Metal dosyası | Renault işçileri: Kazanmak için her an birlikte!
2015'teki büyük metal direnişinin öncüsü olan Renault işçileri Evrensel'e konuştu.
Fotoğraf: Evrensel
Eren ÖNER
Bursa
150 bine yakın metal işçisini ilgilendiren toplu iş sözleşmesi görüşmeleri başladı. Yapılan görüşmelerde ücret konusunda henüz bir ilerleme sağlanamadı. Üçüncü görüşme dün yapıldı. Türk Metal Sendikası yüzde 26 ücret zammı talebinde bulunurken, Birleşik Metal-İş Sendikası yüzde 34 zam talep ediyor.
2015’te büyük bir direniş gerçekleştiren, 2017’de kısmen de olsa bir hareketlilik sergileyen metal işçileri bu dönem oldukça sessiz. Bu sessizliğin nedenlerini ve metal işçilerinin bu durumu aşmak için ne yapması gerektiğini, geçtiğimiz yıllarda yapılan eylemlerde yer alan Renault fabrikasından işçilerle konuştuk. Nasıl kazandıklarını ve neden kaybettiklerini anlattılar.
KORKU, BORÇ, AİLE
Daha önce Türk Metal ve Birleşik Metal-İş sendikalarının örgütlü olduğu başka işyerlerinde çalışmış, 10 yılı aşkın süredir de Renault’da çalışan bir işçiyle konuşuyoruz önce. Bu sözleşme sürecinin krizin de etkisiyle artan hayat pahalılığının geçimi daha da zorlaştırdığı bir döneme denk geldiğini belirten Renault işçisi, şunları söylüyor: “Ekonomik kriz, enflasyon, zamlar... Bunlar işçilerin daha yüksek zam istemesine sebep oluyor ama otomotiv sektöründe işten çıkan ve çıkarılanların sayısı sürekli artıyor. İşçilerin hepsinde işinden ekmeğinden olma korkusu var.”
İşçilerin bu dönem geçtiğimiz dönemlere göre daha sessiz olduğuna o da işaret ediyor. Bu sessizliğin nedenlerine ilişkin ise “Saymakla bitmez ama üç tane söyleyeyim; korku, borç, aile” diyor.
“Saydığın nedenler geçmişte de vardı; ancak işçiler irili ufaklı direnişlere imza attılar ve kazanımlar elde ettiler. O zaman korkmuyor muydunuz?” diye soruyorum. 2015’te Renault’da çalışan ve metal direnişine en ilerden katılan başka bir işçi söze giriyor. Direnişten sonra işten atılan işçilerden biri kendisi. Şimdi başka bir iş kolunda yine işçi olarak çalışıyor.
‘KARARDA BİRDİK, BÖLÜNMEYE BAŞLADIK’
“Kendimi bildim bileli çalıştığım sektör metal sektörüydü, uzun bir zaman iş bulamadım. Sendikaların hiçbiri arkamda durmadı. Bütün birliğimiz dağıldı. Herkes kendi kabuğunda, korka korka işe gidip gelmeye başladı” diyen işçiye, hâlâ Renault’da çalışan diğer işçi destek çıkıyor: “Atılan arkadaşlarımızın telefonlarını açmayan, internetten engelleyenler biliyorum. Bazılarında daha az bazılarında daha fazla ama herkeste bir korku var. O dönem korkmuyorduk. Çünkü kendi birliğimizi kurmuştuk, bir arada hareket edebiliyorduk. Ne zaman parça parça düşünmeye başladık, ne zaman bir kısmımız yeni sendikaya üye olalım, bir kısmımız sendikasız birliğimizde kalalım dedi, o zaman kaybetmeye başladık. Kararda birdik, bölünmeye başlayınca kaybetmeye de başladık.”
‘BİZİM OĞLAN BOŞ YERE AĞLAMAMIŞ!’
Konuştuğumuz işçiler, kaybetme nedenlerinin nasıl kazanabileceklerine dair de yol gösterdiğinin farkında aslında. Renault işçisi, “Önce geçmişin meselelerini iyice düşünmek ve ardından üzerine sünger çekmek gerek. Fabrika içerisinde işçiler birbirine güvenmiyor. Önce bu güvenin yeniden sağlanması gerekli. İşçinin bandında yanında çalışandan başka dostu yok, işçiler olarak birbirimize kenetlendiğimizde başardığımızı gördük. İşçi önce kendine sonra yanındakine güvenmeli” diyor.
Eski Renault işçisi ekliyor: “İşçiler birbirine güvensin tamam, ama bu yeterli değil. İşin her aşamasında birlik olunmalı, üç kişi ben bunu yapacağım, beş kişi şunu yapacağım derse olmaz.”
Kendi telefonundan, sosyal medya ve Hayat Televizyonundan metal direnişinin görüntülerini açan eski Renault işçisi, metal işçilerini o görüntüleri tekrar tekrar izleyip geçmişi hatırlamaya ve yeniden birlik olmaya çağırdı: “Renault işçileri geçmişe baksınlar, şartlarını ortaya koyup, yan yana dursunlar yeter. Tek tek hareket etmeye başladığımız an paketleyip kapıya koydular. Bizim oğlan direniş sırasında boş yere ağlamamış kapının önünde, arkadaşlar ne olursa olsun birliğimizi bozmayalım diye...”
Renault fabrikasında halen çalışan işçi de aynı çağrıyı yineliyor: “Ne istediğimizi bilirsek, her anımızda birlikte hareket edebilirsek, korku, borç, aile, bunlar bize engel olamaz!”
