Ekonomist Mustafa Sönmez: İşsizlik arttı ücretler eridi
Türkiye İstatistik Kurumu iş gücü girdi endekslerini yayımladı. İstihdam bir önceki çeyreğe göre yüzde 6,1 gibi büyük bir oranda azaldı.
Fotoğraf: Pixabay
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılının ikinci çeyreğine ilişkin iş gücü girdi endekslerini yayımladı. Buna göre istihdam bir önceki çeyreğe göre yüzde 6,1 gibi büyük bir oranda azaldı. Yüzde 18,4 artan ücretler ise yüzde 20 düzeyinde gerçekleşen enflasyonun altında kalarak reel olarak eridi. İstihdam ve ücretlerde en büyük erime inşaat sektöründe yaşandı. Ekonomist Mustafa Sönmez, açıklanan rakamların yoksullaşmanın TÜİK tarafından sayısal olarak teyidi olduğunu söyledi.
Evrensel’e konuşan Sönmez, TÜİK rakamlarına göre ikinci çeyrekte, bir önceki çeyreğe göre istihdamın yüzde 6,1 azaldığının ortaya çıktığını söyledi. “Bu da diğer veri setlerinin gösterdiği gibi işyeri kapanması ve işten atmalarla işsizliğin arttığını, yüzde 6,1 dolayında bir istihdam azalışıyla üretime devam edildiğini ortaya koyuyor” diyen Sönmez, bu azalışın ciddi bir azalış olduğuna dikkat çekti.
ÜCRETLER ERİDİ İNŞAAT ÇÖKTÜ
TÜİK rakamlarının ücretlerin yüzde 18,4 arttığını söylediğini aktaran Sönmez, şöyle devam etti: “Biz biliyoruz ki aynı dönemde enflasyon yüzde 20 üzerinde arttı. Ücret artışlarının enflasyonun gerisinde kaldığını ve işçilerin reel gelirlerinin azaldığını gösteriyor. İşsizlik artmış bir yandan reel gelirler azalmış. Rakamlar yoksullaşmanın TÜİK tarafından sayısal olarak teyidi olarak okunabilir.” İnşaat sektöründe ücretlerin nominal olarak da düştüğünü dile getiren Sönmez, “İnşaattaki çöküş nedeniyle nominal olarak ücretler yüzde 7,5 azalmış. Hem enflasyon var hem de hem ücretler azalmış. Daha da beter durum. İnşaatta ultra gelir kaybı ve ultra istihdam kaybı var” dedi.
PATRONLAR GEREKÇE YAPIYOR
Rakamlarda işverenlerin iş gücü maliyetlerinin ağırlaştığının görüldüğünü vurgulayan Sönmez, “İşverenler cenahından bakıldığında üretim azaldığı için iş gücü maliyeti işverenlere göre artış gözüküyor. ‘Yeterince üretim yapamıyoruz talep yok o zaman bu işçi ve işçi maliyeti bize fazla geliyor’ diyorlar. İşverenler buradan hareket ederek maliyetlerini düşürmek için tensikata gerekçe bulabiliyorlar” diye konuştu.
TÜİK’İN ENDEKSİNDE NELER VAR?
AA’da yer alan habere göre TÜİK’in açıkladığı endekse göre sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış istihdam endeksi, bu yılın nisan-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,1 geriledi. Alt sektörler incelendiğinde endeks, sanayi sektöründe yüzde 3,2, inşaat sektöründe yüzde 28,9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 2,1 azalış gösterdi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış istihdam endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,8 azaldı. Endeks, bu dönemde sanayide yüzde 0,3 artarken, inşaatta yüzde 7,9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 0,1 azalış kaydetti.
Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış çalışılan saat endeksi, bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9,2 geriledi. Alt sektörler incelendiğinde endeks, sanayi sektöründe yüzde 6,6, inşaat sektöründe yüzde 32,1 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 4,7 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış çalışılan saat endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,3 düştü. Alt sektörler incelendiğinde endeks, sanayi sektöründe yüzde 1,2, inşaat sektöründe yüzde 9,1 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 1,5 geriledi.
Brüt ücret-maaş endeksi, nisan-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,4 arttı. Endeks, sanayide yüzde 19,9, ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 22,2 artış gösterirken, inşaatta ise yüzde 7,5 azaldı.
Saatlik iş gücü maliyeti endeksi, ikinci çeyrekte yıllık bazda yüzde 30 artarken sanayi sektöründeki artış yüzde 27,7, inşaat sektöründe yüzde 36,6 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 27,9 olarak kayıtlara geçti. (İstanbul/EVRENSEL)
