Arap basını: Suriye coğrafyasını kontrol etme haritası değişiyor
Arap basını, Rusya Devlet Başkanı Putin'le Recep Tayyip Erdoğan’ın Soçi’de gerçekleştirdiği zirveye büyük yer verdi.
Fotoğraf: Sefa Karacan/AA
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Soçi’de gerçekleştirdiği zirve, Arap basınının önemli gündem maddelerinden birisi oldu. Arap basını, Suriye Demokratik Güçlerinin sınırdan 30 kilometre derinliğe çekileceğini ve Türkiye-Suriye sınırında 10 kilometrelik derinlikte Rusya ile Türkiye’nin ortak devriye bulunduracağını öne çıkardı.
Alkuds Al Arabi, zirveden çıkan sonucu “Türkiye ve Rusya YPG’nin bölgeden uzaklaştırılması ve ortak devriyeler düzenlenmesi konusunda anlaştı” başlığı ile okurlarına aktardı.
Middle East haber sitesi, “Erdoğan’dan, Suriye’de Putin’le ‘tarihi anlaşma’ övgüsü” başlıklı haberinde“Rusya ve Türkiye salı günü, Kürt kuvvetlerinin Suriye sınırına yakın bölgelerden çekilmesi ve ortak devriyeler başlatılması konusunda anlaştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, anlaşmayı ‘tarihi bir anlaşma’ olarak değerlendirdi” diye yazdı.
Arabnews haber sitesi de benzer şekilde “Rusya ve Türkiye Suriye’de ortak devriyeler başlatacak” başlığını kullandı.
TÜRKİYE’NİN ASKERİ HAREKATI DURDURMASI
Londra merkezli Al Arab gazetesi, “Ankara, Rus baskısına cevaben Türk saldırısını durdurduğunu açıkladı” başlıklı haberinde, “ABD yönetimi, Ankara’ya, Kürt savaşçıların Suriye’nin kuzeyindeki güvenli bölgeden çekilmesini tamamladığını bildirdi. Askeri operasyonu durdurma kararı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasında yapılan görüşme sonrasında geldi. Moskova'nın, bu sınır topraklarında Suriye rejiminin egemenliğinin ihlali olarak değerlendirdiği Türk saldırısını kabul etmediğini ifade ettiği belirtilmelidir. Türk askeri operasyonu, insancıl bir felakete yol açacağı ve IŞİD için yeni bir fırsat yaratacağı endişesi ile uluslararası tepkilere neden oldu” diye yazdı.
DOĞU FIRAT ANLAŞMASI'NDAN SONRA SURİYE SAHNESİ
Rai Al Youm
Değişimler, ABD’nin geri çekilmesinden sonra Rusya’nın bölgedeki liderliğine yol açıyor. Putin, coğrafi olarak ulaşılan sınırda Türk operasyonunu durdurdu. Esad, Türk tarafı ile olan siyasi görüşmelerin önünü kesti ve İdlib’e giderek Erdoğan’a doğrudan bir mesaj verdi. Şam’daki rejimi devirme girişimlerinden sekiz yıl sonra Suriye’nin toprak bütünlüğü vurgusuna geri dönüldü.
Suriye’nin doğusu, nehrin doğusundaki Suriye coğrafyasını kontrol etme haritasını değiştirmeye başlayan büyük gelişmelere tanık oluyor. Yıllar boyunca, buradaki durum, Amerika Birleşik Devletleri'nin yardımı ve yönetimi ile Suriye Demokratik Güçlerinin egemenliğine ve Kürt omurgasına dayanıyordu. “Barış Pınarı” adı verilen Türk askeri operasyonunun başlangıcından bu yana yaşanan gelişmeler ve ABD güçlerinin bölgeden eş zamanlı olarak çekilmesi, güç merkezlerinde ve bölgedeki siyasi ve askeri sahanın yönetiminde değişime yol açtı.
Suriye ordusu, Rusya’nın himayesi altında Kürtlerle kavga etmeden anlaşarak doğuya girdi ve ilk defa Suriye-Türkiye sınırına ulaştı ve Suriye bayrağını iki ülke arasındaki geçişlerden birinde yükseltti. Aynı zamanda, Türk ordusu, TalAbyad kentine ateş kuvveti ile ilerledi ve Kürt birimlerinin Ras Al-Ain'dan çekilmesini sağlayan Amerika Birleşik Devletleri ile anlaşarak Ras Al-Ain şehrini aldı.
Suriye'nin doğusundaki sahne, bu bölgedeki anahtarların yönetimi doğrudan ABD yönetiminden Rus idaresi ve kontrolüne geçişe tanık oluyor. Doğuda kartları dizen Moskova oldu. Bir yandan Şam ve Kürtler arasındaki, öte yandan Şam ile Ankara ve Ankara ile Kürtler arasındaki çelişkileri yönetiyor.
Putin-Erdoğan anlaşması Türkiye'yi, iki ülke arasındaki sınır boyunca doğu ve batıdaki genişlemeyi tamamlamadan ve 30 kilometre derinliğe ulaşmadan şu an ulaştığı sınırda durdurdu. Bu yeni anlaşmalara dayanarak, Türkiye, özellikle Kürt birimlerinin, Türkiye ile ABD ve Rusya ile yapılan anlaşmaların kapsadığı alanlardan gönüllü olarak çekilmesi nedeniyle, "barış pınarı" operasyonunun sona erdiğini resmen açıkladı.
Şam’a gelince, bölge ABD güçleri ve Kürt partilerin uzlaşmazlığı yüzünden kendisine kapandıktan sonra Suriye ordusu güçlerinin Türkiye sınırına gelmesi ve birliklerinin nehrin doğusundaki şehirlere tek seferde konuşlandırılmasında büyük bir başarı sağladı. Gelişmeler, Amerika Birleşik Devletleri için “Nasrettin hocanın çivisi” işlevi gören bir devlet olarak bağımsız bir Kürt oluşumu kurma projesini de Şam’ın omuzlarından kaldırdı. Şam için en önemlisi, İsrail’in Doğu Suriye’ye sızmasına son verilmesi ve Tel Aviv’in Kürtlerle ördüğü iplerin kesilmesi.
Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın, Cumhurbaşkanı Putin ve Erdoğan’ın zirvesi yapılırken İdlib’deki temas hatlarına yaptığı ziyaretin zamanlaması bir tesadüf değildi. Bu Esad'ın doğrudan mesajıydı. Zirve öncesinde Rusya’nın, Türkiye ile Suriye arasında kopan ilişkileri yeniden kurma çabalar vardı. Rusya, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, Suriye ile Türk tarafları arasında siyasi düzeyde bir toplantı yapması için ikna etmeye çalıştı.