Hafik'te Alevi inanç merkezlerine mermer ocağı tehdidi

Özer AKDEMİR

Sivas Hafik İlçesi yakınlarında yapılmak istenen mermer ocağına yöre halkının tepkisi sürüyor. Alevi inancına sahip yurttaşlar mermer ocağının kutsal saydıkları birçok mekanı yok edeceği endişesini dile getiriyorlar.

TAHRİBAT KAÇINILMAZ!

Geçtiğimiz yıl Beykonağı köyü yakınlarında mermer ocağı açmak için başvuran Emmioğlu Mermer Maden A.Ş'ne Sivas Valiliği tarafından 12 Haziran 2019’da "ÇED Gerekli Değildir” kararı verildi. Köy muhtarlığı bu karara karşı dava açarken Ali Baba Sultan Ocağı Alevi Kültür Derneği de davaya müdahil oldu. Açılan dava için mahkeme tarafından alınan bilirkişi keşfi kararı 27 Kasım'da yapılacak. Keşif öncesi görüştüğümüz Dernek Başkanı Tahir Aslandaş, bölgede herhangi bir envanter çalışması yapılmadığı ve koruma altına alınmadığı için Selçuklu ve Osmanlı Dönemi öncesine ait mağaralar ve kalenin tahrip edilmesinin kaçınılmaz olduğu görüşünde.

Şirketin ÇED dosyasına baktığımızda yapılmak istenen mermer ocağının Alevi inancı için kutsal sayılan birçok mekana çok yakın konumda olduğu görülüyor.

MADENE BİTİŞİK BİRÇOK DUYARLI YAPI VAR

Yaklaşık 95 hektarlık bir ruhsat sahası olan maden alanı içerisinde 1 hektarlık bir alanın ÇED alanı olarak belirlendiği görülüyor. Yılda 30.000 m3 blok mermer ve pasa üretimi yapılması planlanan madende 25 kişinin çalışacağı dile getiriliyor. ÇED alanı Beykonağı köyüne 2.800 m uzaklıkta bulunurken, maden ocağının yakınında bulunan duyarlı yapılar ise ÇED Dosyasında şu şekilde sıralanıyor;

• 280 m kuzeyinde yer alan Akı Sultan suyu aşevi ve Akı Sultan suyu (çeşmesi),
• 380 m kuzeyinde yer alan tarihi ağaç ve Türbe (Melek Dede Türbesi),
• 400 m kuzeyinde yer alan Melek Dede Çeşmesi
• 1.150 m Kuzedoğusunda yer alan Beykonağı köyüne bağlı (Çatma mah.) Değirmenli mevkiindeki konutlar,
• 1.600 m kuzeybatısında bulunan Kızılcaören Köyü (Mantarlı mah.) Saray mevkiindeki konutlar
• 1.500 m kuzeyinde bulunan Kızılcaören Köyü (Kavak mah) Karasümbül mevkiindeki konutları"

MADEN ADI ALTINDA TARİH YAĞMALANIYOR

Ali Baba Sultan Ocağı Alevi Kültür Derneği Başkanı Tahir Aslandaş, maden ocağı adı altında yapılan define  kazıları tarihsel ve kültürel değerlerin yağmalanmasına neden olduğunu belirterek, "Maden şirketleri onarılmaz zararlar vermekle birlikte, kültürel miras değerlerimizi de yok etmektedirler. Genellikle kale, mağara, mezarlık, tümülüs, kaya mezarları, sunak taşları, höyükler, ören yerleri gibi yerler hedef alınmaktadır." dedi.

Beykonağı Köyü’nde Eşek Meydanı ve Melek Dede Mevkiinde yapılması planlanan mermer ocağı haberini duyduklarından itibaren tepki gösterip, çeşitli kurumlara itirazlarını içeren dilekçeler verdiklerini ifade eden Aslandaş, buralardan gelen yanıtları "bilgisiz, ilgisiz, alakasız ve yanlı" olarak nitelendirdi.

ALEVİ İNANÇ MERKEZİNE MERMER OCAĞI

Sivas Valisi’nin muhtarları çağırarak; “Mermer ocaklarına karşı çıkmayın, ilimiz için gerekli ve önemlidir” diye telkinde bulunduğunu ileri süren Aslandaş, valinin bu tavrını da eleştirdi.

Mermer ocağını "Alevi inanç değerlerine saygısızlık ve saldırı" olarak niteleyen Aslandaş, "İnanç merkezine taş ocağı açacaklar! Alevilerin kutsal mekânlarına kepçelerle, dozerlerle, dinamitle değil edep erkan ve destur ile gidilir" diye konuştu.

ALEVİLERİ ZİYARETLERİNİN OLDUĞU BÖLGE

Alevi inanç değerlerinin ve kutsallarının bulunduğu Melek Dede ve Eşek Meydanı mevkiinde açılması planlanan taş ocağı tüm yöre halkını tedirgin ettiğini belirten Aslandaş, şunları söyledi; "Anadolu’da ki  Aleviler için önemli inanç merkezlerinden biri olan Ali Baba Sultan Ocağı evlatlarından Ahı Sultan‘ın kerametiyle çıkartmış olduğu Asa Suyu,  Melek Dede Türbesi ve Kırk Ziyaret’in olduğu bu yer her yıl binlerce ziyaretçinin geldiği mekandır. Osmanlı yazılı kaynaklarında Kırk Ziyaret diye adlandırılan bu yer, geçmiş tarihlerde Kızılbaş Türkmen Kurultayı'nın yapıldığı bölgedir. Bölgede ayrıca tarihi kale ve mağaralar bulunmaktadır. Böyle tarihi önem taşıyan bir yerin bugüne kadar tescillenerek koruma altına alınmamış olması bir skandaldır."