Sel mağduru üreticiye bir darbe de hükümetten: Zarar 53 milyon, yardım 440 bin

Meltem AKYOL
İstanbul

Eskişehir’de haziran ayında yaşanan sel ve dolu felaketinde üreticilerin 53 milyon TL hasara uğradığını tespit eden devlet, üreticilere sadece 440 bin TL ödenek ayırdı. Üstelik ödenek 9 ilçesinin 3’üyle sınırlı kaldı.

Eskişehir'de 9 ilçede 2 bin 174 üreticiyi etkileyen selden sonra bölgeyi dolaşan vali ve tarım il müdürü bir rapor hazırladı. Toplam 53 milyon hasar tespit edilen rapor Tarım Bakanlığına ve Cumhurbaşkanlığına gönderildi. Hazırlanan rapora göre üretici başına ortalama 24 bin 324 lira hasar bedeli karşılanması gerekiyordu. Oysa öyle olmadı.

KENDİ SÖZLERİNİ BİLE TUTAMADILAR

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, 2020 bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Eskişehir’de haziran ayında yaşanan sel ve dolu felaketinden etkilenen üreticilerin yardımlarının ödenip ödenmediğini sordu. Gerçek de bu soru ile ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, verdiği yanıtta Eskişehirli sel mağduru üreticiler için AFAD’a 440 bin TL ödenek aktarıldığını söyledi. Yani üretici başına 24 bin 324 lira ödenmesi gerekiyorken 201 lira ödenecek.

Bu yanıtın bir ‘skandal’ olduğunu belirten Çakırözer, "Haziran ayında yaşanan sel felaketi sonrası Eskişehir Valiliği ve Tarım İl Müdürlüğünün yaptığı incelemelerde 2 bin 179 çiftçimiz için 53 milyon lira hasar tespiti yapıldı. Oktay ise sel mağduru çiftçilerimiz için 440 bin ödeme yapılacağını söylüyor. Yani çiftçi başına ortalama 24 bin lira ödenmesi gerekirken bu hesapla sadece 201 lira ödenecek. Kendi valilerinin, tarım müdürlerinin raporlarına tespitlerine, hesaplarına bile uymuyorlar. İşte çiftçiye bakışları bu kadar. Bunun adı çiftçiyle dalga geçmek. ‘Bozdur bozdur harca’ diyorlar. Sorumluluk sahipleri zarar gören çiftçiyle dalga geçiyorlar" dedi.

9 İLÇEDEN 6'SINA ÖDENEK YOK

Konuyla ilgi ikinci skandalın ise afet gören 9 ilçeden sadece 3’üne yardım yapılması kararı oldu. Çakırözer, "O selden Sarıcakaya, Mihalgazi, Seyitgazi, Odunpazarı, Mihalıççık, Günyüzü, Mahmudiye, Han, Sivrihisar ilçelerimizdeki 53 mahallede 2 bin 179 çiftçimize ait 114 bin 57 dekar arazi zarar gördü. Bu valiliğin raporu. Ama Cumhurbaşkanlığı sadece Sarıcakaya, Seyitgazi ve Sivrihisar için ödenek veriyor. Diğerlerini görmezden geliyor. Gitsinler Odunpazarı’nın Kalkanlı köyünü görsünler. Hasar var mı yok mu? Gitsinler Mihallıçık’ta kiraz bahçelerine baksınlar. Zarar var mı yok mu? Ama Saray bu dertlerden çok uzak. Hiçbirini görmüyor, duymuyor. Bu da ayrı bir ayıp. Çiftçinin derdine en ufak bir duyarlılıkları yok" dedi. 

ÇİFTÇİ ÇARESİZ, BORCU BORÇLA DÖNDÜRMEYE ÇALIŞIYOR

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’ın bahsettiği toplam 440 bin liralık yardımın da çiftçiye ulaşmadığını belirten Çakırözer, "Çiftçimizin hâli vahim. Eskişehir'de daha geçen yılın tohum destekleme ödemeleri yapılmadı, üstüne haziran ayında sel vurdu. Aralık ayı geldi tek kuruş ödenmedi. Tek kuruş ödenmediği için de banka kredilerinin vadesi dolunca çiftçi çaresizlik içinde ortada kaldı. Borcu borçla döndürmeye çalışıyor. Bu çiftçiden nasıl üretim bekleyeceksiniz" dedi.

Sağanak yağış ve sel mevsimlik tarım işçilerini vurdu

Eskişehir'de selzede çiftçiler 70 gündür mağdur