Metal dosyası | Arçelik işçisi kadınlar: Kimse haklarımızı gümüş tepside vermeyecek
"Kadınlar olarak işçi komitelerinde birleşmeli, hayatımızı çekilmez hale getirenlerden hesap sormalı ve değiştirecek olan gücün bir parçası olmalıyız."
Fotoğraf: DHA
Arçelik Bulaşık Makinesi fabrikasından bir kadın işçi
Ankara
Yine bir sözleşme dönemi daha geldi. Sözleşme taslağı açıklandı. Türk Metal pazarlığı yüzde 20 zamla açtı. Toplu sözleşme taslağında zam oranı sosyal haklarla birlikte yüzde 26 olarak açıklandığında hepimiz çok şaşırdık. Aslında yüzde 20, nasıl bu kadar az olur? Şimdi yaz olmasına rağmen sebze meyve fiyatlarında hiç iniş olmadı. Enflasyon oranı, elektrik, doğal gaz, su faturalarında artış ortadayken nasıl bu zam oranını açıklarlar anlam veremedik. Sonra temsilcilere sorduk: Az değil mi?
BU KRİZ HİÇ Mİ PATRONLARA DEĞMİYOR?
Yapılan ankette en önemli sorun iş güvencesi çıktı. O yüzden şimdi “Biraz fedakarlık yapmamız lazım” diyorlar. Her gün hiç ara vermeden, işimi aksatmadan, eve gidince çocuklarla, yemekle bulaşıkla uğraşıp çalışmaya devam ediyorum. Daha nasıl fedakarlık yapabilirim bilmiyorum. Bize zam isterken en kötü çalışma koşullarını gösteriyorlar. Ama patronlar uluslararası pastadan pay kapmak için diğer patronlarla kapışıyor. Bu nasıl bir tezatlıktır? Krizde olan sadece biz miyiz? Bu kriz hiç mi patronlara uğramıyor. Çok şey değil, yaptığımız işin karşılığını istiyoruz.
SÜT İZNİ YASAYA DEĞİL ŞİRKETE GÖRE KULLANILIYOR
Bu taslakta, fabrika içinde yapılan değişikliklere sendikanın müdahale etmesinin önündeki engellerin kaldırılması gerekiyor. Yer değişikliği, vardiya değişikliği yönetimin kafasına göre yapacağı bir uygulama olmaktan çıkmalı. Çalışma koşullarının daha da ağırlaştığı durumlarda en çok biz kadınlar etkileniyoruz. Kadın işçilerin evdeki işleri de göz önünde bulundurulduğunda, vardiya değişikliği kadının isteğine bırakılmalı. Birçok kadın arkadaşımız yöneticilerin isteği doğrultusunda yer değiştiriyor ve evdeki düzen bozuluyor. Bu da kadınların daha yorgun ve daha stresli çalışmasına neden oluyor.
Hamile izininden dönen kadınlar, süt izinlerini yasaların verdiği haklarla değil, şirketin kendi oluşturduğu kurallarla kullanıyor. Çocuk bakımının hâlâ kadınların üzerinde olmasından kaynaklı hastalık, okul sorunları yüzünden kadınların çok izin almasından dolayı bantta sürekli yer değiştiriliyor. Bunlara bir dur demek gerekiyor. Bu taslakta kadın işçiler için oluşturulacak olan kurulunun bunları çözeceği aşikar. O yüzden taslakta bu sorunlar konuşulmalı ve dahil edilmeliydi.
KADINDAN TEMSİLCİ DE OLUR, ŞEF DE OLUR
Bir diğer isteğimiz; okulların açılış dönemlerinde okul ve kırtasiye masrafları için ek ödeme olmalı. Ayrıca konuştuğumuz ve diğer metal fabrikalarında da olan somut bir durum var. Kadınların hem sendikada hem de fabrika içinde hak ettikleri yerde olmak istiyor ama sırf kadın oldukları için temsilci, şef olmayacakları düşünülüyor.
Bunlar tabii ki aramızda konuştuğumuz bir konu olmamalı. Kimse bunları bize gümüş tepside, ‘Alın sizin hakkınız’ diye vermeyecek. Evin işleri, çocuk bakımı, gündelik koşuşturmalar bizi çok yoruyor ama bu bizim yan yana gelmemizi ve değiştirmek için bir şeyler yapmamızı engellememeli. Kadınlar olarak işçi komitelerinde birleşmeli, hayatımızı çekilmez hale getirenlerden hesap sormalı ve değiştirecek olan gücün bir parçası olmalıyız.
KADINLAR EV EKONOMİSİNDE "YARDIMCI" DEĞİL
Arçelik Bulaşık Makinesi fabrikasından bir kadın işçi
Ankara
En az üç yıldır sendika bünyesinde olan işçileriz biz. Tabii ki bizim için en önemli konulardan biri zam meselesidir. Giderlere gün geçtikçe zam gelmesi bizim maaşımızı yeterli kılmadığı için önemli bir unsur haline geliyor.
Kadın ev ekonomisinde sadece yardımcı olan kişi olarak görünse de öyle değil aslında. Birçok kadın geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmaya başladığı için çocuklarını da bakıcıya ya da kreş gibi yerlere bırakmak zorunda kalıyor. Tabii ki bu da giderlere eklendiği için bu konuda da bir iyileştirme veya düzenleme getirilebilir.
Yani asıl istediğimiz maaşlara zam yapılması ve yapılan yardımlarda iyileştirmedir. Bunun dışında da hem evde hem dışarda çalışan kadınlar olarak işyeri içerisinde çalışma şekillerine de iyileştirme getirilmesini istiyoruz.
