10 Ekim Katliamı’nda "insanlığa karşı suç" tespiti

Birkan BULUT
Ankara

10 Ekim Ankara Katliamı davasında IŞİD yöneticiliğinden 18 yıl hapis cezası alan Erman Ekici hakkında “Kasten öldürmek”, “Kasten öldürmeye teşebbüs” ve “insanlığa karşı suç”tan da yeni bir iddianame düzenlendi. İddianamenin kabul edilmesi durumunda, ilk defa bir IŞİD’li insanlığa karşı suç işlemekten yargılanacak.

IŞİD’in 10 Ekim 2015 tarihinde Ankara’da Emek, Demokrasi ve Barış Mitingi’ne düzenlediği canlı bombalı saldırıda 103 kişi hayatını kaybetmiş, yüzlerce kişi yaralanmıştı. Türkiye tarihinin en kanlı katliamının ardından görülen dava 3 yıl sürdü. Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen ve geçen yıl ağustos ayında karara bağlanan davada, 35 sanık arasındaki tutuklu 19 kişiye 7 buçuk yıl ve 101 kez ağırlaştırılmış müebbet arasında değişen sürede hapis cezası verilmişti. Firari 16 sanık hakkındaki ayrılan kamu davası ise hâlâ sürüyor. Ayrıca 10 Ekim Katliamı davasında, örgüt yöneticiliğinden 18 yıl hapis cezası verilen Erman Ekici hakkında katliamda meydana gelen ölüm ve yaralanmalardan dolayı suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmişti. Suç duyurusunun ardından Erman Ekici hakkında yeni bir iddianame hazırlandı. Ankara Cumhuriyet Savcısı Yarcan Mutlu, Ekici hakkında “İkisi çocuk 100 kişiyi kasten öldürmek”, “20’si çocuk 391 kişiyi kasten öldürmeye teşebbüs” ün yanı sıra Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 77.  maddesindeki “insanlığa karşı suç”tan da iddianame düzenledi.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇTA ZAMAN AŞIMI İŞLEMİYOR

Kanuna göre çeşitli suçların “siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda sistemli olarak işlenmesi, insanlığa karşı suç” olarak kabul ediliyor. Bu suçlar şöyle: kasten öldürme, kasten yaralama, işkence, eziyet veya köleleştirme, kişi hürriyetinden yoksun kılma, bilimsel deneylere tabi kılma, cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı, zorla hamile bırakma, zorla fuhşa sevk etme. Aynı kanuna göre bu suçlardan dolayı zaman aşımı işlemiyor. 10 Ekim davası boyunca IŞİD’in bu suçların neredeyse hepsini işlediği ve katliamın da insanlığa karşı suç olarak cezalandırılması talep edilmiş, ancak mahkeme kabul etmemişti. Erman Ekici hakkında hazırlanan yeni iddianamede insanlığa karşı suç “dini saiklerle toplumun bir kesimine karşı” olarak tanımlanıyor.

HDP VE CUMHURİYET GAZETESİNE DE SALDIRACAKLARDI

10 Ekim Katliamı davasında Erman Ekici’nin mitinge saldırı emrini Yunus Durmaz’a getirdiği, teknik ve fiziki takip tutanaklarına göre IŞİD’in Gaziantep hücresinin yanı sıra Elazığ, Malatya ve Şanlıurfa’da örgütsel faaliyetlerde bulunduğu tespit edilmişti. 10 Ekim Katliamı’ndan 20 gün sonra dur ihtarına uymayıp, polise el bombası atarak kaçmaya çalışan şahısların bulunduğu aracın HDP İstanbul il binasını patlatmak amacıyla yola çıktığı öğrenilmişti. Araçta bulunan Yusuf Cebael ve Abdülkadir Demirel’in yakalanmasının ardından 7 eve düzenlenen operasyonda Erman Ekici de yakalandı. IŞİD’liler HDP İstanbul il binasının yanı sıra Cumhuriyet gazetesinin Ankara’daki adresine de saldırı hazırlığındaydı. Bomba yüklü araçta Erman Ekici’nin de parmak izi vardı.

BİR IŞİD’Lİ İLK DEFA BU SUÇTAN YARGILANACAK

Konuyla ilgili sorularımızı yanıtlayan Avukat Senem Doğanoğlu, özetle şöyle konuştu: “İddianame henüz değerlendirme aşamasında ama mahkemenin kabul edeceğini düşünüyoruz. İnsanlığa karşı suç yönünden Erman Ekici için yargılama sürecektir. İstinaf mahkemesinde bulunan ana davada da insanlığa karşı suçtan yargılama yapılırsa emsal olacaktır. İddianamenin kabul edilmesi durumunda Türkiye’de ilk defa bir IŞİD’li insanlığa karşı suçtan yargılanacak. 12 Eylül darbesi ve Sivas Katliamı davalarında da bu tartışma yapılmış ama iddianamede yer almamıştı. Uluslararası ceza mahkemelerinde IŞİD’liler hakkında insanlığa karşı suçta henüz bir yargılama yok ve her ülkenin kendi yargısına bırakılıyor. Erman Ekici hakkındaki iddianame kabul edilirse, bunun diğer yargılamalarını da etkileyeceğini düşünüyoruz. Böyle bir katliamda insanlığa karşı suçla ilgili bir gelişme Türkiye açısından önemli. Bu iddianamenin ardından ne yapacağımızı 10 Ekim Avukat Komisyonunda değerlendireceğiz.”