Rap’ten gari neler kaldı?

Ali Altun

Hacettepe Üniversitesi

Özellikle gençler arasında yer tutan ve bu dönem tartışılan, Susamam ve Olay parçalarıyla da birlikte geniş alanda ses getiren Rap müzik hakkında, Hacettepe Üniversitesi Rap Topluluğu başkanı ile bir sohbet gerçekleştirdik. Lafı uzatmandan sohbete geçiyoruz.

Öncelikle seni tanıyabilir miyiz?

Ben Arif Can Koçer. Çocukluğumdan beri Rap müziğin içerisindeyim. Rap müzik yaptık, yapan arkadaşlarla da beraberiz. Şu anda da Hacettepe Üniversitesi Rap Topluluğu başkanlığı yapıyorum.

BAŞLANGIÇ NOKTASI VE İLERLEME

Rap müziği temellendirirsek hem doğuşu hem de tarihsel ilerleyişini nasıl ele alabiliriz?

Rap müzik ezilen halk müziği olarak doğmuştur. Rap, Amerika’da siyahların diskolara alınmaması sonucu kendi eğlence anlayışlarını yaratmak için başlattığı bir akım sonrası doğmuştur. Doğuşundan 6-7 yıl sonra ilk protest parça olan, Granmaster Flash’in The Message işi yapılmıştır. Sonrasında 90’larda Gangster rap var oldu. En son da bugün popüler olan T-Rap’a Türkiye’de evrildi. Almanya’da, Neonazilerin geri doğuşu ile birlikte oradaki Türkler, Batı Berlin’de Amerikan gece diskolarında barınabiliyorlardı ve Rap ile orada tanışmışlardı. Orada da Hip-Hop kültürünü Dazlaklara karşı bir savaş halinde ele almışlardı. Hatta bu karşı duruş Islamic Force, Boe B ve Cartel grubu ile başlıyor, ondan sonra Türkiye’ye geliyor.

Türkiye’deki Rap müzik ile Dünya’daki örnekleri arasında nasıl bir değerlendirme yapılabilir?

Türkiye’deki Rap müzik dünyadan tamamen etkilenmiş durumda. Amerika ve Almanya rapi şeklinde iki odağı var. Ve ikisinde de ne gerçekleşiyorsa onla birebir ilerleyen bir durumda. Ama son dönemde gördüğümüz o parçalar kesinlikle çok farklı bir noktada.

GÜNDEMDE YÜKSELEN RAP BAYRAĞI

Son dönemde artan bir talepten ve destekten bahsedebilir miyiz? Bunun nedeni nedir?

Kesinlikle. Son üç yıla kadar rap müzik neredeyse Türkiye’de ötekileştirilen, kabul edilmeyen bir müzik türüydü. Ezhel’in, Müptezhel albümünden sonra kabul edilmeye, kabul görmeye başlandı. Bunun sebebi de şu an gençliğin var olan müziği kabul etmemesi, Dünya’ya farklı bakması, içerisindeki isyan yüzünden kabullenmesi bence.

Peki Susamam ve Olay parçaları hem Rap camiasında ve kendi içerisinde hem de dinleyen kitle içerisindeki yeri nedir? Protest rapin uzun dönem sonra gündemi böyle sarsması nasıl değerlendirebilir?

Bu parçalar Türkiye gündeminde zaten açık açık Susamam diyerek herkesin sustuğu bir dönemde ses getiren bir hareket oldu. Politik açıdan düşündüğümüzde, kimsenin konuşmadığı, ötekileştirildiği, hapse atıldığı, korktuğu ve sindirildiği bir dönemde bunu yaptı. Rap camiası içerisinde şu şekilde bir tepkisi oldu; eski rap dinleyicileri Türkiye’deki gerçek rapin bu olduğunu savundu diyebiliriz.

RAPİN TAVRI VE ÜLKE GÜNCELLİĞİ

Son yayınlanan bu iki parçaya hem lirik açıdan hem de değindiği konu bakımından ve klip üzerinden nasıl okuyorsunuz? Olay klibinin trendlerden kaldırılması hakkında ne düşünüyorsunuz?

Aslında anlatmak istediği Türkiye gerçeği olmuş. Eğitim, faşizm, hukuk, adalet, insan hakları gibi şeylere değinip ele almışlar. Klip de bunları göstermeye yönelik olmuş. Biraz eksik kaldığını düşünüyorum. Klibin trendlerden kaldırılması da protest rape karşı bir hamle. Bundan bir kaç ay önce Saian albüm çıkarttı. Spotify’da listelere en üst sıralardan girmesine karşın diğer gün ilk elden listeden çıkartıldı. Genel olarak kapitalist güçler protest rape karşı böyle bir tavır sergililiyorlar.

Susamam klibin eksik yönleri var mı? Örneğin deniz kirliliğini anlatırken sadece bir izmarite indirgemiş olması doğru bir bakış açısı mı?

Sadece bir izmarite indirgemiyor.Tamamen sokaktandır, basitliktendir bahsettiği. Böyle olunca izmaritle her şeyi temsil ediyor. Rapin genel olarak huyu budur. İki kelimeyle daha fazla şeyi temsil etme gibi bir yapısı var. Faşizm konusunu da Aga B’nin tam anlattığını göremiyoruz ama belli örnek üzerinden değerlendirdiğini söyleyebiliriz.

SAHİPLENİLEN BİR TAVIR

Parçaların trendlerden indirilmesi, üniversite içindeki toplulukların baskılanması ve ülkenin durumunu düşünürsen toplamı nasıl değerlendirirsin?

Parçanın amacı buydu. Susamam demesinin sebebi bu. Bu kadar baskı, saldırı ve korku politikasının ardından artık yeter deyip susmuyoruz söylüyoruz demekti. Türkiye’de olanları da o parçayla anlatmak istediler.

Protest rap şarkıları öncesinde de vardı. Ama bu dönemki Susamam parçası neden bu kadar sahiplenildi? Bir çözüm arayışı olabilir mi?

Bunu iki noktada ele alabiliriz. Bir Türkiye’deki durum. Diğeri Türkiye’deki rapin gelişimi. Daha öncesinde rap bu kadar gelişmiş olmadığı için insanlar bu kadar göz önüne almıyordu. Ama bugün Rap popüler bir müzik türü. Diğer bir konu piyasada hareketlilik olmaması. Bir parça bütün ülkeyi etkileyebiliyor.