Mümtaz Soysal hayatını kaybetti

Eski Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Mümtaz Soysal hayatını kaybetti.

Anayasa hukuku hocalarından, Eski Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Mümtaz Soysal hayatını kaybetti. İstanbul'da 90 yaşında vefat eden Soysal, bir süredir Alzheimer tedavisi görüyordu. Soysal'ın cenazesi 13 Kasım Çarşamba günü İstanbul'da toprağa verilecek.

MÜMTAZ SOYSAL KİMDİR?

Mümtaz Soysal, 1961 Anayasası'nın imza sahiplerinden biri olarak biliniyordu. Anayasa ve demokrasi üzerine çalışmaları bulunan Prof. Dr. Mümtaz Soysal, 15 Eylül 1929'da Zonguldak'ta doğdu. Galatasaray Lisesini ve ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirdi. Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsünde asistan olarak görevliyken fark dersi sınavlarını vererek Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden de mezun oldu. 1956'da SBF'de asistan olarak çalışmaya başladı. 1958'de siyasal bilimler alanında doktora çalışmasını tamamladı. SBF'de Anayasa Hukuku profesörü olarak uzun yıllar ders verdi.

Temsilciler Meclisi Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) temsilcisi olarak Anayasa Komisyonu üyeliği yaptı. 1963'te SBF'de doçent, 1969'da profesör olan Soysal, 1971 yılında aynı fakültenin dekanlığına seçildi. 12 Mart Muhtırası'ndan sonra 18 Mart 1971'de dekanlığı esnasında, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığınca gözaltına alınıp tutuklandı. 1968'den beri okuttuğu Anayasa'ya Giriş ders kitabında komünizm propagandası yapmakla suçlandı, 6 yıl 8 ay ağır hapis, 2 ay 20 gün Kuşadası'nda emniyet gözetimi altında bulundurulmaya ve kamu haklarından ebediyen mahrumiyete mahkum edildi. Toplam 14 buçuk ay Mamak Cezaevinde kaldı. Mamak Cezaevinde iken yazar Sevgi Soysal ile evlendi. Eşi Sevgi Soysal 1976 yılında hayatını kaybetti.

Soysal'ın yazıları Soysal Forum, Akis, Yön, Ortam gibi dergilerde, Yeni İstanbul, Cumhuriyet, Ulus, Barış, Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde yayınlandı. Milliyet gazetesinde 1974'te "Açı" başlığıyla yayımlamaya başladığı köşe yazılarını 1991-2001 yılları arasında Hürriyet'te, 2001'den sonra da  Cumhuriyet'te sürdürdü.

1962 yılında arkadaşlarıyla birlikte Sosyalist Kültür Derneği'ni kurdu. 1969-71'de Akdeniz Sosyal Bilim Araştırma Konseyi Başkanlığı, 1974-78 arasında Uluslararası Af Örgütü ikinci başkanlığı görevlerini yürüttü. 1979'da BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Uluslararası İnsan Hakları Öğretimi Ödülü'nü aldı.

15 Temmuz 1983 günü Paris yakınlarındaki Orly Havaalanı'nın THY bürosu önünde patlayan bir bombanın neden olduğu sekiz kişinin ölümüne ve altmış dolayında kişinin de yaralanmasına yol açan Orly Havalimanı saldırısı'nı gerçekleştirmekten dolayı tutuklanan ASALA mensuplarının yargılandığı davaya Türk mağdurları temsilen müdahil taraf uzman tanık olarak katıldı.

1991 seçimlerinde Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) listesinden milletvekilil seçilen Soysal, CHP ve DSP kadrolarında da yer aldı. Mümtaz Soysal, 2002'de Bağımsız Cumhuriyet Partisi'ni kurdu ve parti genel başkanı oldu. Kıbrıs'taki toplumlararası görüşmelerde anayasa danışmanlığı görevini üstlenen Soysal, uzun yıllar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a danışmanlık yaptı. (DHA)