2019’da kadın işçiler en çok analık haklarına dair soru sordu
Ekmek ve Gül'ün "Haklarımız Var" köşesinde 2019 yılında yanıtlanan her 3 sorudan 1'i hamilelikte haklar, analık izni, süt izni, analık ödeneğiyle ilgili oldu.
Fotoğraf: IndustriALL Global Union/Flickr (CC BY-NC-ND 2.0)
Ekmek ve Gül sitesinde Uzman Onur Bakır’ın yanıt verdiği “İşçi Kadınlar Soruyor, Ekmek ve Gül Yanıtlıyor” köşesinde 2019 yılında yaklaşık 200 soruya yanıt verildi. Sorular ve yanıtlar 2019’da kadın işçilerin en temel sorunlarının neler olduğuna dair veriler sunuyor.
2019 yılında yanıtlanan 200 sorunun konu sıralamasına ilk sırada hamilelikte haklar, analık izinleri, süt izni ile hamilelik nedeniyle işten çıkarma yer aldı. Analık ödeneği de dahil edildiğinde, 2019 yılında yanıtlanan her 3 sorudan biri hamilelikle ilgili oldu. Kıdem tazminatı, işçinin haklı fesih hakkı, emeklilik, işsizlik sigortası ile ücret en çok işlenen başlıklar olarak öne çıktı.
HAMİLELİK VE DOĞUM NEDENİYE İŞTEN ÇIKARMA ÇOK YAYGIN
Haklarımız Var köşesine gelen sorular, Türkiye’de kadın işçilerin hamilelik, doğum ve analık izinleri nedeniyle işten çıkarılmasının çok yaygın bir sorun olduğunu gözler önüne seriyor. Mevcut yasal sistemin hamilelik nedeniyle işten çıkarmalara karşı yeterli ve etkin bir güvence sağlamadığı açıkça görülüyor.
Ücretsiz ve erişilebilir kreş olanakları mevcut olmadığı için; işçi kadınlar doğum sonrası çalışma yaşamında kalabilmek için ücretsiz izin, yarım çalışma ve kısmi süreli çalışmaya geçiş gibi haklara yöneliyor.
Ekmek ve Gül 2019 yılı boyunca özellikle analık ödeneği ile ilgili çok sayıda soru aldıklarını yazdı: “Bunun en önemli nedeni SGK’nin yasaya aykırı bir yönetmelik değişikliği ile iş sözleşmesi sona eren kadın işçilerin analık ödeneği hakkını 10 gün ile sınırlaması” diyen Uzman Onur Bakır’a göre SGK bu hak gasbından geri dönmediği sürece, analık izni sırasında işten çıkarılan ya da sözleşmesinin süresi sona eren kadın işçiler, analık ödeneği hakkından mahrum kalmaya devam edecek.
İŞYERİNDE ŞİDDET TEMEL GÜNDEM
İşçi kadınların Ekmek ve Gül’e sorduğu sorularda özellikle işyerinde taciz ve şiddetle ilgili dikkat çekici vakalar da ortaya çıktı. Patronun ilişki teklifini kabul etmediği için işten çıkarılan işçi ile amirinin cinsel tacizine karşı koyduğu için işten çıkarılan işçi, bu vakalardan birkaçı. Ekmek ve Gül’e göre taciz, şiddet ve mobbinge karşı özel bir yasal düzenleme ve etkin bir politika, bir başka acil ihtiyaç olarak dikkat çekiyor.
“Bütün bu farklı başlıkları alt alta koyduğumuzda bir yandan kadın işçiler lehine yeni yasal düzenlemeler gerektiğini, bir yandan da kadın işçilerin sendikalaşmasının büyük önem taşıdığını söylemek mümkün. Sorunlar ne kadar büyük ve yaygın olursa olsun; işçi kadınların hem haklarını öğrenmeye hem haklarını kullanmaya hem de haklarını çoğaltmaya yönelik istek ve iradesinin altını çizmek gerekiyor” diyen Ekmek ve Gül 2020 yılında da kadın işçilerin sorularını yanıtlamaya devam edecek.
Kadın işçiler sorularını posta@ekmekvegul.net adresine mail atarak ya da 0533 209 01 78 numaralı WhatsApp hattına iletebilir. (İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)