Asgari ücretli işçi: Simitle karnımı doyuruyorum ki çocuğuma harçlık verebileyim
Adana Seyhan Belediyesinde çalışan işçiler, asgari ücretle geçinemediklerini söylüyor.
Volkan PEKAL
Mesut BAYLAV
Adana
Adana’ya bağlı Seyhan Belediyesi Yol İşleri Şantiyesinde çalışan asgari ücretli işçiler, 2019’u borç içerisinde geçirdiklerini anlattı. Yol İşçisi Ali Gökçe borç yüzünden birkaç gün içerisinde tükenen asgari ücret için “Elin görür, cebin görmez” diyor. Bir başka işçi ise patronların vergi borçlarının silinmesine tepki göstererek, “İşçi hakkını istiyor, sadaka istemiyor” diyor.
Çıkarılan KHK ile Seyhan Belediyesinde taşerondan belediye şirketlerine geçirilen işçiler DİSK/Genel-İş’te örgütlenerek, 2020’ye kadar sözleşme imzalamasını engelleyen KHK’ye rağmen sözleşme imzalamıştı. Ancak soysal yardımların yer aldığı TİS’te KHK’nin yüzde 4+4 şartı nedeniyle ücret artışı yer almamıştı. Bu yüzden işçiler 2 yıldan beri asgari ücretle çalışıyor.
"SERMAYEYE HİBE, İŞÇİYE VERGİ VAR"
Bu işçilerden biri de Ali Gökçe. Borçlar nedeniyle aldığı ücretin birkaç gün içinde tükendiğini belirten Gökçe, “Elin görür, cebin görmez. Borç batağındasın. 2 bin 500 olsa ne olacak? 100 lira bozduruyorsun, eve varmadan bitiyor” dedi. Resmi enflasyon rakamlarına inanmadığını ifade eden Gökçe şunları söyledi: “12 kiloluk tüp 115 lira. Elektrik faturası desen en düşük 200 lira geliyor. İşçiden kes, vergiyi peşin peşin al... Öbür tarafta sermayeye gelince teşvik var, hibe var; işçiye gelince yüzde 4-5 zam. Bu sistem yanlış. Çözüm sendikanla hareket edeceksin, hakkını alacaksın.”
"KREDİ KARTI DEVREYE GİRİYOR"
Burhan Uzun, sabahın köründe gelip akşam 17.00’ye kadar çalıştıklarını belirterek “Maaşı aldıktan 3 gün sonra bitiyor. Hemen kredi kartı devreye giriyor. Kartla da borç ödüyoruz. Sosyal haklarla aldığımız para 2 bin 500 ila 2 bin 700 arasında. Mecliste 600 vekil var geçinebilecek olan varsa gelip geçinsinler. Kaç gün geçinebileceksiniz? Kredi kartları olmasa bitmişiz. Yarın bir gün icra da gelecek” diye konuştu.
Hükümetin patronları düşündüğü kadar işçileri düşünmesini isteyen Uzun, “Onlar yatlarda keyfine bakıyor. Devlet ona kredi veriyor, vergisini, borcunu siliyor; işçiye gelince bir şey yok. İşçi, ekonomik özgürlüğünü, hakkını istiyor sadaka istemiyor” dedi.
"ASGARİ ÜCRETİ TESPİT EDENLER ÖNCE GELSİN İŞÇİYİ GÖRSÜN"
2 bin 500 liranın dahi geçim için yeterli olmadığını söyleyen Hüseyin Göktepe de “Gelsinler kendileri geçinsinler. Nasıl geçinecekler? Ben usta bir adamım, akşama kadar çamurun içerisindeyim. Asgari ücret alıyorum. Adaletli koşullarda yaşamak istiyoruz” dedi.
Yüksel Ağan da asgari ücretlinin halinden anlayan olmadığını belirterek, “Asgari ücreti tespit edenler gelsin bir hafta işçiyi seyretsin. Çalışmasın, sadece seyretsin, onunla yesin, içsin ondan sonra asgari ücret tespitini yapsın. İşçi kahvaltı yapamıyor, yemek yiyemiyor, bir simitle karnını doyuruyor ki çocuğuna harçlık versin. Vatandaşın cebinden alıyor parayı. İşçiyi soran yok, arayan yok” diye konuştu. Şartlarının iyileştirilmesini isteyen Ağan, “Kadrolu işçilerin hakları bizden daha fazla. Bize 100 vereceklerse 20 veriyorlar, bir şey diyemiyoruz. Vergi bizim maaşın yarısını götürüyor. Öyle vergi, böyle vergi, işsizlik parası diyorlar maaşı kuşa çeviriyorlar” ifadelerini kullandı.
GEÇİNMEK İÇİN EK İŞ YAPIYOR
2 bin 20 liranın yetmediğini belirten İlhami Solgun geçinebilmek için asgari ücretin 3 bin 500 ila 4 bin lira arasında olması gerektiğini söyledi. Solgun, “Yaşam koşullarımız çok kötü. Ben köyde yaşıyorum. Geçinebilmek için hafta sonları tarlada, bağda, bahçede çalışıyorum” diye konuştu.
Solgun, KHK ile sağlanan kadroyu “Yazı tura kadrosu” diye adlandırıyor. Bu ifadesini şöyle açıklıyor: “Kadroya geçtik ama şimdi güle güle deseler arkamızda kimse yok. Bir güvencemiz yok. Tam kadro istiyoruz. İşçiyi canları istedikleri zaman çıkarmasınlar. Belediye başkanı değişti mi işçiyi çıkarıyorlar, müdür değişti mi işçiyi çıkarıyorlar. İşçi işinden olmamak için her şeye razı geliyor. Çünkü tam kadro yok.”
"VERGİYİ İŞÇİDEN DEĞİL, ZENGİNDEN ALSINLAR"
Türk İş’in asgari ücret talebine ilişkin fikrini sorduğumuz Solgun şu yanıtı veriyor: “Asgari ücret en düşük 3 bin lira olmalı diyoruz. 2 bin 500 lira da vermezler. Verecekleri 100 lira. 600 tane vekil 20-30 bin lira maaş alıyorlar, 5 yılda süper emekli oluyorlar. Bir işçi 30 sene çalışıyor, 65 yaşında 1200 lirayla emekli oluyor.”
Birinci aydan on ikinci aya kadar sürekli ücretlerinden vergi kesildiğini ifade eden Solgun, “İşçiden vergi almasınlar, zenginden alsınlar vergiyi” diye konuştu.