AYM’den Wikipedia ile ilgili hak ihlali kararı
Anayasa Mahkemesi, Wikipedia'nın Türkiye'de erişime engellenmesine ilişkin hak ihlali kararı verdi.
Vikipedi logosu | Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0) | Kırmızı çarpı işareti Evrensel.net tarafından eklenmiştir.
Anayasa Mahkemesi, 2 buçuk yıldır yasaklı olan Wikipedia’ya erişimin engellenmesine ilişkin ihlal kararı verdi. Anayasa Mahkemesi kararı veren sulh ceza hakimliğinden yasağın kaldırılmasını istedi. Karar, 6'ya karşılık 10 oy çoğunlukla alındı.
Anayasa Mahkemesi (AYM), 2 buçuk yıldır yasaklı olan Wikipedia’ya erişimin engellenmesine ilişkin ihlal kararı verdi. AYM, kararı veren sulh ceza hakimliğinden yasağın kaldırılmasını istedi. Wikipedia’nın çevrimiçi tüm yayınlarına erişim, “Türkiye’yi çeşitli terör gruplarıyla aynı düzlemde ve iş birliği halinde göstermeye çalışan içerikler” nedeniyle Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından 29 Nisan 2017 tarihinde engellendi. Erişim engeli talebi Başbakanlık tarafından verilmişti. Wikipedia’nın bağlı bulunduğu Wikimedia Vakfı, 5 Mayıs 2017 tarihinde Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak, yasağa itiraz etti. Ancak itiraz “iki ayrı URL adresinde bulunan içerikten dolayı” reddedildi.
BTK’NİN AÇIKLAMASI
BTK, o dönem konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı: “Erişim engelleme tedbiri uygulanmadan önce Wikipedia, Türkiye’nin terör örgütlerine destek verdiği şeklindeki iftiralara yer veren makalelerde yer alan içerikleri kaldırması konusunda yasaya ve uluslararası uygulamalara uygun bir şekilde uyar-kaldır yöntemi uygulanarak resmi iletişim kanalları üzerinden uyarılmış ancak bu konuda bir cevap alınamaması nedeniyle erişim engelleme tedbiri uygulanmak zorunda kalınmıştır.”
MAHKEME KARARI
Mahkemeye yapılan itiraz sürecinde, erişim yasağına neden olan içeriklerin İngilizce Wikipedia’da yayımlanan “Foreign Involvement in the Syrian Civil War” (Suriye İç Savaşına Yabancı Müdahalesi) ve “State-sponsored Terrorism” (Devlet Destekli Terörizm) başlıklı makalelerde Türkiye’ye ayrılan bölümler olduğu ortaya çıkmıştı. Mahkemenin gerekçeli kararında, “İki ayrı URL adresinde bulunan ve talebe konu edilen içeriklerde, ‘Türkiye Cumhuriyeti devletinin, Suriye’de yaşanan iç savaşı başlatanlardan olduğu, terör örgütlerini desteklediği, silah yardımında bulunduğu’ gibi uluslararası platformda ve ülke içerisinde saygınlık ve itibarını zedeleyecek, terörü destekleyen bir devlet olduğu izlenimi verecek derecede haksız nitelikte saldırının bulunduğu anlaşılmıştır” ifadelerine yer verildi.
Kararda, Wikipedia’ya neden topluca erişim yasağı getirildiği ise, “Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığınca BTK’ya başvurulmuş, ancak talebe konu URL adreslerinin şifreli olması nedeniyle teknik olarak erişimin engellenmesi mümkün bulunmadığından, internet sitesinin tamamına yönelik erişimin engellenmesi kararı verilmiş, hakimliğimizce de bu karar yerinde bulunduğundan onaylanmıştır” ifadeleriyle açıklandı.
WIKIPEDIA BAŞVURUSU
Türkiye’de erişime kapatılan internet ansiklopedisi Wikipedia’nın sahibi Wikimedia Vakfı, erişim yasağının kalkması için Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştu. Başvuruda, Wikipedia isimli internet sitesinin tamamına erişimin engellenmesi kararı verilmesinin, ifade özgürlüğünü ihlal ettiği belirtilmişti. Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, başvuruyu ele almış, ancak başvurunun niteliği itibarıyla Genel Kurul tarafından karara bağlanması gerekli görüldüğünden, Anayasa Mahkemesi İç Tüzüğü’nün 28’inci maddesinin 3 numaralı fıkrası uyarınca Genel Kurula sevkine karar vermişti.
PROF. YAMAN AKDENİZ: 2.5 YIL BEKLEMEK SİYASİDİR
Kararı Evrensel'e değerlendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz, 2.5 sene geç kalan bir ihlal kararı olduğunu belirterek, engellendiği günden beri devam eden ihlalin ancak 2.5 sene sonra Anayasa Mahkemesi tarafından tespit edilmesinin sevindirici değil Türk hukuk açısından utanç verici olduğunu ifade etti. Akdeniz: “Anayasa Mahkemesi’nin tarihi Twitter kararını 10 günde, YouTube ile ilgili kararını 45 günde verdiği hatırlandığında, Wikipedia başvurularının 2.5 yıl bekletilmesinin tek açıklaması siyasidir, başka türlü açıklanamaz. Kaldı ki Anayasa Mahkemesi Wikipedia başvurularını gündeme ancak AİHM Wikipedia'nın başvurusunu incelemeye başladıktan sonra almıştır. Bunu da unutmamak gerekir. Bu kararla ilgili başvuru sadece Wikipedia tarafından değil aynı zamanda kullanıcı sıfatı ile Yaman Akdeniz ve Kerem Altıparmak tarafından da yapılmıştır" dedi.
RSF: YASAĞI DERHAL KALDIRIN
RSF temsilcisi Erol Önderoğlu da Twitter hesabından kararın uygulanması çağrısı yaptı: "Anayasa Mahkemesi, 2,5 yıldır süren Wikipedia'ya yönelik erişim engelinin Anayasa’nın ihlali olduğuna kararı verdi. Ankara Sulh Ceza Hakimliği’nden kararın gereğini yapmaya, yasağı derhal kaldırmaya çağırıyoruz." (İstanbul/EVRENSEL)
