Jeomorfoloji Derneğinden Dipsiz Göl açıklaması: Suyu doldurursanız ancak havuz olur

Gümüşhane'nin Taşköprü Yaylası’nda "define" iddiası üzerine yasal izin alınarak yapılan kazı sonucu yok olan ve "eski haline dönüştürülecek" iddiasıyla su takviye edilen Dipsiz Göl’de inceleme yapan Jeomorfoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Turoğlu, "Kazıldıktan sonra gölün dengesi bozuldu. Gelip bu yeni yapılan çanağa suyu doldurursanız ancak havuz olur" dedi.

Jeomorfoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Turoğlu, Dipsiz Göl'de, heyetçe yaptıkları incelemelere ilişkin konuştu. Dipsiz Göl çevresinden yaptıkları incelemeler ve topladıkları taş ve toprak gibi numuneler üzerinde çalışmalarının sürdüğünü belirten Turoğlu, gölün eski haline dönüştürülmesi çalışmalarını da yakından takip ettiklerini söyledi. Gümüşhane'ye gelerek göldeki çalışmaları yerinde inceleyen Turoğlu, "Bu gölün oluşumuyla ilgili bazı kaynaklarda 'çökme gölü', 'karstik dolin' olduğu söyleniyor. Bu doğru değil. Çünkü çevrede hiç kireç taşı yok. Bunların yerinde gelip gözlemlenmesi, çalışılması, incelenmesi ve ondan sonra bu konuda görüş bildirilmesi gerekir. Biz bunu yapmaya, delillere dayanarak, gözlemlerimizin sonucunu tartışarak değerlendirmeye ve bir şeyler söylemeye çalışıyoruz" dedi.

"GÖLÜN DENGESİ BOZULDU"

Dipsiz Göl'ün "define" iddiası üzerine yapılan kazıyla tahrip edilmeden önce kendi dengesi olduğunu ve kazılarak suyun boşaltılmasının gölün dengesini bozduğunu kaydeden Turoğlu, "Karlar eriyerek bu çukurlukta birikiyordu. Gölün zemininde ana kaya kırıntılarının oluşturduğu bir örtü malzeme var. Bu nedenle su, kısmen hareket edebilme yeteneğine sahip. Gölün, hem yüzeyden hem yer altından da beslenme imkanı vardı ve kendi ekosistemini oluşturmuştu. Bu düzen hidrolojik bir denge içerisinde devam ediyordu. Kazıldıktan sonra bu denge bozuldu. Şu anda kotlara da baktığımız vakit doğal kotlardan çok farklı. Şekil özelliği de bozuldu. Şu anda başka bir şey var burada" diye konuştu.

"SUYU DOLDURURSANIZ ANCAK HAVUZ OLUR"

Çevreden su takviyesiyle gölün eski haline döndürme çalışmalarının, gölü eski haline dönüştüremeyeceğini belirten Turoğlu, "Gölün kazılmadan ve suyun boşaltılmadan önceki haliyle, belki görsel olarak benzetebilirsiniz ama bilimsel anlamda şimdi başka bir şey var. Tankerle gelip bu yeni yapılan çanağa suyu doldurursanız ancak havuz olur. Şu an serili olan killi ve kireçli malzeme geçirimsizdir. Suyla dolmaya başladığında su birikir ama zaten üzerinde buz var ve gece burası donacak. Buranın oluşmasında etkili olan kar yine burada olacak. Burada yapay bir göl yapmış oluyorsunuz. Karlar eridikten sonra içerisinde su kalabilir belki ama hiçbir zaman o ilk doğal halini sağlayamazsınız" ifadelerinde bulundu.

NE OLMUŞTU?

Gümüşhane merkeze bağlı Dumanlı köyü sınırları içerisinde yer alan Taşköprü Yaylası'nda, doğal güzelliğiyle görenleri etkileyen, kaynağı ve akarı olmayan Dipsiz Göl'de, "define var" iddiası üzerine, kimliği açıklanmayan 2 kişi kazı için başvuruda bulundu. Gümüşhane Valiliği ile Kültür ve Turizm Müdürlüğü kazıya izin verdi. Gümüşhane Müze Müdürü Elif Öktem ile jandarma yetkililerinin eşlik ettiği kazıda, suyu tahliye edilen göl alanı iş makineleri ile 6 Kasım'da kazıldı. 4 gün süren kazıda, bölgede M.Ö. 5. yüzyılda kalan, Roma İmparatorluğu'nun 15’inci Apollinaris lejyonuna ait olduğu iddia edilen ganimetlerin arandığı öğrenildi.

Dipsiz Göl'ün "define" iddiasıyla yasal izin alınarak yok edilmesine yöre halkı ve akademisyenler tepki gösterdi.

Dipsiz Göl'de 4 gündür sürdürülen kazı, iddia edilen "define" bulunamayınca sonlandırıldı ve kazı ekibi 14 Kasım'da alandan ayrıldı. Valilik, göl alanının eski haline getirildiğini açıkladı ancak Dipsiz Göl alanının toprakla doldurularak kapatıldığı görüldü. Su kalmayan göl alanı, taş ve toprak yığınına dönüştü.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, sorumluların haklarında başlatılan soruşturma kapsamında görevden uzaklaştırıldığını duyurdu. Valilik de ikinci açıklamasında kazı için uygunluk raporu veren ilgililer hakkında ayrıca soruşturma başlatıldığını açıkladı.

Gelen tepkiler üzerine 18 Kasım'da Dipsiz Göl'ün doğal sit alanı ilan edileceği açıklandı.

Kazıya izin veren Gümüşhane Kültür ve Turizm İl Müdürü Hüseyin Ateş, Müze Müdürü Elif Öktem ile Müze Müdürlüğü Personeli Yunus Ağa'nın haklarında başlatılan soruşturma kapsamında 20 Kasım'da açığa alındığı açıklandı.

Jeomorfoloji Derneği tarafından oluşturulan heyetçe teknik inceleme yapılan Dipsiz Göl'le ilgili hazırlanan ön raporda; su birikintisi olduğu yönündeki iddiaların gerçekçi olmadığı, gölün uzun yıllarda oluşan doğal bir göl olduğu belirtilmişti. Jeomorfoloji Derneğince 20 Kasım'da yapılan açıklamada, hazırlanacak nihai raporla Dipsiz Göl konusunda kesin bilgilerin paylaşılacağı duyurulmuştu.

Suya dayanıklı kireçli ve killi toprak dökülüp, silindirle tabanı hazırlanan Dipsiz Göl alanına, 22 Kasım'da yakınındaki dereden su verilmeye başlanmıştı. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum da Dipsiz Göl'e dair açıklamalarda bulunmuş, dört maddelik eylem planıyla birlikte gölün eski haline döneceği ileri sürmüştü.

Ankara Barosu da 22 Kasım'da Gümüşhane Valisi ve diğer yetkililer hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Barodan yapılan açıklamada, yapılanın "insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğu" belirtildi. (HABER MERKEZİ)