Türkiye ekonomisi küçülüyor: Hükümetin OVP’si çöktü
Türkiye ekonomisini ikinci çeyrekte de yüzde 1,5 küçüldü. İktisat Profesörü Aziz Konukman TÜİK'in açıkladığı verileri Evrensel'e değerlendirdi.
Görsel: Pixabay
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılı ikinci çeyrek Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verisini açıkladı. Açıklanan rakamları Evrensel’e değerlendiren İktisat Profesörü Aziz Konukman, “Orta vadeli program (OVP) çöktü. 2019 yılında ekonominin 2.3 büyüyeceğini öngörüyordu Maliye Bakanı. Bunun olmayacağı anlaşıldı” dedi.
Ekonominin yüzde 1.5 küçüldüğü bir çeyrekte ‘Geleceğe dönük olarak sorun olacak küçülme’nin, ‘gayrisafi sabit sermaye’ (yatırımlar) kaleminde meydana geldiğini söyleyen Konukman, “Çünkü burada küçülme yüzde 22.8. Ekonominin yüzde 1.5 küçüldüğü bir çeyrekte sermaye yatırımları 22.8 küçülüyor. Makine ve tesisat yatırımlarında küçülme 16.5. Bu, toparlanmanın güç olacağını gösteriyor. Toparlanma olsa bile, milli gelir pozitif ivmeye bile girse bunun düşük düzeylerde olacağını gösteriyor” dedi.
TÜİK’E GÖRE TARIM BÜYÜDÜ
Sanayi ve hizmet sektörlerinde küçülme yaşanırken tarımda büyüme açıklanmış olmasını inandırıcı bulmadığını söyleyen Konukman, “Sektör bazında sanayide küçülme yüzde 2.7. Tarımda yüzde 3.4 büyüme. Tarımdaki büyüme hiç inandırıcı gelmiyor bana. Birinci çeyrekten daha fazla büyümüş. Yüzde 1.3’ten yüzde 3.4’e çıkmış. Tarımın pozitif olması daha az küçülme rakamı ortaya koyuyor. Tarıma bütün desteği kestiniz, vermeniz gereken teşviki kaç yıldır vermiyorsunuz ama enteresandır tarımda üretim patlaması yaşanıyor. Girdiler pahalanmış, ekonomi küçülürken tarımda üretim patlamış. Ne oldu da böyle oldu? TÜİK bunu açıklamak zorunda” ifadelerini kullandı.
İŞÇİNİN PAYI AZALDI
İmalat sanayi ise yüzde 3.3 küçüldü. “Buradaki küçülme daha kötü” diyen Konukman, “İnşaatta vahim bir durum var. Küçülme yüzde 12.7. Neden faizlerin düşürülmeye çalışıldığı da burada görülüyor. Hizmetler bile küçülmüş. Kriz yok diyenlere bizzat TÜİK’in verdiği yanıt, ki TÜİK rakamları da sorgulanıyor. Takvim etkisine bakıldığında milli gelir 1.2 büyümüş görünüyor. Pozitif ama son derece düşük bir rakam. 2019 yılı ikinci çeyreğinde hanehalkı tüketimi yüzde 1.1 küçülmüş. Devlet harcamaya devam ediyor. Özel sektörün tüketim harcamaları yüzde 1.1 küçülmüş. İşçi ödemelerinin milli gelir katma değeri içindeki payı geçen çeyrekte 39.2 idi. Şimdi 37.1’e indi. İşçilerin payı azaldı” dedi.
Hükümet tarafından açıklanan OVP’nin çöktüğünü dile getiren Konukman, “Maliye Bakanı 2019 yılında ekonominin 2.3 büyüyeceğini öngörüyordu. Bunun olmayacağı anlaşıldı. Maliye Bakanının ortada görünmemesi bu rakamın sonucu. ‘Bütün kötü niyetli dış güçlere rağmen 2019 yılı içinde 2.3’lük büyümeyi gerçekleştireceğiz’ demişti. İki çeyrekte küçülme var. Diğer çeyrekte acayip büyümen lazım. Onun işaretleri var mı? Yok” dedi.
"TÜİK REVİZYONLARI AÇIKLAMALI"
Ekonomide küçülmenin beklendiğini dile getiren Konukman, TÜİK tarafından geçmişe dönük yapılan revizelere dikkat çekti: “Revizeler olmuş. 2018 büyümesi yüzde 2.6 idi, yüzde 2.8 olmuş. İlk çeyreğin küçülmesi yüzde 3’tü, yüzde 2.4 olmuş. TÜİK yaptığı bu revizyonları kamuoyuna açıklamalı. Birinci çeyrek küçülmeyi 3 diye açıkladın, şimdi neden 2.4 oldu? Bunu sormamız lazım.” (İstanbul/EVRENSEL)
