Bülent Falakaoğlu enflasyon verilerini değerlendirdi: Düşüş zokası! 

Bülent FALAKAOĞLU

Enflasyonda tek haneyi gördük; Yüzde 9.26.

Ve hemen şu yaygarayı duyduk, iktidar ve yandaşlarından: ‘Tek haneye inecek’ dedik, nitekim indi.

Oysa bir yanılsama!

Bu yüzden de kalıcı olamayacak. 

Kasım ayından itibaren yeniden çift haneye çıkacak. 

Bunu zaten hükümet de biliyor. Bu yüzden de yeni ekonomi programının (YEP) bu yıl sonu için enflasyon tahmini yüzde 12.

Neden böyle olacak? 

Teknik cevabı: Baz etkisi.

Türkçe meali: Hesapta var gerçekte yok.

Şöyle ki... 

Geçen yılın eylül ayında... 

Kur şokunun (Dolar 4.70’ten 6 TL’nin üzerine gelmişti) etkisi ile... 

Aylık enflasyonda yüzde 6.30’luk rekor bir artış gerçekleşmişti. 

Aslında bu yılın eylülünde de zam yağmuru hız kesmedi. Çocuğunu okula gönderen velilerin servis, okul gibi eğitim masrafları karşısında adeta beli büküldü.

Eylülde fiyatlar artmaya devam ettiği için de... Enflasyon aylık olarak ağustosa göre yaklaşık 1 puan (TÜİK eylül ayı aylık enflasyonu 0.99 olarak açıkladı) yükseldi.

Buna rağmen enflasyon 5.5 puan (Yüzde 15’ten yüzde 9.26’ya) düşmüş gözüktü. 

‘Düşmüş gözüktü’ diyoruz çünkü... 

Bu 5.5 puan... 

Geçen yılki 6.30 ile bu yılki 1 puanlık aylık enflasyon arasındaki sadece bu aya mahsus farktan kaynaklı. 

Bu nedenden dolayı da... 

Yıllık enflasyonun yüzde 9’a inmiş olmasının vatandaş için hiçbir anlamı yok. 

Zira... 

Geçen yılın eylülündeki yıllık oran yüzde 24.52 idi. Bu eylül yüzde 9.26 daha eklendi. Böylece son iki yılın enflasyonu yüzde 36’yı aştı.

Ne düşmesi?...

‘Enflasyon düştü’ lafını duyar duymaz... 

Vatandaşın sinkaflı cümleler kurması bu yüzden.

***

Ayrıca...

Geçen yıl eylülü ile bu yılın eylül ayı kıyaslanıp, ‘yıllık enflasyon yüzde 9’ deniyor ama... 

Gel gör ki... 

Ekim 2018 ile Eylül 2019 arasında ay ay yaşadığımız enflasyonu toplayıp 12’ye böldüğümüzde yüzde 18.27 çıkıyor.

Aylık ortalamalara göre enflasyon yüzde 18.27. 

Açıklanan yüzde 9 ile arasında uçurum var.

Eylülden eylüle değil de...

Her ay yaşadığımıza göre bizim için enflasyon yüzde 9 olamaz. 

Üstelik aylık ortalamalara göre...
Gıda fiyatları     yüzde 24’ün...
Ev eşyası           yüzde 25’in...
Çeşitli mallar    yüzde 26’nın üzerinde artış göstermişken. 

Elektrik, kira, doğal gaz zamları eve yansıyıp, konut giderleri yüzde 17’nin üzerinde artmışken.

***

Ha bir de..

“Bak gördünüz mü? ‘Faizler insin enflasyon da inecek’ diyen Cumhurbaşkanı haklı çıktı” diyenler var.  

Evet, Merkez Bankası son dönem toplam 8 puanlık faiz indirimine gitti. Buna 24 Ekim’de, 2 puanlık yeni bir indirim ekleyebilir.

‘Haklı çıktı’ diyenlere soruyoruz: Toplamda 10 puanı bulacak faiz indirimine rağmen kasımdan itibaren faizler artmaya başlayınca, ‘Reis bu işi bilmiyormuş’ da diyecek misiniz?

HEDEF ÜZERİNDEN EMEKÇİYİ VURMAK

Belirtelim ki...

Hükümetin yıl sonu için enflasyonda yüzde 12’lik hedefini tutturması olası.

2020’nin yüzde 8.5’lik, 2021’in yüzde 6’lık enflasyon hedeflerini ise tutturması mümkün gözükmüyor. 

Çünkü... 

Bir yandan elektriğe, doğal gaza, çaya, şekere, süte zam yağdırıp diğer yandan enflasyonu düşük göstermek bu yıl olabilecek bir şeydi. Ve o baz etkisi bu yılın kasım ayı ile birlikte sona erecek.

Sona erişle birlikte...

Acısını mutfağımızda, cebimizde hissettiğimiz ama kağıt üzerinde (enflasyon rakamında) göremediğimiz hükümet uygulamalarının sonuçlarını kağıt üzerinde de göreceğiz.

Ne diyor yeni ekonomi programında hükümet?

Kamu açıkları kamu zamları ile azaltılacak.

‘Tabana yayılacak’ söylemi ile yeni vergiler salınacak.

Tüketimi canlandırmak için vergi indirimi yöntemi artık devrede olamayacak.

Bunların tümü enflasyonu azdıracak uygulamalar. 

Hedef tutmayacak ama hedef üzerinden emekçiler vurulacak.

İşçiye, memura, emekliye...

Hedef enflasyon üzerinden zam yapılacak.

Bu demektir ki sabit gelirli vatandaşlar yoksullaşacak. Örneğin bu yıl 4+4 oranında maaş zammı alan memurlar seneye yüzde 6’lık hedefe göre yüzde 3+3 oranında zam alacak.

Son iki yılda sadece elektriğe yapılan zam oranı yüzde 60’ı bulmuşken...

İki yıllık enflasyon yüzde 40’a ulaşmışken...

Memura yüzde 8, yüzde 6 artışlar reva görülecek. 

TAM BİR IMF BOYUNDURUĞU

Açıklandığında gazete olarak dikkat çektiğimiz üzere YEP, IMF’siz IMF uzantılı program izleri taşıyor. 

Esnek iş gücü piyasası, ücret artışlarının sınırlanması ve hedeflenen enflasyona göre maaş zammı. 

Kamu zamları ile kamu açıklarının azaltılması. 

Yani daha fazla güvencesizlik, daha düşük reel ücretler, daha çok zam!

Tam bir IMF anlayışı!

O anlayış gereği derin bir yoksullaşma yaşayacağız!

Önümüzdeki aylarda havaların soğuması ile elektrik ve doğal gaz zamlarının etkisini daha ağır hissedeceğiz.

Elektrik ve doğal gaz zamları temel ihtiyaçlarımıza zam olarak yansıyacak. Cebimiz daha çok yanacak.

Haliyle... 

Hissedilmeyen enflasyon düşüşüne değil, kombi yakamazken yanan cebine bakacak vatandaş!

***
Sonuç!

Kur şokunun enflasyon üstündeki etkisi gitmiş gözükse de... 

Sorunlar geride kaldı algısı yaratsa da...

Enflasyonun yıkıcı etkisi sürecek.