Muhtacın payı küçüldü: 2014’te yüzde 14,3 iken 2018’de yüzde 11,9’a geriledi

Ekonominin pozitif büyüdüğü yıllarda muhtacın aldığı ekonomik pay azaldı. Türkiye genelinde, sosyal koruma kapsamında maaş alan kişiler 2018 yılında yüzde 3,8 artışla 13 milyon 766 bin kişiye yükseldi. Büyük oranda emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malul maaşını kapsayan sosyal koruma harcamaları ekonomik büyümeden payını alamadı. 2014 yılında gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 14,3’ünü oluşturan sosyal koruma harcamaları oranı, 2018’de yüzde 11,9’a kadar düştü.

Ekonominin pozitif büyüdüğü yıllarda muhtacın aldığı ekonomik pay azaldı. Türkiye genelinde, sosyal koruma kapsamında maaş alan kişiler 2018 yılında yüzde 3,8 artışla 13 milyon 766 bin kişiye yükseldi. Büyük oranda emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malul maaşını kapsayan sosyal koruma harcamaları ekonomik büyümeden payını alamadı. 2014 yılında gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 14,3’ünü oluşturan sosyal koruma harcamaları oranı, 2018’de yüzde 11,9’a kadar düştü.

İktidar, sosyal koruma gelirlerinde devlet katkısını oransal olarak azaltırken, vatandaşın yaptığı katkı arttı. 2014 yılında sosyal koruma harcamalarının yüzde 41.5’i devlet kasasından karşılanırken, bu oran 2018 yılında yüzde 35.4’e kadar düştü. Dört yıl önce yüzde 26.4 ile işveren payı yüzde 30.3’e çıktı. Koruma kapsamındaki bireylerin katkısı ise yüzde 26.2’den yüzde 26.9’a çıktı.

13.7 MİLYON KİŞİ SOSYAL KORUMA KAPSAMINDA

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) sosyal koruma istatistikleri verilerine göre, Türkiye’de sosyal koruma kapsamında maaş (emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malul maaşı) alanlar 2017 yılında 13 milyon 261 bin kişi düzeyindeyken, 2018 yılında yüzde 3.8 artarak 13 milyon 766 bin kişiye yükseldi. Sosyal koruma kapsamında emekli/yaşlı ve dul/yetim maaşı alanlar da, 2017 yılında 12 milyon 417 bin kişiyken, 2018 yılında 12 milyon 913 bin kişiye ulaştı.

EN ÇOK HARCAMA EMEKLİ MAAŞINA

Sosyal koruma harcaması 2018 yılında yüzde 15.7 artarak 442 milyar 607 milyon liraya yükseldi. Bu harcamanın yüzde 98.5’ini (435 milyar 910 milyon lira) sosyal koruma yardımları oluşturdu. Sosyal koruma yardımlarında ise en büyük harcama 214 milyar 133 milyon lira ile emekli/yaşlılara yapılan harcamalar oldu. Bunu 121 milyar 444 milyon lira ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları izledi. Sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı 2018 yılında yüzde 11.9 oldu. Sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı ise yüzde 11.7 olarak gerçekleşti.

Risk/ihtiyaç grupları bazında bakıldığında, emekli/yaşlılara yapılan harcamaların yüzde 5.7 ile en büyük paya sahip olduğu görüldü. Bunu, yüzde 3.3 ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları ve yüzde 1.4 ile dul/yetim harcamaları izledi. (EKONOMİ SERVİSİ)