Tekstil patronlarının sahte sigorta hırsızlığı işçiyi mağdur ediyor

Cihan İŞÇİ
DERİTEKS Sendikası Örgütlenme Uzmanı
İzmir

Son dönemde yazılı veya görsel medyada sıkça karşı karşıya gelinen SGK batıyor mu sorusu çalışanların gündemini meşgul etmekte her yıl açıklanan rakamlara baktığımızda SGK kurumu sürekli borçlanmakta ve alacaklarını tahsil etmekte zorluk yaşamaktadır. Patronların SGK prim borçlarına sık sık af uyguladığını, silindiğini duyuyoruz hepimiz. Buna rağmen Çiğli organize sanayide karşımıza çıkan tekstilde fason şirketlerin sahte sigorta hırsızlığı pes dedirtiyor.

Çiğli AOSB’de işletmesi bulunan ismini vermek istemeyen bir taşeron, “Yaklaşık 3 yıldır işçilerin sigortasını devlete borçlanıyorum ve büyük ihtimal ödeyemeyeceğim. Büyük firmalar bize iş verirken öyle düşük bir rakamla veriyor ki işçi ücretlerini bile zor ödüyoruz, biz de bu tip yollara başvuruyoruz. Piyasada bazı tipler var, gelir bizle konuşur ve devlete vereceğiniz rakamın yarısını bana verin ben sizin yerinize sigorta yatırtırım der, işçi kayıtlarda sigortalı görünür ama sahtedir” diyor. Sigorta primi yatmadığını ve çoğu taşeronun da böyle yaptığını ve o taşeronlara işveren ana firmaların da bundan haberi olduğunu anlatan taşeron, “Öyle ki şunu diyebilirim, mesela S... Tekstil diye bir firma var, çok köklü İzmir piyasasını belirleyen uluslararası markalara üretim yapan bir firma. Bu işletmenin 30 fasonu varsa bunun 25’i ya sahte sigorta yapıyor ya da sigortaya borçlanıyor” iddiasında bulundu.

Çiğli organizede tekstil iş kolunda çalışmış veya hâlâ çalışmakta olan eski işçilerden bize ulaşan işçiler açısından sahte sigorta göstermenin açığa çıkması, anlaşılması ancak işçilerin emeklilik başvurusu veya 3600’den işten ayrılma başvurusu ile ortaya çıkıyor. 

PATRONUN YAPTIĞI HIRSIZLIĞIN CEZASI İŞÇİYE KESİLİYOR

Bilindiği üzere tekstil sektörü kayıt dışı istihdamın yoğun olduğu bir sektör. Üstüne SGK primlerinin yatmaması ve sahte girişle yatması tekstil işçilerinin emeklilik hakkına büyük bir müdahale. Öyle ki birçok tekstil işçisi SGK’ye gidip günleri toplanmaya kalkıştığında eskiden çalıştığı birçok firmanın sahte sigorta yaptığı ve bundan kaynaklı sigortalarının silindiğini görüyorlar. SGK’de herhangi bir yetkiliye sorduklarında, ‘Takip etseydin yapacak bir şeyimiz yok’ diyorlar ama bu durum öyle işçinin takip edebileceği gibi bir şey değil. Sonuçta görünürde sigorta yatmış görünüyor fakat kimin nasıl yatırdığını, borçlanıp borçlanmadığını görmesi mümkün değil bir işçinin.

Konu ile ilgili görüştüğümüz hukukçular durumun sanılandan daha büyük olduğunu birçok insanın emeklilik hakkının bu şekilde gasbedildiğini ve bu tip davaların süresinin çok uzun sürdüğünü söylüyorlar. Özellikle tekstilde sahte sigorta olayının olması çok daha karmaşık ve planlı bir çalışma olduğunu gösteriyor

Zaten emeklilik günleri yanan işçilere bir darbe de SGK’den geliyor. Çalıştığı dönem zarfında sigortasının yattığını bilen işçiler, o dönem gittiği hastane muayene ve rapor paralarını SGK rapor parasını geri istiyor. Sanki sahte sigorta yöntemi ile SGK primini yatırmayan işçiymiş gibi ceza işçiye kesiliyor.

İşçilerin ücretini ödemeyen patron kaçtı

Güçbirliği Tekstil işçileri: Kıdem tazminatı hakkımızdan asla vazgeçmeyeceğiz

Darbedilen işçi Meya Kara: Patronlar haklarımızın kısıtlı olmasından cesaret alıyor