulusal marşı ve bayrağına saygı gösterilmesini sağlamak gerekçesiyle kanun çıkaran Pekin yönetiminin, tasarının içeriğini bölgedeki siyasi muhalifleri de içerecek şekilde genişletebileceği endişesi yatıyor.

Gösterilerde, sayıları yüz bin ile bir milyon arasında değişen kitlenin, nüfusu 7.4 milyona ulaşan Hong Kong’da, bölgenin yedide birini oluşturduğu görülüyor. Son aylarda özellikle beyaz yakalıların da zaman zaman gösterilerde bulunması, gösterilere halk ve idari bölge yönetiminden de desteğin olduğunu gözler önüne seriyor. Geçtiğimiz hafta pazartesi günü gerçekleştirilen genel greve ise sendikalar çağrı yapmamasına rağmen binlerce işçi ve emekçi katılmıştı.

Bugüne kadar 700’den fazla gösterici gözaltına alınırken 6 gösterici tutuklandı, 2 Çin vatandaşı ciddi şekilde yaralandı. Hong Kong polisinin göstericilere müdahalesinde kullandığı plastik mermiler bazı göstericileri kör etti.

ÇİN, ASKER GÖNDEREBİLİR Mİ?

Hong Kong’un 1997’de İngiltere’den Çin’e devrinde bölgede Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hong Kong Garnizonu kuruldu. Çin Halk Kurtuluş Ordusunun, merkezi Guangdong eyaletindeki Güney Saha Komutanlığına bağlı faaliyet gösteren garnizonun 5 bin civarında personeli bulunduğu tahmin ediliyor.

Çin’in, Hong Kong Özel İdari Bölgesi’ne olası bir müdahalesi, Çin merkezi hükümetince 1996’da çıkarılan Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hong Kong’a Asker Konuşlandırma Kanunu’na göre gelişme kaydedecek.

Bu kanuna göre, Pekin hükümetinin Hong Kong’a asker sevk edebilmesi için öncelikle Hong Kong yerel hükümetinin merkezi hükümetten talepte bulunması gerekiyor. Merkezi hükümetin de bu talebi onaylaması ve harekete geçmesi yasal gereklilik. (DIŞ HABERLER)

Genel grev, Hong Kong gösterileri işçi sınıfının girişine işaret ediyor

Hong Kong'daki protestolar: Grev kararı nedeniyle uçuşlar iptal edildi

Hong Kong’da protestolar devam ediyor